چرا 14 هزار کودک کار ساماندهی نمی‌شوند؟

تهران (پانا) - به‌گفته معاون اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به مشکلات پیش‌روی ساماندهی کودکان کار، عمده کودکان کار از اتباع خارجی هستند و با کنترل بیشتر مرزها می‌توان بخشی از این مشکل را حل کرد.

به‌گزارش فارس، روز گذشته انتشار فیلمی در شبکه‌های اجتماعی از شوخی ناپسند چند جوان با یک کودک‌کار موجب عصبانیت و خشم کاربران فضای‌مجازی شد.

وحید قبادی‌دانا رئیس سازمان بهزیستی در واکنش به اهانت این افراد به کودک زباله‌گرد گفت: اگر این فرد شناسایی شود، حتما از او شکایت می‌کنیم.

پس از گذشت چند ساعت از این اتفاق سردار احمد نوریان سخنگوی ناجا اعلام کرد: با تأکید فرمانده ناجا و پیگیری عوامل انتظامی استان البرز، افراد خاطی با تنگ شدن عرصه به خود نهایتا امروز صبح خود را به دستگاه‌های امنیتی معرفی کردند.

اما این اتفاق ناخوشایند باعث شده که بار دیگر معضل کودکان کار مورد توجه قرار گیرد. معضلی است که سال‌هاست شهرهای کشور اسلامی‌مان با آن دست و پنجه نرم می‌کند و نمایی از بروز آسیب‌های اجتماعی در کشور است.

حدود 14 سال پیش برای حل این معضل در دولت فکر شده بود و در آیین‌نامه ساماندهی کودکان کار و خیابان که مصوبه سال 84 دولت است، نقش یازده دستگاه‌های مسؤول را در این زمینه را مشخص کرده است، علاوه‌بر سازمان بهزیستی برای ساماندهی این کودکان، کمیته امداد امام (ره‌)، وزارت آموزش و پرورش‌، جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران‌، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران‌، سازمان تأمین اجتماعی‌، سازمان بیمه خدمات درمانی، وزارت بهداشت‌، درمان و آموزش پزشکی‌، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران‌، وزارت دادگستری، شهرداری، وزارت کار واموراجتماعی‌، نقش دارند.

حبیب‌الله مسعودی فرید معاون اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به جلسه‌ای که هفته گذشته در حوزه آسیب‌های اجتماعی وزارت رفاه درخصوص مسأله کودکان کار و خیابان برگزار شده و نهادهای مختلف در آن حضور داشتند، گفت: در چند ماه اخیر تأکید ما بر اجرای آیین‌نامه ساماندهی کودکان کار بوده است.

او ادامه داد: بر اساس این آیین‌نامه،‌ بهزیستی با کمک شهرداری و سازمان‌های مردم نهاد و کمک ناجا باید اقدام به جمع‌آوری کودکان کار و خیابان کند. شهرداری هم مکلف به تامین مکان و تجهیز آن برای اسکان کودکان کار و خیابان است.

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی افزود: وزارت بهداشت نیز مسؤول رسیدگی به مشکلات بهداشتی و پزشکی این کودکان در مراکز نگهداری و خانواده‌های کودکان کار است.

*86 درصد کودکان کار و خیابان شهر تهران اتباع غیر ایرانی هستند

او با اشاره به اینکه سال گذشته در تهران 3000 کودک و در کل کشور 14 هزار کودک کار و خیابان در مراکز نگهداری پذیرش شدند، گفت: کودکان کاری که تبعه ایران هستند، حدود 90 درصدشان با خانواده زندگی می‌کنند به‌همین خاطر در مراکز روزانه با نام مراکز حماتی ـ آموزشی کودک و خانواده نگهداری می‌شوند.

او ادامه داد: 86 درصد کودکان کار و خیابان شهر تهران را کودکان اتباع غیر ایرانی تشکیل می‌دهند.

*اگر مرزها مدیریت شود، عمده مشکل کودکان کار حل می‌شود

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی با اشاره به جلسات متعددی که با حوزه اتباع وزارت کشور برگزار شده است، خاطرنشان کرد: مشکل عمده ما در حوزه کودکان کار و خیابان این است که تعداد کثیری از این کودکان از خارج از کشور به‌صورت غیرمجاز وارد می‌شوند و اگر بر مرزها نظارت بیشتری صورت گیرد، تا حدودی این مسأله حل خواهد شد.

فرید در ادامه خاطرنشان کرد: مشکل دیگر ما در حوزه شهر است که به‌راحتی این کودکان در سطح شهر کار می‌کنند و می‌توان با حضور فعال حوزه اتباع وزارت کشور و سفارتخانه‌های کشورهای مورد نظر این کودکان را به کشور خودشان بازگردانیم.

*نیازمند تأمین اعتبار برای ساماندهی کودکان کار هستیم

او مشکل دیگر ساماندهی کودکان کار را مربوط به تامین اعتبارات لازم برای حمایت از کودکان به‌خصوص در فاز توانمندسازی آنها برشمرد و گفت: وقتی با این کودکان مواجه می‌شویم که می‌بینیم یا دچار مشکلات معیشتی و والدین از کار افتاده هستند یا مورد سوءاستفاده قرار گرفته و کرایه داده می‌شوند.

*سلب حضانت از خانواده‌هایی که کودکانشان را اجاره می‌دهند

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی با تاکید بر اینکه برای حل هر کدام از این چالش‌ها باید به‌صورت موردی وارد عمل شویم، اظهار کرد: اگر کودکی مورد سوءاستفاده از سوی خانواده قرار می‌گیرد و کرایه داده می‌‌شود باید با کمک دستگاه قضایی و سلب حضانت از خانواده به‌صورت موقت و یا حتی دائمی برای نگهداری از آن فکری کنیم.

فرید افزود: اما اگر این کودکان دارای مشکلات معیشتی باشند، این مسأله باید به‌شکل دیگری حل وفصل شود.

*منع به‌کارگیری کودکان در زباله‌گردی از سوی پیمانکاران

او به جلسه‌ای که اخیرا با شهرداری تهران درخصوص ساماندهی کودکان کار برگزار شده است اشاره کرد و ابراز کرد: قرار شد به‌زودی منع به کارگیری کودکان در کار زباله‌گردی از سوی پیمانکاران را اعلام کنند تا برخوردهای لازم از سوی کارفرمایان با این معضل صورت گیرد.

*پخش تیزرهای آگاهی‌رسانی و بیلبوردهای شهری درباره کودکان کار

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی با بیان اینکه این کودکان پس از شناسایی از سوی سازمان بهزیستی حمایت می‌شوند، گفت: سازوکاری که برای حمایت‌های اجتماعی از این کودکان در نظر گرفتیم آگاه‌سازی مردم در این زمینه بوده است.

فرید در ادامه توضیح داد: در جلسات متعددی که با استانداری در این زمینه برگزار کردیم، مقرر شد شهرداری‌ها در بیلبوردهای شهری حقوق کودک را به شهروندان یادآور شود. همچنین استانداری قراردادی با صداوسیما امضا کرده و قرار است در قالب تیزر و نمایش‌های کوتاه به این مسأله پرداخته شود.

او همچنین از ایجاد یک سامانه USSD با همکاری وزارت کشور خبر داد و گفت: بخش ویژه در حوزه مشارکت‌های مردمی از این طریق صورت می‌گیرد و مردم می‌توانند کمک‌های مالی خود را برای این کودکان از طریق این سامانه واریز کنند و یا به سازمان‌های مردم‌نهاد مورد نظرشان برسانند.

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی خطاب به هموطنان، خاطرنشان کرد: دادن وجه نقد به این کودکان باعث تغییر شرایط آنها نمی‌شود؛ چراکه مشکل کودکان کار علاوه‌بر مسائل مالی نحوه مورد سوءاستفاده قرار گرفتن آنهاست که هیچ‌گاه این کمک‌های مالی به حل این مسأله کمک نمی‌کند.

فرید با تاکید بر اینکه رویکرد بهزیستی بر مددکاری و مدیریت موردی کودکان کار است، گفت: در طرح اخیری که 280 کودک کار جمع‌آوری شدند از تک‌تک این کودکان گزارش مددکاری تهیه شده و حدود 23 درصد این کودکان هیچ‌کس را نداشتند. همچنین 40 کودک پس از اجرای این طرح در مراکز نگهداری بهزیستی زیرنظر بهزیستی باقی ماندند.