بلای قطعی اینترنت و بازار سیاه هنر
تهران (پانا) - قطع شدن اینترنت درپی اعتراضات خیابانی به چندبرابر شدن قیمت بنزین طی روزهای پایانی آبان ماه کسب‌وکارهای بسیاری را تحت‌الشعاع قرار داد. گرچه در عصر ارتباطات کمتر حرفه‌ای است که متصل به شبکه جهانی وب و وابسته به اینترنت نباشد، بعضی مشاغل در نبود این شاهرگ ارتباطی حتی قادر به ادامه حیات نیستند.
فعالیت‌های فضای فرهنگ و هنر مثل سینما، تئاتر، موسیقی، چاپ و نشر که این روزها عمده تبلیغات و فروش خود را به مدد رسانه‌ها، پایگاه‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی انجام می‌دهند یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌دیدگان قطعی اینترنت بودند تا جایی که گزارش‌های فروش بلیت‌های سینما و تئاتر در روزهای مذکور افت 70 درصدی در فروش را نشان داده است.
وصل شدن به شبکه ملی اینترانت طی روزهای آخر آبان هم کمک چندانی به فروش در فضای فرهنگ و هنر نکرد.
ریزش 70 درصدی مخاطبان تئاتر در اثر قطع‌شدن اینترنت
حوزه تئاتر که بیش از سایر حوزه‌های فرهنگ و هنر به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی وابسته است در روزهای بی‌اینترنت متحمل ضربه سنگینی شد. سایت تیوال به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراجع فروش بلیت تئاتر، از روز شنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۸ در دسترس نبود و سایت‌های دیگر هم با بحران مشابهی مواجه شدند.
از طرفی دیگر، به دلیل وابستگی مطلق نمایش‌ها به تبلیغات فضای مجازی، ناامنی فضای شهری به سبب برخی اعتراضات خیابانی و نیز اختلال چاپ و صدور بلیت در گیشه تماشاخانه‌ها، فروش تئاتر با افت شدید مواجه شد. خبرگزاری کار ایران (ایلنا) در گزارشی با بررسی میزان فروش بلیت تئاترها در هفته گذشته از ریزش ۷۰ درصدی خرید بلیت تئاتر خبر داده است.
داود نامور، مدیر عمارت نوفل لوشاتو درباره ریزش میزان فروش بلیت تئاتر می‌گوید: «از روز شنبه سایت‌های فروش بلیت بسته شد و تمام تبلیغات تئاتر که به شکل مجازی انجام می‌شد از بین رفت. یادمان باشد دیگر فضای تبلیغات مثل چند سال پیش نیست که گروه‌ها از طریق پیامک یا به شکل دهان به دهان به تبلیغ نمایش‌شان بپردازند؛ چند سال است این تبلیغات به شکل مجازی انجام می‌شود، بنابراین با قطعی اینترنت که از روز جمعه اتفاق افتاد، گروه‌ها نه توانسته‌اند تبلیغ کنند و نه ارتباطی با مخاطب بگیرند.»
محمد عمروآبادی مدیرعامل سایت تیوال با اشاره به اینکه قطعی و اختلال چند روزه اینترنت تاثیر جدی بر فروش بلیت تئاتر و دسترسی تماشاگران به اطلاعات اجراها داشته است؛ می‌گوید: «این تاثیر از دو محور بوده است؛ نخست اینکه امکانات تبلیغاتی هنر به‌شدت کاهش یافته است چون مخاطب‌یابی بسیاری از پروژه‌های نمایشی و موسیقایی و حتی سینمایی به‌صورت جدی به فضای مجازی مثل اینستاگرام وابسته است که با قطعی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، این امکان را از دست داده‌اند. محور دوم این اثرگذاری در سرویس‌های خدمات‌دهی است؛ در روز اول بروز ناآرامی‌ها، قطعی گسترده اینترنت بر شبکه پرداخت فنی تاثیر گذاشت که البته این اختلال در روز دوم تا حدی برطرف شد. موضوع دیگر این است که بسیاری از مخاطبان بر اساس موتورهای جستجو به سایت یا محصول موردنظر می‌رسیدند، یا خیلی با زبان انگلیسی آشنایی نداشتند و در نتیجه نام سایت فروش بلیت یا صفحه نمایش موردنظرشان را گوگل می‌کردند که با این وضعیت، آن هم از دست رفته و تنها کسانی که آدرس سایت را به‌طور دقیق حفظ هستند می‌توانند برای خرید به تیوال و سایر سایت‌های فروش بلیت مراجعه کنند. به همین دلیل بسیاری از کسب و کارها شروع به ارسال پیامک به مخاطبان‌شان کرده‌اند تا آدرس سایت را به آنها یادآوری کنند. همه اینها دست به دست هم داد تا در نهایت فروش بلیت تئاترها در سایت تیوال، در روز اول ۷۰ درصد و در روز دوم تا ۶۰ درصد کاهش پیدا کند.»
مصطفی کوشکی (مدیر مجموعه تئاتر مستقل تهران) هم درباره تاثیر قطعی اینترنت در این چند روز به ایلنا می‌گوید: «خوشبختانه نمایش‌های این مجموعه، تا هفته بعد پیش فروش کرده بودند اما چند روز تعطیلی سایت‌ها و امکان خرید بلیت باعث شد تا فروش کلی همین نمایش‌ها برای روزهای آتی به صفر برسد.»
شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی نیز در مصاحبه‌های خود از افت فروش تئاتر بنا بر دلایل فوق گفت. صاحبان آثار نمایشی نیز طی یادداشتهایی که منتشر کردند به قطعی اینترنت و درنتیجه افت فروش آثار نمایشی که بار مالی فراوانی بر آنها تحمیل کرده است معترض شدند.
مهدی محبعلی کارگردان نمایش غارنشینان در یادداشتی درباره وضعیت فروش نمایش و میزان مخاطب در شرایط قطع بودن اینترنت گفت و بر اهمیت رسانه‌های رسمی تاکید کرد: «نمایش «غارنشینان» از دوشنبه هفته قبل روی صحنه رفت که میزان استقبال مخاطب در پنج روز اول خیلی خوب بود اما در یکی دو روز گذشته با توجه به اینکه اینترنت نیز قطع شده و شرایطی برای اطلاع رسانی گسترده‌تر نداریم تعداد مخاطب کم شده است. البته همه می‌دانیم تعداد مخاطبان واقعی تئاتر به طور کلی مشخص است و ما هم از بازیگران جوان در این نمایش استفاده کرده‌ایم چون فارغ از فروش و گیشه بیشتر دوست داشتیم بدون هیچ تقلبی، یک تئاتر خوب برای مخاطب اجرا کنیم. این روزها باید قدر رسانه‌ها را بیشتر بدانیم و فقط وابسته به شبکه‌های اجتماعی نباشیم. یادمان باشد که منابع اصلی خبرها رسانه‌های رسمی هستند و در چنین شرایطی که الان با آن مواجه هستیم امیدمان برای اطلاع‌رسانی فقط به همین رسانه‌هاست.»
علیرضا مهران کارگردان نمایش «نسیان» نیز از به تعویق انداختن نمایش خود به دلیل اتفاقات اخیر گفت؛ حتی رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان کهگیلویه و بویر احمد برگزاری سی‌و‌یکمین جشنواره تئاتر استان را به دلیل به وجود آمدن شرایط موجود، لغو و برگزاری آن را به آینده موکول کرد.
سقوط چشمگیر فروش سینماها از 25 آبان
فضای سینماهای کشور هم طی روزهای بی اینترنت کم رونق بود و بسیاری از سینماها سانس‌های صبحگاهی خود را لغو کردند یا در سالن‌های تهی از جمعیت فیلم‌ها را اکران کردند.
طبق گزارش‌های سینما تیکت، مجموع فروش فیلم‌های روی پرده در روز شنبه تنها ۱۳۵ میلیون تومان و مجموع مخاطبان سینماها در سراسر کشور کمتر از ۱۲ هزار نفر ثبت شده است. در این میان فیلم سینمایی «مطرب» به‌عنوان پرفروش‌ترین فیلم در حال اکران که طی هفته گذشته حداقل مخاطب روزانه‌اش ۲۶ هزار نفر بوده و این آمار در پایان هفته به مرز ۷۸ هزار مخاطب فقط در روز جمعه رسیده بود، در روز شنبه ۱۰ هزار نفر و در روز یکشنبه تنها ۶ هزار نفر مخاطب داشته است.
فیلم سینمایی «چشم و گوش بسته» دیگر فیلم کمدی روی پرده هم طی هفته گذشته حداقل ۶ هزار نفر را در یک روز به سینماها کشانده و آمار مخاطبانش در روز پایانی هفته قبل به مرز ۱۸ هزار نفر رسیده بود، روز گذشته تنها ۳۶۰ نفر مخاطب داشته است!
اشاره به آمار فروش دو فیلم کمدی در حال اکران، نشان‌دهنده وضعیتی است که دیگر فیلم‌های روی پرده هم طبیعتاً از آن بی‌نصیب نمانده‌اند و می‌توان آن را شاهدمثالی از وضعیت حاکم بر سینماهای کشور قلمداد کرد.
سجاد نوروزی مدیر پردیس سینمایی «آزادی» درباره وضعیت فروش سینمای ایران در روزهای گذشته گفت: «هفته پیش گیشه سینماها بعد از اکران فیلم‌هایی مانند «مطرب» به کارگردانی مصطفی کیایی، تکانی خورده بود و فروش سینماها رشد خوبی داشت و مردم هم استقبال کردند، ولی بعد از این ناآرامی‌ها، افت محسوسی مشاهده می‌شود و حتی برخی از سینماها مجبور شدند تعطیل کنند. برای مثال پردیس کورش و سینما پیروزی روز گذشته ناگزیر از تعطیلی شدند.»
مدیر پردیس «آزادی» گفت: «با نظام‌نامه و شیوه اکران فعلی، هم سینمادار و هم تهیه‌کننده متضرر می‌شوند؛ برای مثال در این دوره جدید ۳ فیلم کودک و نوجوان به نام «بنیامین»، «تورنادو» و «منطقه پرواز ممنوع» به نمایش گذاشته‌اند که هر سه در گیشه شکست خواهند خورد، چون سینمای ما کشش این را ندارد که سه فیلم کودک به‌صورت همزمان به نمایش دربیاید البته بستری هم برای این امر وجود ندارد.
مسوولان شورای اکران سینما تصمیم گرفتند تا با اضافه کردن یک هفته به مدت زمان قانونی نمایش فیلم‌ها در روی پرده، خسارت‌های کاهش فروش را جبران کنند گرچه این تصمیم با خوشحالی صاحبان آثار روبرو نشد. فرزاد موتمن، نویسنده وفیلمساز شناخته شده در این‌باره به ایسنا گفت: «به نظرم این کارها فایده‌ای ندارد چون واقعیت این است که سینما ذاتا با شرایط ما در تضاد است. سینما یک جامعه آرام و باثبات می‌خواهد، اما جامعه ما گاهی به دلایل متعدد دچار شوک می‌شود و این روی همه چیز تاثیر می‌گذارد. بعید می‌دانم به دلیل شوک اقتصادی که به جامعه وارد شده فعلا کسی میل رفتن به سینما را داشته باشد چون به نظرم جامعه تا مدتی طولانی دچار افسردگی خواهد بود و این موضوع هم اکران فعلی و هم اکران بعدی را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد.«
در استانهای دیگر کشور نیز بنا به دلایل ذکرشده مردم با لغو برنامه‌های موسیقی و تئاتر مواجه شدند
کنسرت‌هایی که برگزار شدند
اجراهای موسیقی پایتخت در هفته پیش رو بیش از اینکه طبق هفته های گذشته تحت الشعاع موسیقی پاپ باشد، بیشتر موجب رضایت مخاطبان موسیقی های خاص از کلاسیک گرفته تا سنتی و «نیوایج» خواهد بود .
گروه همراز روز پنج شنبه 30 آبان در سالن سوره حوزه هنری با مخاطبان خود دیدار کرد و محمد علیزاده خواننده موسیقی پاپ نیز در همین روز در دو نوبت ۱۹ و ۱۵/ ۲۲ در سالن میلاد نمایشگاه بین المللی به روی صحنه رفتند.
همان شب، علی معتمدی نوازنده سازهای بادی و مدرس پن فلوت کنسرت خود را با عنوان نوای آسمان در ایوان شمس اجرا کرد و عذرا وزیری و گروهش در کنسرتی که برای بانوان در نظر گرفته شده است در تالار به صحنه رفتند.
کتاب و کتابخوانی و عوارض روزهای بی اینترنت
آیین کتابگردی که هر سال با استقبال عمومی کتاب‌دوستان همراه می‌شود و پنج‌شنبه هفته گذشته (30 آبان) برگزار شد، مورد استقبال چندانی واقع نشد.
ارسال دیدگاه