روش‌های جذاب اداره کلاس به روایت معلم نمونه دهه هفتادی

با توجه به شرایط سنی و ظاهری که دارد اینطور به نظر می‌رسد که در ماه‌های اول معلمی است، اما او می‌گوید وقتی مهر ماه سال 96 به صورت رسمی وارد کلاس شدم، سختی و مشقت‌های شغل معلمی را در 2 ماه اول سال تحصیلی، به اندازه 30 سال تجربه کردم طوری که از معلم بودن پشیمان و خسته شده بودم و شدیداً خودم را سرزنش می‌کردم.

این معلم جوان که مشکل اصلی و اساسی را در کنترل و مدیریت کلاس می‌دانست نه تدریس، به دنبال روشی برای کنترل بدون خشونت و حذف فریادهای پی در پی در کلاس بود که در این گفت و گو این تجربه موفق توسط معلم نمونه استانی از شهرستان ایلخچی برای شما بازگو می‌شود.

لطفا خودتان را به معرفی کنید؟

علی میرزاخانی، متولد سال 73 در تبریز و اصالتاّ اهل روستای اندریان از توابع خروانق بخش شهرستان ورزقان هستم. مقاطع ابتدایی و راهنمایی و متوسطه با موفقیت در مدارس ناحیه 5تبریز سپری کردم و توانستم با نمره خوب مدارک دیپلم و پیش دانشگاهی را در رشته ریاضی و فیزیک کسب کنم.

در سال 91 در کنکور سراسری از رشته مهندسی معدن دانشگاه صنعتی سهند قبول شدم اما با توجه به اینکه همان سال چند نفر از دوستانم از دانشگاه فرهنگیان قبول شده بودند، با شرایط خاصی که این دانشگاه داشت، تصمیم گرفتم از دانشگاه سهند در ترم دوم مرخصی بگیرم و به فکر قبولی از دانشگاه فرهنگیان در رشته دبیری ریاضی بودم تا این که بعد از تلاش‌های بسیار دوباره کنکور دادم و بعد از اعلام رتبه ها متوجه شدم که در سال 92 خبری از رشته های دبیری علی الخصوص ریاضی نیست و قریب به 250 نفر از رشته علوم تربیتی اعلام نیاز شده است و علی رغم میل باطنی‌ام رشته علوم تربیتی گرایش آموزش ابتدایی را انتخاب کرده و در سال 96 بعد از فارغ التحصیلی در بخش ایلخچی در مدرسه علی ابن ابی طالب (ع) مشغول خدمت هستم .

به عنوان فردی که در پایه پنجم تدریس موفق داشته اید بگویید که از چه زمانی به معلمی علاقه‌مند شدید؟

اگر بخواهم از علاقه‌ام به این شغل صحبت کنم باید به دوران دبیرستان برگردیم. زمانی که در کلاس سوم دبیرستان، معلمی بنام آقای جهانگیری(معلم هندسه) مرا به خود جذب کرد زیرا روشی که ایشان برای تدریس انتخاب کرده بودند خیلی متفاوت بود، به طوری که در هنگام تدریس با روحیه شاد و خندان (گاهاً همراه با حرکات خنده‌دار صورت و بدن) سعی داشتند تا مطلب را به ما منتقل کنند البته دیسیپلین ایشان نیز زبان زد بود، به طوری در کنار تدریس عالی، آزمون‌های در سطح بالا نیزمی‌گرفتند.

بفرمایید که در دوران تدریس چه عناوینی کسب کرده اید ؟

درباره‌ی عناوین کسب شده باید عرض کنم که با لطف و عنایت خداوند در حالی که فقط یک سال به تجربه آموزش داشتم بنده از سوی اداره منطقه به عنوان سرگروه آموزشی پایه پنجم انتخاب شدم و این موضوع باعث شد تا مطالعات خودم را در حوزه آموزش ابتدایی مخصوصاً پایه پنجم افزایش بدهم و با کمک ایزد منان این مورد باعث شد تا در کارگاه‌های آموزشی منطقه نیز، بازخور موثر و خوبی از طرف همکاران هم پایه داشته باشیم ، کارگاه ما در منطقه جزء کارگاه‌های مفید به‌شمار می‌آید و در سایه همین شغل معلمی با وجود اینکه سن و تجربه کمی داشتم از طرف آموزشگاه‌های علمی و فنی و حرفه‌ای پیشنهاداتی برای همکاری به عمل آمده و الان بعد از ظهرها در آموزشگاه‌ها تدریس می‌کنم.

البته ناگفته نماند که با توجه به اینکه از سنین نوجوانی بنده به صورت حرفه‌ای در ورزش بدمینتون فعالیت داشته‌ام و سالها در تیم منتخب عضویت داشته‌ام در حال حاضر در هیات بدمینتون استان و شهرستان تبریز مشغول استعدادیابی و مربیگری هستم .

بهترین و تلخ ترین دوران معلمی رو بفرمایید.

تلخ‌ترین دوره من تا به این لحظه همان 2 ماه اولم بود و امیدوارم در آینده نیز بتوانم برای مشکلات، چاره اندیشی موثری داشته باشم و بتوانم تلخی‌ها را به شادی تبدیل کنم و اما بهترین دوره من حال حاضری است که با شما صحبت می‌کنم چون خودم انتظار نداشتم که در کنار اساتید و معلمان با تجربه و علمی بنده به عنوان معلم نمونه منتخب استانی معرفی شوم، این عنوان در این سن و با این تجربه واقعاً برایم دور از انتظار بود ،فکر می کنم در مراسمی که در تالار معلم برگزار شد بنده جزء جوانترین معلمان منتخب بودم و چنین رویدادی ممکن است برای من کمتر تکرار شود و مطمئناً این روز را فراموش نخواهم کرد و کسب این عنوان را یک توفیق الهی می‌دانم و از همه افراد، مخصوصاً ریاست محترم ادره آموزش و پرورش منطقه ایلخچی جناب آقای سلطانی نهایت تقدیر و تشکر را دارم.

چه عاملی باعث شد معلم نمونه انتخاب شوید؟

حالا رسیدیم به اصل مطلب؛ همانطور که گفتم در 2 ماه اول سال در تدریس مشکلی نداشتم ولی معتقد بودم، تا زمانیکه مدیریت کلاس و صحبت‌های بی‌مورد دانش آموزان کنترل نشود هر چه قدر هم که از معلومات بالایی برخوردار باشی تدریس شما ارزشی نخواهد داشت و فقط خستگی بر تن شما خواهد ماند.

زمانیکه در ماشینم در پشت چراغ راهنمایی قرار گرفته بودم با خودم گفتم که تا کی من باید با فریاد کشیدن و زدن ماژیک به تخته حواس دانش آموزان به خودم جلب کنم؟ این کار انرژی زیادی را از من میگرفت تا اینکه ایده‌ی چراغ قرمزهای کلاسی را در ذهنم طراحی کردم و در شروع کار قوانینی برای کلاس خودم وضع کردم و این قوانین را در قالب برگه به دانش آموزان دادم تا آن را بخوانند و سپس، گفتم برگه‌ها را به خانه برده و با صدای بلند برای پدر و مادر خوانده و خودتان آن را امضاء کرده و نسبت به رعایت قوانین متعهد باشید.

سپس برای هر نفر از دانش آموزان کدی را مشخص کردم که فقط خودش می‌دانست و با زیر پا گذاشتن هر کدام از این قوانین در جلوی کد دانش آموز یک برجسب قرمز رنگ قرار می‌دادم و نام آن را چراغ قرمز‌های کلاس گذاشتیم و اگر هر فرد 3 چراغ قرمز داشته باشد مراتب به معاونت و مدیریت مدرسه به صورت شفاهی و کتبی گزارش خواهد شد و در صورت تکرار دوباره حق این را داشتم که اولیا دانش‌آموز را احضار کنم البته برای اینکه این روش موجب منفعل بودن کلاس و دانش آموزان نشود علاوه بر این که راه جبران برای پاک کردن چراغ در نظر گرفتم .

جعبه‌های کارت تشویق را که در زنگ هنر از جعبه خالی دستمال کاغذی درست کرده بودیم و به صورت گروهی با روبان به یکدیگر وصل کردیم و به ازای هر فعالیت مثبت و موثر درسی و اصلاح رفتار به دانش آموزان کارت تشویق تعلق می گرفت و انها را در داخل جعبه ها می­انداختند و در پایان نوبت انها را باز کرده و نسبت به تعدادکارت تشویق ها، برایشان جوایز ارزنده ای در نظر می­گرفتم و همچنین برای تشویق بیشتر به داشن آموزان امضاء پرنده ( امضاء هنری ) می دادم و با جمع آوری 10 مورد از این امضاها یک جایزه دیگردر نظر می­گرفتم.

رتبه ها و مقام های کسب شده دیگرتان را هم عنوان کنید؟

با عنایت خداوند متعال در عرصه ورزشی-پژوهشی و آموزشی رتبه های زیادی داشتم که به چند مورد از آن اشاره می کنم.

1-کسب مقام های متعدد استانی در ورزش بدمینتون و حضور در مسابقات کشوری و آخرین کسب مقام در این ورزش به مسابقات کارکنان دستگاه­های اجرایی استان بر می گردد که توانستیم در تیم اداره کل آموزش و پرورش استان مقام اول تیمی و همچنین مقام اول انفرادی را کسب کنیم .

2-بنده از زمان دانشجویی چندین مورد مقاله چاپ شده ملی دارم که یک مورد آن دارای گواهی بین المللی میباشد.

3-در اولین سال حضورم در مدرسه و در اوج بی تجرب بودن ابتکار بیان شده را در قالب تجارب برتر تربیتی به صورت مقاله­ای نوشتم و در منطقه حائز رتبه اول و در مرحله استانی جزء9مقاله برتر میباشد.

3-کسب مقام دوم اقدام پژوهشی در منطقه و رتبه برتر استانی

چه انگیزه ای برای انتخاب شغل معلمی داشتید؟

علاقه ای که مرا به معلمی کشید قابل کتمان نیست اما این را هم باید گفت که تضمین شغلی موجود، از طریق دانشگاه فرهنگیان این رغبت و علاقه ی مرا دو چندان می کرد و همیشه از خداوند متعال میخواهم تا عوامل دورنی و بیرونی باعث نشود که روزی من این علاقه را سرکوب کنم و صرفاً برای گذران وقت پا به کلاس درس بگذارم.

بیشترین خواسته ای که یک معلم از مسئولان داره چیست ؟

همانطور که گفتم من با پای خودم وارد این عرصه شدم و کسی هم دعوت نامه نفرستاده بود اما از مسئولان محترم خواهش میکنم که اگر درمانی برای بعضی سیاست­ها ندارند لااقل نمک بر روی زخم ها نپاشند در ضمن کمترین خواسته را بیان کردم و فکر کنم همین کافی است.

میزان مطالعه شما چقدر است و بیشتر چه موضوعاتی را مطالعه می کنید؟

برنامه ثابت و منظمی برای مطالعه ندارم اما در روزهای پنجشنبه و جمعه در صورت امکان بیشتر به موارد درسی دوره ابتدایی و مباحث مرتبط با روانشناسی می پردازم.

گفت و گو از میرعلی سیدی