گام بلند مجلس برای اعطای تابعیت به کودکان دارای مادر ایرانی و پدر خارجی

تهران (پانا) - کلیات لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در مجلس شورای اسلامی تصویب شد.

بعد از مدت ها کش و قوس، از ظهر امروز (یکشنبه) لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. لایحه‌ای که چندین مرتبه به کمیسیون‌های تخصصی رفت‌و‌آمد داشت و عملا به یکی از مطالبات اصلی فعالان اجتماعی ایران تبدیل شده بود.

لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهوری، که به عنوان نماینده دولت در جلسه علنی بهارستان حاضر شده بود، در جریان بررسی کلیات لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی با اعلام موافقت دولت با این لایحه، اظهار کرد: «این لایحه حدود چهار سال در دولت مورد بررسی قرار گرفت و البته در کمیسیون حقوقی هم تغییراتی در آن لحاظ شد. زن ایرانی بر اساس یک حق انتخاب و اجازه قانون با یک مرد غیر ایرانی ازدواج کرده که حاصل آن فرزندانی است که نمی‌توانند تابعیت ایرانی داشته باشند. آنها عرق و علاقه و عشق به کشور دارند و برای اعطای هویت ایرانی به فرزندانشان تلاش می‌کنند.»

او ادامه داد: «بسیاری از زنان فرهیخته ما همچون مرحوم میرزاخانی تا آخرین لحظه عمرشان به دنبال این بودند که فرزندان‌شان تابعیت ایرانی داشته باشند. بسیاری از زنان ایرانی هم در داخل کشور حضور دارند که با مرد غیر ایرانی ازدواج کرده و فرزندانشان تابعیت ایرانی ندارند که این باعث ایجاد حفظ تبعیض در بین آنها می‌شود. در گذشته آنها با مشکل ادامه تحصیل مواجه بودند که با اعطای تسهیلاتی تا حدی این مشکل بر طرف شد، اما در حال‌ حاضر با مشکل داشتن شغل و استفاده از سایر حقوق قانونی‌شان مواجه هستند. این عوامل تبعیض با گذشت زمان می‌تواند منجر به بر هم خوردن نظم اجتماعی و حتی ایجاد خطرات امنیتی شود چون آنها احساس می‌کنند که از حقوقشان محروم بوده، لذا اعطای تابعیت یک نیاز جدی است که نباید در آن تردید کرد.»

معاون حقوقی رئیس‌جمهوری با اشاره به قانون مدنی، بیان کرد: «بخش‌های زیادی از قانون مدنی از فقه امامیه و شیعه گرفته شده است که در صورت اصلاح احتمالی باید نظرات اجتهادی را گرفت، اما برخی از بخش‌ها از نظامات اروپایی مشخصا شاخه رومی مثل فرانسه گرفته شده است که آنها ۱۰۰ سال پیش تابعیت مطلق را به پدر و تابعیت محدود را از مادر می‌گرفتند که ما نیز آن زمان با این الگو تنها مقرر کردیم که تابعیت از پدر گرفته شود. امروز این کشورها الگویشان را تغییر داده‌اند و قبول کرده‌اند که تابعیت از مادر و پدر داده می‌شود، ولی ما همچنان الگوی قدیمی را تکرار می‌کنیم که این باعث وضعیت امروز شده است.»

او یاداور شد: «گاهی اوقات در این مطلب تردید می‌شود که اگر تابعیت از جانب مادر پذیرفته شود باعث چند تابعیتی می‌شود. حال این که هیچ دولتی اراده خود را به خاطر این که تابعیت مضاعف شود، منوط به اراده دولت خارجی نمی‌کند،‌ بلکه به مصالح خود اعطای تابعیت می‌کند. از طرف دیگر تابعیت از جانب پدر به چند نسل قبل باز می‌گردد. یعنی اگر کسی چند نسل خود پدر بزرگ ایرانی داشته است بدون این که حتی به ایران آمده باشد می‌تواند از کنسولگری شناسنامه ایرانی بگیرد.»

جنیدی در پایان تاکید کرد: «در این اعطای تابعیت مسائل امنیتی موضوعیتی ندارد چون می‌خواهیم تابعیت برای فرزندان حاصل ازدواج زن ایرانی با مرد غیر ایرانی با سن کمتر از ۱۸ سال اقدام کنیم که مساله امنیتی ندارد. ان‌شاء‌الله بعد از تصویب کلیات، دستورالعمل اجرایی تابعیت بر عهده وزارت امور خارجه گذاشته شود.»

بعد از اظهارات جنیدی نوبت به موافقان و مخالفان این لایحه رسید. موافقان و مخالفانی که از هر سه طیف اصلاح‌طلب، اصولگرا و اعتدال‌گرایان بهارستان بودند تا بیش از پیش نگاه غیرسیاسی بهارستان به این لایحه آشکار شود.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی بعد از استماع اظهارات لایحه نادر قاضی‌پور، فرهاد تجری و مصطفی کواکبیان نمایندگان ارومیه، قصر شیرین و تهران به عنوان مخالف و اظهارات جلیل رحیمی جهان آبادی، عبدالرضا مصری و بهمن طاهرخانی، نمایندگان تربت جام، کرمانشاه و تاکستان به عنوان موافقان با ۱۸۸ رای موافق، ۲۰ رای مخالف و ۳ رای ممتنع از مجموع ۲۴۶ نماینده حاضر در مجلس شورای اسلامی کلیات این لایحه را تصویب کردند.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی دو پیشنهاد را نیز در این زمینه بررسی کردند که هر دو پیشنهاد با مخالفت وکلای ملت مواجه شد بنابراین مقرر شد که جزئیات لایحه اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در جلسه علنی فردا (دوشنبه) بهارستان بررسی شود.

فاطمه حسینی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در همین زمینه در صفحه خود ‌در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت: «لایحه ⁧اعطای تابعیت⁩ به فرزندان حاصل از ⁧ مادر ایرانی⁩ و پدر خارجی اکنون در مجلس تصویب شد. در صورت تایید شورای نگهبان، فرزندان مادر ایرانی می‌توانند تقاضای ⁧ تابعیت ایرانی⁩ دهند. ‏این اقدامی است در راستای حمایت از حقوق انسان‌ها و به رسمیت شناختن یکی از حقوق حقه ⁧زنان⁩ ایرانی.»