کارگردان فیلم 23 نفر: حقوق معنوی 23 نفر متعلق به علیرضا رئیسیان است

نشست پرسش و پاسخ فیلم «بیست و سه نفر» با حضور مهدی جعفری کارگردان، آلبو عبادی (بازیگر)، امیر و هادی اسلامی (جلوه‌های ویژه بصری)، محسن روزبهانی (جلوه‌‌های ویژه میدانی)، مرتضی قیدی (فیلمبردار)، مجتبی فرآورده (تهیه‌کننده)، آریا عظیمی‌نژاد (موسیقی)، میثم مولایی (تدوینگر)، بهمن اردلان (صدابردار و صداگذار)، احمد یوسف‌زاده (مشاور فیلمنامه) و با اجرای منصور ضابطیان در ششمین روز جشنواره فیلم فجر برگزار شد.

در بخشی از این نشست مهدیجعفری درباره اینکه چگونه به دنبال ساخت این موضوع رفته است، گفت: جوابش خیلی پیچیده نیست. از چند سال پیش که مستندی درباره آن‌ها ساختم این موضوع در ذهن من هک شده بود و این جزو آرزوهای من شد که یک روز بتوانم فیلم‌سینمایی از روزگاری که این دوستان گذراندند بسازم.

وی درباره انتخاب بازیگران این فیلم نیز اظهار کرد: مساله مهم این بود که در اقتباس چقدر می‌توانیم به واقعیت وفادار باشیم. بعد از 10، 12 سال رفاقت با این بچه‌ها وظیفه خودم می‌دانستم که تلاش کنم تا فیلمی درست درباره آن‌ها بسازم. از روز اول همه ما نگران بودیم که آیا می‌توانیم بچه‌هایی را پیدا کنیم که بتوانند قصه ما را واقعی بازی کنند.

کارگردان «23 نفر» در ادامه با تاکید بر این مطلب که در واقعیت هم در بین این 23 نفر از گویش‌ها و شهرهای مختلف وجود داشتند. افزود: بنابراین خواسته یا ناخواسته طوری این قصه اتفاق افتاده بود که انگار آنها سمبل ایران بودند. ما حدود یک ماه با آن‌ها کار کردیم تا سطح بازی آن‌ها را بهم برسانیم. حدود یک ماه و نیم انتخاب بازیگران طول کشید. در شهرستان‌هایی که می‌خواستیم از آنجا بازیگر داشته باشیم، فراخوان اعلام کردیم.

بر اساس این گزارش ، مجتبی فراورده در بخش دیگری از این نشست درباره مسائلی که علیرضا رئیسیان درباره مالکیت این فیلم مطرح کرده بود توضیح داد و گفت: بله، صحبت‌هایی در این‌باره طرح شده بود. آقای رئیسیان حقوق مالکیت مادی مستندی که درباره این 23نفر برای تلویزیون ساخته شده بود را نداشتند. البته حقوق معنوی‌شان قابل احترام است. از ابتدا که جلسه‌ای باهم در ارشاد داشتیم، به او گفتم که حقوق مادی این فیلم به ایشان تعلق ندارد. اما حقوق معنوی آقای رئیسیان را محترم می‌دانیم. ایشان چند جا از جمله در خانه سینما از ما شکایت کردند که در هیچ‌جا ما محکوم نشدیم.

جعفری در ادامه این نشست اظهار کرد: بیشتر این شکایات به سمت من بود. آقای رئیسیان حقوق معنوی آن مستند را داشتند. اما منابع تحقیقی من برای ساخت این فیلم فقط آن مستند نبود. اول از همه خودشان بودند که با آن‌ها در ارتباط بودم. دو کتاب دیگر هم منبع ساخت این فیلم بودند. در هر صورت موضوعی که آقای رئیسیان مطرح کردن فقط یک حاشیه بود.

مهدی جعفری- کارگردان درباره صحنه های کلیشه ای جنگی در فیلمش بیان کرد: تمام تلاش مان را کردیم که تقریبا از لحاظ اجرا کلیشه ای برخورد نکنیم. 22 نفر در قید حیات هستند و فقط یکی از آنها به نام احمد سعادت سال ها پیش از دنیا رفته است.

این کارگردان همچنین درباره برخورد و مواجهه بچه ها در فیلم با افراد واقعی داستان و شباهت چهره آنها اظهار کرد: بچه‌ها تا پیش از فیلمبرداری برخوردی نداشتند و من فقط مستند را به آنها نشان دادم و روز فیلمبرداری از 22 نفر دعوت کردم که به صحنه آمدند. شاید یکی از فاکتور انتخاب ما برای بچه ها شباهت هم بوده است.

جعفری درباره اینکه چرا از اسامی واقعی 23 نفر در فیلم استفاده نشده است، توضیح داد: خیلی سخت بود که از اسامی واقعی 23 نفر در فیلم استفاده کنیم زیرا دردسرهایی برای ما ایجاد می کرد بنابراین اجازه گرفتم و آنها هم بزرگواری کردند و اجازه داند تا اسم ها را در فیلم عوض کنیم.

وی ادامه داد: این اولین اکرانی است که 22 نفر شخصیت واقعی داستان فیلم را می بینند و ان هم با اهالی رسانه بوده است.

این کارگردان درباره منبع اقتباس داستان و اینکه بهتر نبود فیلم در قالب سریال ساخته شود؟ گفت: کاملا موافقم اما آنقدر جهان این داستان بزرگ است که من حسرت می خورم که چرا نتوانستم همه اطلاعات در واقعیت را در فیلم هم بیاورم اما معتقدم هر مدیا تماشاگر خودش را دارد و امیدوارم روزی شخصی این کار را انجام دهد زیرا حیفم می آید که برخی از تصاویر جذاب و دیدنی در آن دیده نشد.

فرآورده درباره نسبت بین مذهب و ملیت در فیلم نیز گفت: این دو از هم جدا نیستند. در حوزه دین حب الوطن، ایمان است..ما به سیرت فیلم کار داریم نه صورت. آنچه فکر می کردیم، می توانیم در دهه 90 و برای نسل امروز ارائه دهیم روحی از دین بوده است.