آیا گاز«مرکاپتان» عامل اصلی بوی بد تهران بود

دکتر علی بیت‌اللهی در کانال تلگرامی خود با اشاره به اخباری منتشر شده در زمینه نقش ماده «مرکاپتان»، در انتشار بوی بد در روز ۱۲ دی ماه تهران نوشت: طبق بررسی‌های تا این لحظه ما، گاز «مرکاپتان» نقشی در بوی بد تهران نداشته است. «مرکاپتان» در چند ایستگاه خارج از شهر تهران به شبکه گاز جهت بودار کردن گاز طبیعی بی‌بوی مصرفی شهری به‌طور عمد و با هدف پی بردن سریع مردم به نشت احتمالی گاز، تزریق می‌شود.

وی افزود: نشت نقطه‌ای گاز در یک محله از تهران به‌عنوان عامل بوی بد 12 دی ماه تهران که بتواند چنان بویی که بیش از نصف تهران را درگیر کرد ایجاد کند، منتفی است. بررسی میدانی سانحه‌ای این چنینی را در شبکه گاز نشان نمی‌دهند و اگر این چنین بود، مردم اطراف همان نقطه و یا نقاط نشت، با توجه به شدت بویی که به‌طور طبیعی در اطراف کانون نشر بو به مراتب آزار دهنده و تهوع‌آور است، سریعا متوجه منشاء نشر بو می‌شدند.

بیت‌اللهی افزود: اینکه گفته شده است «پرونده مختومه است»، حرف درستی نیست و همانند آنست که گالیله بگوید «زمین نمی‌چرخد». ممکن است تعدادی به ناچار بفرمایند که پرونده مختومه اعلام می‌شود! اما «زمین می‌چرخد»، چرخش زمین مختومه نشده است! و با گفتن ما یا شما موضوع چالشی و بسیار پراهمیت پخش بوی بد در تهران، در همان سطح و ابعاد گسترده‌ای که داشت، مختومه نمی‌شود. مختومه شدن موضوع یعنی کشف دلیل و علت اصلی موضوع و اکیدا توصیه می‌شود که روی موضوع به‌طور جد کار شود، کاری که اینجانب به همراه تعدادی از دوستان داوطلب به عنوان یک علاقه پژوهشی دنبال کرده و می‌کنیم و البته بدون تخصیص بودجه و اعتبار.

دبیر کارگروه ملی زلزله ادامه داد: اعلام شد که مبلغ قابل توجهی (70 میلیارد تومان) جهت شناسایی علت بوی بد تهران تخصیص یافته است که 50 میلیارد آن تاکنون هزینه شده است و بقیه تا روشن شدن موضوع هزینه خواهد شد. «تناقض مرکاپتان» نیز از همین تیترهای خبری در ذهن متبادر می‌شود، اگر مشخص شده است که نشت و ریختن ماده «مرکاپتان» بسیار بد بو در یک یا چند نقطه در تهران، موجب پخش بوی بد شده است، که دیگر پرونده مختومه است و صرف این هزینه هنگفت هم برای این کشف بدیع بسیار اعجاب‌برانگیز است.

بیت‌اللهی گفت: در حالی‌که طبق استعلام و حسب اطلاعات موجود، به‌طور کلی بودجه تخصیص یافته مورد بحث برای مراکز، صنایع و کارگاه‌های آلاینده واقع در مسیر فرودگاه امام (ره) و اطراف آن که به‌طور مستمر محیط زیست را آلوده و به‌ویژه آلودگی بو می‌کنند و برای اصلاح کار یا جابجائی آنها و... بوده و نه اختصاصا برای بوی بد روز 12 دی ماه تهران. همگان می‌دانیم که مکانیسم تخصیص بودجه برای یک موضوع خاص، آنهم برای یک امر مطالعاتی و در مقیاس 70 میلیارد تومنی، چیزی نیست که در کشور ما چنین سریع و ضربتی، صورت پذیرفته و علاوه بر آن 50 میلیارد تومان آن تاکنون هزینه شده باشد، این امر مسلما خلاف واقع است.

وی گفت: تحقیقات درباره بوی تهران ادامه دارد، فرضیه‌هایی که بتواند با ماهیت و ابعاد حادثه بخواند و آنها را توجیه کند، متفکرانه باید مورد نقد و سوال قرار گیرند. عواملی مانند سوزاندن زباله، نشت گاز، نشت فاضلاب، آلودگی و وارونگی هوا، آتشفشان دماوند و حوادث نقطه‌ای با توجه به دلایل، مشاهدات و استدلالاتی که پیشتر از سوی اینجانب مورد بحث و نقد قرار گرفته‌اند، به‌عنوان عامل بوی بد تهران، منتفی هستند. همچنین تاکنون بر اساس اطلاعات اینجانب، بودجه‌ای برای تحقیق در مورد علت بوی بد 12 دی ماه تهران به هیچ مرکز مطالعاتی معتبر و شناخته شده تخصیص نیافته است و اگر اطلاعاتی در این زمینه بدست آید، حتما اطلاع‌رسانی خواهد شد.

بیت‌‌اللهی یادآور شد: مشابه چنین بویی البته نه در یک زمان مشابه و بلکه در روزهای پیش و بعد آن، در شهرهای قم، ورامین، کرج، خرمدره و حوالی آبیک نیز گزارش و از سوی مراجع رسمی و معتبر تائید شده است، بنابراین ضرورت دارد در توجیه کانون و منشاء بوی بد، نگاه همه جانبه نگرانه‌ای وجود داشته باشد.