رئیس سازمان جوانان هلال احمر: هدف اصلی هلال احمر بشردوستی است، امداد و نجات یکی از مصادیق آن است

طرح سحر، دادرس، پیمان، کمیپن نذر آب از فعالیت‌هایی هستند که سازمان جوانان هلال احمر در جهت توان‌افزایی کودکان و نوجوانان وحتی خانواده‌های ایرانی به‌کار گرفته است. شهاب‌الدین صابونچی، رئیس سازمان جوانان هلال‌ احمر با حضور در خبرگزاری پانا مهم‌ترین برنامه‌های این نهاد را تشریح کرده است که در ادامه می‌خوانید.

نوجوانان بهترین گروه برای سرمایه‌گذاری در موضوع بشردوستی هستند و سازمان جوانان هلال احمر، برنامه‌های زیادی را در حوزه دانش‌آموزی اجرا می‌کند. این برنامه‌ها را توضیح دهید.

کانون‌های دانش‌آموزی هلال‌احمر یکی از چهار کانون مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه دانش‌آموزی است که از سال‌ها پیش فعالیت می‌کنند. ارتباط خوبی بین هلال‌احمر و آموزش وپرورش در این باره وجود دارد. هم‌اکنون در بیش از هشت هزار مدرسه کانون‌های دانش‌آموزی هلال‌احمر تشکیل شده‌اند و فعالیت می‌کنند. فلسفه شکل‌گیری کانون‌ها این بوده است که مفاهیم پایه داوطلبی از سنین کودکی و نوجوانی آموزش داده و در راستای آن توانمندسازی انجام شود.

یکی از طرح‌های ویژه دانش‌آموزی، طرح دادرس است. در این برنامه چه هدفی دنبال می‌شود؟

طرح دادرس به‌طور مشخص از سال 91 آغاز شد. تاکنون شش دوره از این طرح برگزار شده است و دهه اول مهرماه امسال نیز هفتیمن دوره آن کلید خورده است. این طرح بعد از حادثه آتش‌سوزی در مدرسه دخترانه در روستای شین‌آباد شکل گرفت. پس از این حادثه خلأ آموزش‌های امدادی به دانش‌آموزان احساس شد و تصمیم گرفته شد آموزش‌های مدون به دانش‌آموزان در حوزه امداد و نجات ارائه شود و دانش‌‌آموزان در این زمینه توانمند شوند تا بتوانند علاوه بر خود امدادی در محیط‌های پیرامونشان نیز موثر باشند.

طرح دادرس هم‌اکنون تکامل پیدا کرده است و به انسجام قابل قبولی رسیده است. طرح درس مدونی برای این طرح در نظر گرفته شده است و مربیانی برای این طرح آموزش دیده‌اند. البته به تعداد کافی مربی نداریم و یکی از علت‌هایی که نتوانستیم بیش از هشت هزار مدرسه را پوشش بدهیم، همین کمبود مربی است. هدف ما این بود که این آموزش‌ها از سوی خود معلمان ارائه شود اما هنوز این هدف عملیاتی نشده است و کماکان مربیان هلال‌احمر آموزش‌ها را ارائه می‌دهند. در تلاش هستیم که با دانشگاه فرهنگیان رایزنی کنیم تا در نهایت مربیان بیشتری در اختیار طرح دادرس قرار بگیرد. هم‌اکنون حدود هزار نفر مربی در سراسر کشور در اختیار طرح دادرس است و مایل هستیم که مربیان آموزش و پرورش نیز بتوانند این آموزش‌ها را ارائه بدهن که سعی می‌کنیم این کار در قالب تفاهم‌نامه‌ای با دانشگاه فرهنگیان دنبال شود.

بازخوردهای طرح دادرس چگونه بود؟

پس از اینکه تیم‌های دادرس تشکیل شد، مسابقات ابتدا در سطح شهرستان، سپس در سطح استان و در نهایت در قالب المپیاد آماده در سطح کشوری برگزار می‌شود. یکی از ویژگی‌هایی که طرح دادرس دارد این است که مرزها برداشته شده است. بازخوردهایی که از دانش‌آموزان دریافت می‌کنیم این طرح موفق بوده است. پروتکل‌های هلال احمر این اجازه را نمی‌دهد که دانش‌آموزان وارد بحران شوند اما همین که دانش‌آموزان خودمراقبتی را فرا بگیرند، بسیار اهمیت دارد و تجاربی داشتیم که دانش‌آموزان در حوادثی که در مدرسه رخ می‌دهد تا وقتی نیروی اورژانس برسد از پیشرفت حادثه جلوگیری کرده‌اند. در واقع یکی از علت‌هایی که ما در طرح دادرس به سراغ دانش‌‌آموزان رفتیم، اثربخش بودن نوجوانان در حوزه امداد و نجات است. این گروه سنی علاوه بر اینکه آماده آموختن هستند از انگیزه لازم نیز برخوردار هستند و می‌توانند در محیط پیرامون اثرگذار باشند.

سازمان جوانان هلال احمر هم‌اکنون چه تعداد عضو دارد و آیا با توجه به کاهش جمعیت جوانان، عضوگیری در مقایسه با سال‌های گذشته کاهش پیدا نکرده است؟

مخاطب ما همه جوانان کشور هستند اما کسانی که در سامانه عضویت سازمان جوانان ثبت نام کردند به عنوان اعضا محسوب می‌شوند. قریب به 500 هزار نفرند البته متقاضیان بیشتر از این تعداد است و سعی می‌کنیم عضویت اولیه را تسهیل کنیم. سنی که برای عضویت تعریف شده است 15 تا 29 سال است که البته این بازه سنی در حال تغییر است. ستاد ملی ساماندهی جوانان تغییر سقف سن جوانان را تصویب کرده است و به عنوان دستور جلسه برای شورای عالی جوانان ارسال کرده‌اند که سن پیشنهادی ستاد 18 تا 35 سال است. البته از سن 5 سالگی عضوگیری را در کانون غنچه‌های هلال آغاز می‌کنیم. کودکان در کانون‌ها در قالب نقاشی، سرود، بازی و موسیقی مفاهیم امدادی را فرا می‌گیرند و سپس در کانون‌های دانش‌آموزی در قالب جشنواره‌های مختلف آموزش‌های امدادی را فرا می‌گیرند. پس از آن اعضا در قالب کانون‌های دانشجویی فعالیت‌ها را دنبال می‌کنند.

سازمان جوانان هلال احمر علاوه بر طرح‌های امدادی، طرح‌هایی نیز در حوزه‌های اجتماعی اجرا می‌کند. این طرح‌ها را توضیح دهید.

طرح «سحر» یکی از این طرح‌هاست. این طرح مخفف «ساماندهی حمایت‌ روانی - اجتماعی» است که هم‌اکنون در حال بازنگری آن هستیم. این طرح به منظور ساماندهی حمایت روانی و اجتماعی از آسیب‌دیدگان پس از وقوع حادثه اجرا می‌شود و در دوره جدید برای اولین بار پس از وقوع زلزله کرمانشاه در دو مرحله اجرا شد و بازتاب خوبی داشت. در مرحله اول که دو ماه ابتدایی پس از حادثه بود از استان‌های مختلفی حضور داستند و یکسری کارهای اولیه اجرا شد. تیم‌های سحر در چندین روستای کرمانشاه و شهر سرپل ذهاب به عنوان تسهیل‌گر در کنار سایر دستگاه‌ها حضور داشتند. مهم‌ترین نقش این افراد تهیه فهرستی از مشکلات زلزله‌زدگان بود تا مردم بدانند به کدام مراکز مراجعه کنند. در واقع تیم‌های سحر نقش حامی را اجرا کردند. همچنین در حال بازنگری سرفصل‌های آموزشی و تقسیم کار برای هلال احمر هستیم که بر اساس آن تیم‌های سحر دوره بازآموزی بگذرانند و در مواقع بحرانی از این سرفصل‌ها استفاده شود.

علاوه بر این طرح دیگری هم تحت عنوان «پیمان» اجرا می‌شود که از سه سال پیش با همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر آغاز شده است. این طرح در راستای ارتقای سلامت و تکریم انسان‌هاست و در حوزه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی به ویژه اعتیاد اجرا می‌شود. کار ما در این طرح، آگاه‌سازی است. برای اجرای آن، طرح درسی تهیه شده است، روش اجرایی برای آن در نظر گرفته شد، وزارت بهداشت نیز آن را تایید کرد و شهر تبریز به عنوان پایلوت اجرای طرح انتخاب شده است. سرگروه‌هایی از کانون‌های دانشجویی انتخاب کرده‌ایم و به آنها آموزش دادیم که این افراد به صورت آبشاری گروه‌های دیگری را آموزش می‌دهند و تا کنون 50 هزار نفر در این طرح آموزش دیده‌اند.

بخشی از مخاطبان شما، دانشجویان هستند، برای این دسته از مخاطبان چه برنامه‌ای دارید؟

برنامه‌های دانشجویان در قالب کانون‌های دانشجویی دنبال می‌شود. در این بخش مسابقات «رفاقت مهر» برگزار می‌شود و امسال بیست‌ونهمین دوره از این مسابقات اجرا می‌شود. یکی از مهم‌ترین کارهایی که آغاز شده است تشکیل مجامع کانون‌های دانشجویی است. در این بخش با وزارتخانه‌های بهداشت و علوم همکاری داریم. اکنون 1200 کانون دانشجویی در 1200 مرکز آموزش عالی فعال است. هم‌اکنون در حال رایزنی هستیم تا 21 آبان ماه و همزمان با سالگرد زلزله کرمانشاه مانوری در خوابگاه‌های چند شهر کشور با هدف کسب آمادگی در برابر زلزله برگزار کنیم.

یکی از طرح‌هایی که امسال از سوی سازمان جوانان هلال احمر دنبال شد، نذر آب بود. خیلی از افراد و کارشناسان به این طرح انتقاد داشتند؛چرا؟

در تابستان امسال طرح نذر آب اجرا شد. وظیفه ما مبارزه با خشکسالی نیست. وظیفه ما کمک به مردم است. برای این طرح از روستاهای زابل، زاهدان و ایرانشهر بازدید کردیم. مشاهده کردیم که سلامت مردم به خطر افتاده است. ما به این موضوع ورود کردیم. تیم‌های پزشکی هلال احمر با هماهنگی وزارت بهداشت برای سلامت مردم ورود کردند. در موارد معیشتی هم بسته‌های غذایی تهیه شد و با همکاری آبفا برای آبرسانی اقدام کردیم. نذر آب با هیچ سازمانی تداخل ندارد. تصور خیلی‌ها این بود که موازی‌کاری است اما بخشی از کار مطالبه‌گری بود که مردم متوجه شوند. هلال احمر با همان اهداف ارتقای سلامت، تکریم و حفظ کرامت و کاهش آلام بشر و صلح اقدامات خود را انجام داد و کاری خارج از این اهداف انجام نشده است.

فاز اولیه کار انجام شده است و تانکرهای آب در خیلی از روستاها نصب شده است. مهم‌ترین کاری که باید انجام شود جلب توجه مردم، رسانه و مسئولان است. غفلت‌ها موجب شده است که اکنون بسیاری از روستاهای مرزی خالی از سکنه شود. اکنون در هزار روستا آبرسانی به صورت سیار انجام شود.