در گفتوگو با پانا
صباح‌زنگنه: عربستان بی‌میل نیست که اوضاع بصره هرگز سامان نگیرد
آمریکا، عربستان و حتی کویت و امارات می‌خواهند از طریق بصره به خواسته‌های خودبرسند
تهران (پانا) - سفیر و نماینده سابق ایران در سازمان همکاری‌های اسلامی معتقد است که وضعیت امروز بصره به گونه‌ای است که در صورت هوشیار نبودن دولت مردان این کشور و همچنین مسئولان جمهوری اسلامی، ممکن است با نسخه جدیدی از تفکر داعشی در عراق مواجه شویم.
سید صباح زنگنه، کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتوگو با پانا با اشاره به اتفاقات رخ‌داده در عراق و حمله به سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره، اظهار کرد: «تظاهرات در بصره در حقیقت انباشته شدن نارضایتی‌های مردم بصره بود که در طول سال‌های متمادی از خدمات واقعی محروم بودند با اینکه این استان حاصل‌خیزترین به لحاظ کشاورزی است و تنها بنادر و راه‌های دسترسی عراق به خلیج فارس از طریق بصره باز بوده و محل صادرات عمده نفت عراق محسوب می‌شود ولی با محرومیت‌های بسیاری دست به گریبان است بنابراین با این امکانات طبیعی است که مردم از کاستی‌ها ناراضی باشند.»
سفیر و نماینده سابق کشورمان در سازمان همکاری‌های اسلامی با تاکید بر تغییر بافت شهرهای مختلف عراق، خاطرنشان کرد: «متاسفانه دولت‌های مختلفی که در عراق شکل گرفتند و مسئولان محلی و مرکزی به طور کلی نتوانستند خدمات مناسبی را به مردم ارائه کنند. از طرف دیگر بحث اجتماعی بصره و مابقی استان‌های عراق تغییرات عمده‌ای نسبت به گذشته به خود دیده به طوریکه امروز بصره مبتلا به پدیده مهاجرت از روستاها و شهرهای کوچکتر و بی‌امکانات است بنابراین بافت اجتماعی بصره به شدت تغییر پیدا کرده است.»
او ادامه داد: «در گذشته وجود عشایر توانایی کنترل حوادث بزرگ را داشت ولی امروز عشایر عراق به همراه تشکیلات و احزاب و گروه‌های جدید جایگاه قبلی خود را از دست داده و توان کافی برای کنترل مسائل و هماهنگی خواسته‌ها و مطالبات مردمی با دولت مرکزی را ندارد. از طرف دیگر مسائلی نظیر طرح‌ها و برنامه‌های کشورهای گوناگون علاوه بر گروه‌های داخلی مطرح است که به وضع فعلی دامن می‌زند.»
این کارشناس برجسته مسائل خاورمیانه با اشاره به انتظارات کشورهای خارجی از عراق و طرح‌ها و برنامه‌های آنان، اظهار کرد: «امروز کشورهای مختلفی نظیر آمریکا، عربستان و حتی کویت و امارات انتظاراتی دارند که می‌خواهند از طریق بصره به خواسته‌های خود رنگ و بوی عمل بپاشند.»
صباح زنگنه تشریح کرد: «یکی از این خواسته‌ها این است که عراق نتواند به اندازه عربستان نفت تولید و صادر کند لذا عربستان بی‌میل نیست که اوضاع بصره هرگز سامان نگیرد و آرام نشود و یا اینکه بخواهد از این طریق و تحت فشار گذاشتن مردم بصره، جمهوری اسلامی و نیروهای مومنی که در این کشور به ایران علاقه‌مند هستند را تحت تاثیر قرار دهد.»
او افزود: «آمریکا نیز از طرف دیگر مایل نیست که در عراق نیروهای مقاومت و حشدالشعبی حضور داشته باشند لذا شاهدیم که در میان تظاهراتی که به حق برگزار شده، گروه‌هایی اندک ولی سازمان‌یافته وارد می‌شوند و به مناطق و مراکز دولتی در درجه اول، بعد گروه‌ها و احزاب مخالف خود و در نهایت سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران و حشدالشعبی حمله می‌کنند تا به نوعی مواضع خود را در قالب اعتراض‌های مردمی بیان کنند.»
سفیر و نماینده سابق جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری‌های اسلامی متذکر شد: «متاسفانه این روند با استفاده از ظرفیت تظاهرات اعتراض‌آمیز صورت گرفت که همین مسئله باعث کشته و زخمی شدن تعدادی از افراد شد.»
باید مسائل عراق را بهتر از این درک کنیم
زنگنه در ادامه در پاسخ به این سوال که واکنش کشورمان باید نسبت به حوادث بصره چگونه باشد با اشاره به دو راهکاری که از سوی برخی مسئولان مبنی بر اکتفا به تذکر و یا قطع کمک‌های ایران به عراق در زمینه مبارزه با داعش، مطرح می‌شود، گفت: «من به راه سوم معتقدم. روابط عراق و جمهوری اسلامی ایران بسیار عمیق است و با این قبیل راه‌حل‌های نیم‌بند بیشتر به این رابطه تاریخی، فرهنگی و اجتماعی ضربه وارد می‌کنیم. مسائل عراق را باید بهتر از این در داخل کشور درک کنیم.»
او ادامه داد: «امروز بیش از 70 درصد جامعه عراق زیر 30 سال سن دارند. وجود این حجم عظیم از ظرفیت هم در دستگاه‌های حکومتی عراق و هم در کشور ما کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پدیده تغییر بافت اجتماعی شهرها و استان‌های عراق را باید به مراتب دقیق‌تر از امروز درک کرد و مطالعات بیشتری را روی آن انجام داد.»
سفیر و نماینده سابق ایران در سازمان همکاری‌های اسلامی متذکر شد: «ما باید پیش از این به دوستان خودمان در عراق تذکرهای لازم را می‌دادیم و امروز هم باید این کار را انجام دهیم که به مراتب جدی‌تر از امروز باید با فساد در کشور خود مبارزه می‌کردند.»
او متذکر شد: «این موضوعات به مراتب جدی‌تر از مسائلی نظیر این است که به عراق کمک کنیم یا نکنیم. ایران امروز کمک خاصی به عراق نمی‌کند و اگر در موضوع داعش ورود کرده‌ایم به واسطه مشترک بودن موضوع و ایجاد خطر برای منافع ملی هردو کشور است.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به پیچیدگی‌های وضع امروز عراق تصریح کرد: «عراق امروز در وضعی به سر می‌برد که ممکن است نسخه‌های جدیدی از تفکر داعشی به وجود بیاید. مردم بصره مردمی اصیل و پرکوشش و تلاش هستند و اغلب شهدای مبارزه با داعش نیز از همین استان هستند بنابراین عموم مردم بصره دارای ظرفیت‌های مثبت بسیاری هستند که باید به آن‌ها کمک کرد تا از این مرحله حساس و پیچیده به سلامت عبور کنند البته باید تذکرهای لازم به مقام‌های محلی و بالاتر عراق داده شود تا اهتمام بیشتری نسبت به توصیه‌های مقام مرجعیت عراق که همچنان به عنوان پشتوانه عبور از همه این طراحی‌های منفی محسوب می‌شود، به خرج دهند.»
ایران پیش از حمله به کردستان عراق تذکرهای لازم را داده بود
نماینده و سفیر سابق کشورمان در سازمان همکاری‌های اسلامی در ادامه با اشاره به ادعای مطرح شده مبنی بر حمله روز گذشته سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مقر حزب دموکرات کردستان ایران در عراق اظهار کرد: «اولا ظاهرا که محل مورد حمله توسط سپاه پاسداران محل اجلاس عمومی و مرکزی آن‌ها بوده است. مدتی پیش از این سران حزب دموکرات کردستان ایران در آمریکا مذاکراتی داشتند که سخنانی از سوی آن‌ها و آمریکایی‌ها مبنی بر مسلح شدن آن‌ها برای انجام اقدامات تروریستی در داخل کشورمان مطرح شده بود.»
او افزود: «در هفته‌های اخیر نیز این گروه حملات متعددی را در مرزهای کشورمان انجام داد و تعدادی از مرزبانان ایرانی را به شهادت رساندند. ایران تذکرهای لازم را به دولت عراق و مقام‌های کردستان عراق داده بوده، طبیعی است در چنین وضعی اگر تذکرهایی که داده شده به دولت عراق و اقلیم کردستان با نتایج روشن و مشخصی مواجه نشود، جمهوری اسلامی ایران به واسطه حق دفاع از خود و شهروندانش و جلوگیری از پیشرفت این گروه‌های مسلح، دست به این اقدام بزند.»
صباح زنگنه در خاتمه درباره تبعات احتمالی حمله موشکی روز گذشته سپاه پاسداران گفت: «اگر بغداد می‌توانست یا می‌تواند که جلوی فعالیت این افراد و گروه‌ها در خاک خودش را بگیرد، این کار را انجام دهد. جمهوری اسلامی ایران اصرای بر انجام عملیات علیه این گروه‌ها ندارد ولی وقتی که نه دولت عراق و نه دولت‌مردان اربیل چنین اقدامی را انجام نمی‌دهند، طبیعی است که ما نیز آخرین راه را به کاربگیریم و از توسعه و پیش‌روی این گروه‌های مسلح قبل از اینکه دست به اقدامات خرابکارانه در داخل شهرهای مختلف کشورمان بزنند جلوگیری کنیم.»
ارسال دیدگاه