در مسیرسومین راهکار

این روایت حال و روز رئیس دولتی است که از پیش از استقرار در پاستور در سال 92 تخریب‌ها را به چشم دید و با جان خود احساس کرد که از هیچ فرصتی برای تخریبش دریغ نشد، از فیلم انتخاباتی و رای اعتماد به کلیات کابینه‌اش در مجلس نهم گرفته تا ماجرای آغاز و پایان مذاکرات هسته‌ای با کشورهای 1+ 5، روحانی و دولتش امروز بیش از پنج سال است که هدف اصلی تخریب‌های داخلی و خارجی است تا جایی که رئیس ممنوع‌التصویر دولت اصلاحات نیز دولت او را به مراتب مظلوم‌تر از دولت خود می‌داند.

روحانی بابت هر اقدام مثبت و منفی که در دولتش انجام شد از سوی طیفی خاص و البته صاحب تریبون تخریب شد اما پس از انتخابات ریاست جمهوری سال 96 و پیروزی دوباره او بر رقبا شمشیر تخریب‌ها از رو کشیده شد. حتی شبکه‌های اجتماعی که در دور اول حضورش در پاستور و انتخابات سال 96 نقش حامی او را ایفا می‌کردند با برنامه‌ریزی‌هایی در خارج از کشور عملا به ابزاری برای تخریب پایگاه اجتماعی دولت مبدل شدند و برخی حامیان دولت تدبیر و امید نیز به صف منتقدان پیوستند تا روحانی و دولتش هر روز تنهاتر از گذشته شوند.

تخریب‌ها به رغم توصیه رهبر انقلاب مبنی بر حفظ وحدت و همدلی در کشور و کمک به دولت برای عمل به برنامه‌های خود و تاکید رئیس‌جمهوری برای حفظ امید جامعه ادامه پیدا کرد تا پیشنهاد استعفا به دولت از سوی افراد و جناح‌های خاص مطرح شود.

روزهای گرگ و میش دولت دوازدهم آن‌قدر ادامه یافت و موقعیت از منظر همدلی در داخل کشور رو به وخامت گذاشت که برخی با طرح مسائلی چون رئیس‌جمهوری نظامی یا تهدید به پیگیری طرح عدم کفایت رئیس‌جمهوری در مجلسخواهان استعفای داوطلبانه دولت دوازدهم و نیمه کاره ماندن آن شوند.

مطابق انتظار، برخی اصولگرایان تندرو مجلس شورای اسلامی در صف نخست تخریب‌ها علیه روحانی ایستادند و خبر از تشکیل کمیته‌ای با هدف بررسی طرح عدم کفایت رئیس‌جمهوری دادند، مسئله‌ای که آن‌قدر آش را شور کرده بود که اعضای فراکسیون ولائی نیز از آن اعلام برائت کردند. حمیدرضا حاجی‌بابائی، رئیس این فراکسیون، صراحتا اعلام کرد که مسائل مطرح شده درباره کفایت رئیس‌جمهوری موضع این فراکسیون نیست.

او تاکید کرد که وضع کشور امروز به گونه‌ای است که بیش از پیش نیاز به اتحاد در داخل وجود دارد. موضوع به شیوه‌هایی مختلف از زبان چهره‌های اسم و رسم‌دار دیگر جریان اصولگرای کشور نظیر محمدباقر قالیباف و حدادعادل مطرح شد.

سرلشکر یحیی رحیم‌صفوی، مشاور فرمانده کل قوا، نیز که پیشتر اظهاراتی به نقل از او مبنی بر بهتر شدن اوضاع در صورت نبود دولت مستقر مطرح شده بود، ضمن پس‌گیری اظهارات خود و گلایه از رسانه‌ها بابت وارونه‌نمایی آن تاکید کرد که امروز همه باید با همدلی و همراهی در جهت کمک به دولت برای ایستادگی در مقابل برنامه‌های آمریکا و متحدانش گام بردارند.

علی تاجرنیا، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، در همین باره با تاکید بر لزوم همکاری و کمک به دولت و تفکیک قائل شدن بین نقد و تخریب از سوی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان خاطرنشان می‌کند که امروز مشکلات جدی گریبان‌گیر مردم است و مسئله بسیار مهم‌تر از منافع دو جناح سیاسی کشور است.

او اضافه می‌کند: «چه برخی بخواهند چه نخواهند، حسن روحانی امروز با رای مردم رئیس‌جمهوری کشور است و تخریب او در حالی که رئیس‌جمهوری ایالات متحده در حال تدارک شدیدترین تحریم‌ها ضد کشورمان است نتیجه‌ای جز دلسردی مردم و دوچندان کردن مشکلات آنها در پی ندارد.»

اِستاده‌ام چو شمع

سرانجام وضع تغییر کرد و در عرض چند روز جناح‌های داخلی که روحانی و دولتش را زیر رگبار شدیدترین حملات قرارداده بودند به سوی مردم برگشتند و از لزوم هم‌افزایی و همراهی با دولت سخن به میان آوردند.

با این حال بزرگ‌ترین انتقاد در روزهای پرالتهاب گذشته به روحانی این بود که ارتباطش با مردم نسبت به گذشته کمتر شده و همانند روزهای حضورش در دولت یازدهم با مردم سخن نمی‌گوید.

محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری، نیز در همین باره به نوعی با پذیرش این انتقاد به پانا می‌گوید که باتوجه به شلوغی کارها این برنامه (گفت‌و‌گوی رئیس‌جمهوری با مردم) کمی به تاخیر افتاده و بعد از بازگشت روحانی از سفر اروپایی تلاش می‌شود این مهم محقق شود.

اما سکوت ادامه نیافت، چهارشنبه شب بود که روحانی پس از چندماه انتقاد، در نشست هم‌اندیشی مدیران ارشد دولت تدبیر و امید سکوت را شکست و از مشکلات و معضلات دولت تحت مدیریت خود سخن گفت.

مهم‌ترین بخش اظهارات او آنجا بود که به برخی گفته‌ها و طراحی‌ها برای استعفای دولت تحت مدیریتش پاسخ داد. او صراحتا گفت که «اگر کسی فکر می‌کند این دولت استعفا می‌دهد، اشتباه می‌کند.»

روحانی گفت: «با وجود همه فشارها ایستاده است و قصد نیمه‌کاره گذاشتن دولت و پشت کردن به رای و نظر مردم را ندارد.»

رئیس‌جمهوری در اظهارات خود اتحاد را فراموش نکرد و صراحتا از تمام ارگان‌ها و جناح‌ها خواست برای بهبود زندگی مردم و ایستادگی در مقابل جریان‌های خارجی به صحنه بیایند، نخستین گام را نیز خود او برداشت.

مشق اتحاد

درست از زمانی که بنیان‌گذار انقلاب اسلامی «وحدت کلمه» را به عنوان رمز پیروزی مطرح کرد و «حفظ» آن را یک ضرورت دانست، نزدیک به چهار دهه می‌گذرد. حالا و پس از چهل سال، بار دیگر اهالی سیاست در جمهوری اسلامی از لزوم حفظ «وحدت» و اجتناب از «چند دستگی» در بدنه قدرت سخن می‌گویند.

مراجع تقلید نیز در ملاقات اخیرشان با رئیس دفتر رئیس‌جمهوری از لزوم حفظ وحدت سخن گفته‌اند. محمود واعظی روز پنجشنبه (7 تیر) راهی قم، پایگاه اصلی مرجعیت شیعه شد. سفر موفقیت‌آمیز بود؛ اخبار و مطالب منتشر شده از دیدار با بلندپایه‌ترین روحانیان کشور نشانگر حمایت آنها از دولت دوزادهم در موقعیت فعلی است.

در این دیدارها آیت‌الله ابراهیم امینی، عضو مجلس خبرگان رهبری، تنها راه مقابله با دشمنی‌های آمریکا را وحدت، همدلی و انسجام مردم دانست و تاکید می‌کند: «باید با توجه بیشتر به نیازها و مطالبات مردم و تلاش برای مهار آثار فشارهای دشمن بر زندگی مردم، وحدت ملی را بیش از پیش تقویت کنیم تا با جلب رضایت مردم، توطئه‌های دشمنان خنثی شود.»

مدرس برجسته حوزه علمیه قم اضافه می‌کند: «امروز جمهوری اسلامی با مدیریت بسیار خوب و بی‌نقص مقام معظم رهبری و نیز مدیریت بسیار خوب دکتر روحانی که انصافاً تاکنون بسیار خوب بوده است، به پیش می‌رود و به لطف خدا مردمی که با حضور خود در صحنه انقلاب را به پیروزی رسانده و نظام جمهوری اسلامی را مستقر کرده‌اند همچنان در صحنه حضور دارند و اگر بتوانیم همچون گذشته با رسیدگی مناسب به مطالبات مردم آنها را در صحنه نگه داشت، هیچ نگرانی از توطئه‌های دشمنان وجود نخواهد داشت.»

مراجع تقلید نیز از جمله آیت‌الله سیدموسی شبیری زنجانی، آیت‌الله جعفر سبحانی، آیت‌الله سیدمحمدعلی علوی گرگانی، آیت‌الله حسین نوری همدانی و آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و حجت‌الاسلام جواد شهرستانی نماینده آیت‌الله سیدعلی سیستانی در ایران همگی در این دیدارها بر لزوم حمایت از حسن روحانی و همراهی و هماهنگی جناح‌های داخل کشور برای بهبود اوضاع تأکید کردند.

قم همواره و در طول حضور روحانی در پاستور در قیاس با دیگر شهر مقدس کشورمان (مشهد) به رغم برخی انتقادها روابطی به مراتب حسنه‌تر با دولت داشته و دولت قصد دارد با تقویت این رابطه اجماع لازم بین جناح‌های اخل کشور برای ایستادگی در مقابل فشارها و توطئه‌های غربی را تقویت کند.

اما این تمام نیاز دولت نیست، اوضاع کشور با توجه به اقدامات دولت ایالات متحده و همراهی سران کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با رژیم صهیونیستی در صورت نبود هماهنگی کامل بین قوای سه‌گانه و حرکت نکردن آن‌ها حول یک محور و برنامه می‌تواند کشور را به لبه پرتگاه بکشاند.

دولت دوازدهم با علم به این موضوع در راستای ایجاد اجماع میان جریان‌ها گام بر می‌دارد و امیدوار است با استقبال عملی احزاب و گروه‌های سیاسی فعال در کشور مواجه شود.

به سوی سومین راهکار

حسن روحانی روز چهارشنبه هفته گذشته در جمع مدیران ارشد دولت خود سه راهکار پیش‌روی دولت و مجموعه حاکمیت را تشریح کرد. او گفت: «امروز یا می‌توانیم در مقابل دولت ترامپ سرتسلیم تعظیم فرود بیاوریم یا می‌توانیم در مقابل آن‌ها و خواسته‌هایشان ایستادگی کنیم اما همزمان به اختلافات و دعواهای داخلی ادامه دهیم یا اینکه می‌توانیم با اجماع داخلی با کمترین هزینه در مقابل زیاده خواهی‌های آمریکایی ایستادگی کنیم.»

انتخاب و ترجیح دولت روحانی به وضوح سومین راهکار است، او می‌گوید که «راه سومی که در شرایط امروز کشور با آن مواجه است، آن است که در برابر آمریکا تسلیم نشویم، عزت ملی و تاریخی خود را حفظ کنیم و آمریکا را به زانو در آوریم. این راه مبارزه اراده‌هاست و با انتخاب آن ملت ایران مثل همیشه سربلند خواهند بود و زورگویان و قلدرمآبان خواهند فهمید که راهی اشتباه را انتخاب کرده‌اند.»

رئیس‌جمهوری اضافه می‌کند: «در راه سوم ما با کمترین هزینه مقاومت و ایستادگی می‌کنیم. در این راه باید توقعات خود را پایین بیاوریم و واقعیت امروز کشور را مورد نظر قرار دهیم.»

دیدار واعظی با فقها و علما در قم، رایزنی‌های پارلمانی با مجلس، گفت‌و‌گو با قوه‌قضائیه و کمک‌گیری از نیروهای مسلح، همه و همه از مصادیق سومین راهکار است.

نشانه‌های ارسالی از سوی جناح‌های مختلف کشورمان حکایت از درک مشترک آنها از وضع فعلی کشور و اهمیت راهکار دولت دارد، راهکاری که از سال دوم حضور روحانی در راس دولت یازدهم در پاستور به زبان وشیوه‌های مختلف مطرح شد اما آن‌چنان که باید و شاید با استقبال مواجه نشد. این‌بار شواهد و قرائن خبر از تغییر رویکردها می‌دهد.

با این تفاسیر چه حسن ختامی بهتر از آنچه که محمدجواد ظریف بر زبان راند، آنجا که گفت «خیال نکنید اگر روحانی رفت و اصولگرایان آمدند، موفق می‌شوند، بعضی‌ها خیال نکنند که اگر جمهوری اسلامی ایران رفت آن‌ها سر کار می‌آیند، اکنون ایران، یعنی این جغرافیا و موجودیت عظیم پر افتخار تاریخی با این مردم و توانمندی‌ها و امکانات مورد «هدف» است...»