ظریف : خیال نکنید که اگر روحانی رفت و اصولگرایان آمدند موفق می‌شوند
همچنان تأکید دارم که فقط قدرت نظامی برای یک کشور کافی نیست
تهران (پانا) - وزیر امور خارجه خطاب به گروهی از منتقدان توافق هسته ای یادآوری کرد که برخی از آنها در گذشته مدعی بودند که این توافق دستاوردی برای کشور نداشته است اما اکنون می‌گویند که ماحصل برهم خوردن برجام، بازگشت تحریم‌ها علیه کشور است.
محمد جواد ظریف امروز یکشنبه (3 تیرماه) در نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی گفت: «آمد نیوز قسمتی از صحبت‌های بنده در مورد برجام در شورای راهبردی روابط خارجی را بریده و پخش کرده است و بخشی از آن را نیز دوستان دلواپس بریده و پخش کرده‌اند که گفته‌ام هیچ‌کس هیچ‌وقت نمی‌تواند از برجام خارج شود.»
او افزود: «اتفاقاً بنده آن روز شرایط امروز برجام را به طور کامل پیش‌بینی کرده بودم، گفتم که اگر آمریکا از برجام خارج شود دیگر بقیه دنیا با آمریکا همراهی نمی‌کنند و اکنون شما می‌بینید خیلی از بنگاه‌های اقتصادی در دنیا پیام‌هایی را می‌فرستند و بنده از این موضوع اطلاع دارم.»
وزیر امور خارجه تصریح کرد: «اما این را هم بدانیم که خبرگزاری رویترز روزی 50 خبر دروغ درباره اقتصاد ایران منتشر و تولید می‌کند، این را هم بدانید که از سوی یک گروه مشخص توسط یکی از کشورهای همسایه حمایت مالی می‌شوند تا چنین خبرهای را در دنیا پخش کنند که همه بنگاه‌های اقتصادی در حال خروج از ایران هستند و این موضوع مانند یک بهمن تشدید می‌شود.»
ظریف ادامه داد: «از طرف دیگر عده‌ای در ایران نشسته‌اند تا بگویند که تحریم‌ها موفق شد و البته یادشان نمی‌آید که چند وقت پیش می‌گفتند برجام هیچ حاصلی نداشته است، متاسفانه این گروه خیلی فراموشکارند و اکنون هم بازار را به طور مداوم تحریک می‌کنند. آنها مدام می‌گویند که همه بنگاه‌های اقتصادی از ایران خارج شده‌اند و ما بیچاره شدیم»
او ادامه داد: «پیشگیری‌ها از شرایط اقتصادی کشورصرفا یک عمل فکری نیست بلکه یک اقدام عملی و تاثیرگذار است، اگر پیشگیری مثبت از شرایط اقتصادی کشور داشته باشید نتیجه آن را خواهید دید.»
ظریف در بخش دیگری از این سخنرانی ادامه داد: «خیال نکنید که اگر آقای روحانی رفت و اصولگرایان آمدند موفق می‌شوند. بعضی‌ها خیال نکنند که اگر جمهوری اسلامی ایران رفت آنها سر کار می‌آیند. اکنون ایران یعنی این جغرافیا و موجودیت عظیم پرافتخار تاریخی با این مردم و توانمندی‌ها و امکانات مورد هدف است و ان‌شاءالله ما این هدف را ناکام می‌کنیم.»
وزیر امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اهمیت بخش خصوصی، تصریح کرد: «همانطور که دوستان در این جلسه مطرح کردند فعالان بخش خصوصی، سربازان اصلی اقتصادی کشور و موتور محرک توسعه کشور به خصوص اقتصاد خارجی کشور هستند و این باور من است.»
به گزارش ایسنا، ظریف در ادامه سخنان خود در این راستا، افزود: «دوستان در این جلسه بر اهمیت و تاثیرگذاری اقتصاد بر قدرت ملی اشاره کردند و این موضوع بسیار مهمی است که من نیز به آن باور دارم. برخی از دوستان دلواپس از گذشته به این حرف من ایراد گرفته‌اند که من گفته‌ام که فقط قدرت نظامی برای یک کشور کافی نیست، قدرت نظامی امر مهمی است اما تنها قدرت نظامی نیست و من همچنان بر این سخن خود تاکید دارم. دیپلماسی قایق‌های توپدار که تعداد توپ‌ها و برد آنها فقط ملاک برتری بود مربوط به قرن 18 و 19 میلادی است و از ابتدای قرن بیستم قدرت اقتصادی در کنار قدرت نظامی قرار گرفته است و این مولفه باعث پیشرفت یا عقب‌ماندگی یک کشور شده است. از قرن بیستم به بعد دیپلمات‌ها تنها نمایندگان بخش خصوصی و امنیتی نبودند و حوزه دیگری به عنوان موضوع اقتصادی به فعالیت‌های آنها اضافه شد.»
در دوران تحریم‌های گذشته بدنامی عاملی بود که برخی از شرکت‌ها و دولت‌های خارجی با ایران کار نکنند
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود به شرایط قبل از تحقق برجام و دوران تحریم‌ها اشاره کرد و گفت: «در دوران تحریم‌های گذشته یک عاملی که باعث می‌شد برخی از شرکت‌ها و دولت‌های خارجی با ایران کار نکنند و آنها این بهانه را مطرح می‌کردند، عامل بدنامی بود. می‌گفتند هزینه بدنامی کار با ایران باعث می‌شود که ما نتوانیم با ایران کار کنیم، این هزینه وجود داشت ولی امروز شرایط فرق کرده و هزینه بدنامی را آقای ترامپ پرداخت می‌کند.»
ظریف ادامه داد: «اعتقاد دارم که اگرچه ممکن است در کوتاه مدت هارت و پورت‌های آمریکایی‌ها موثر شود ولی در درازمدت هزینه بدنامی ترامپ به نفع ما تمام می‌شود.»
در درازمدت هزینه بدنامی ترامپ به نفع ما تمام می‌شود
او افزود: «من صحبت‌های دوستان را قبول دارم که آمریکا مجاری تنفسی ما را شناسایی کرده و تلاش دارد که آنها را مسدود کند اما امروز هزینه بدنامی را نمی‌پردازیم، بلکه این آقای ترامپ است که آن را می‌پردازد. این هزینه‌ای بود که در سالیان قبل برای ما سنگین بود.»
ظریف در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع متکثر شدن منابع قدرت در عرصه بین‌المللی اشاره کرد و گفت: «ما باید به این موضوع در تصمیم‌گیری‌های خود توجه کنیم و دقت کنیم که در این تکثر منافع خود را از دست ندهیم.»
باید مواظب پیش‌بینی‌های خود باشیم
ظریف در ادامه سخنان خود در جمع فعالان اقتصادی عضو اتاق بازرگانی ایران، ادامه داد: «موضوع دیگری که باید به آن توجه کنید این است که پیش‌بینی یک فعال اقتصادی دیگر فقط پیش‌بینی نیست بلکه این پیش‌بینی به واقعیت تبدیل می‌شود که این موضوع به عرصه روابط بین‌الملل نیز کشیده شده و از آن به عنوان پیش‌بینی که خود به خود محقق می‌شود یاد می‌کند لذا ما باید مواظب پیش‌بینی‌های خود باشیم. اگر ما پیش‌بینی کنیم که برجام شکست می‌خورد و در موقعیتی باشیم که بتوانیم این پیش‌بینی را اجرایی کنیم این امکان وجود دارد که این پیش‌بینی محقق شود، نه تنها در مورد برجام بلکه در مورد سایر مسائل نیز مصداق دارد.»
چرا باید به دست خودمان دستاوردهایمان را زیر سوال ببریم
او ادامه داد: «برخی می‌گویند آمریکا به خاطر این از برجام خارج شده که احتمالا برجام مشکل داشته است. سوال من این است که آمریکا از توافق نفتا، پاریس، توافق همکاری‌های اقیانوس آرام و ... خارج شده است، آیا این توافق‌ها مشکل داشتند؟ چرا ما باید به دست خودمان دستاوردهایمان را زیر سوال ببریم.»
ظریف ادامه داد: «در زمانی عده‌ای در داخل می‌گفتند که کدام عاقلی می‌آید در ایران سرمایه‌گذاری کند، خارجی‌ها نیز با خود می‌گفتند وقتی ایرانی‌ها خود چنین نظر و پیش‌بینی در مورد خودشان دارند ما چرا به آنجا برویم سرمایه‌گذاری کنیم به همین بابت است که می‌گویم باید مواظب اینگونه سخنان و اظهارات بود. ما امروز نیاز به خیال‌بافی نداریم، نیاز به امید داریم، اگر ناامیدی از اقتصادمان را به دنیا تزریق کنیم نباید انتظار داشته باشیم که دنیا به اقتصاد ما امید داشته باشد.»
ما به دشواری‌ها عادت داریم
وی با اشاره به امکانات و پتانسیل‌هایی که در کشور وجود دارد، افزود: «ما وارد حوزه‌های دشواری می‌شویم ولی ما به این دشواری‌ها عادت داریم، این دشواری‌ها برای ما ناشناخته نیست. ما جنگ را با بشکه‌ای هشت دلار اداره کردیم. در حال حاضر نفت بشکه‌ای 75 دلار است و اروپایی‌ها نیز می‌گویند که تضمین می‌کنیم که نفت شما خریده می‌شود.»
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان با بیان اینکه آمریکایی‌ها دوران پرفشاری را علیه ایران دنبال می‌کنند، ادامه داد: «البته در گذشته آمریکایی‌ها در کاخ سفید نشسته بودند و پیرو خواسته‌های آنها متحدان‌شان در اروپا و جاهای دیگر ایران را تحریم می‌کردند به نحوی که حتی در مورد برخی از مسائل از جمله تحریم‌های بانکی تحریم‌های اروپا سخت‌تر و بیشتر از آمریکا بود ولی اکنون آن دوران تمام شده است و دیگر آن دوران به نظرم تکرار نمی‌شود.»
آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که ایران را مجبور به خروج از برجام کنند
وی با اشاره به قدرت اقتصاد آمریکا، تصریح کرد: «آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که برجام را نابود کنند و ایران را مجبور به خروج از برجام کنند، همه هدف آمریکایی‌ها این است که ایران از برجام خارج شود. این یک هدف استراتژیک برای آنهاست و ما به این موضوع آگاه هستیم، این به این معنا نیست که ما در هیچ شرایطی از برجام خارج نمی‌شویم ولی به این معناست که ما هدف طرف مقابل را می‌دانیم.»
ظریف در ادامه سخنان خود با بیان اینکه اکنون هزینه بی‌اعتباری و بدنامی را باید کسانی بدهند که می‌خواهند با آمریکا همکاری کنند و این عامل مهمی است که ما باید به آن توجه کنیم در کنار اینکه آمریکا می‌خواهد ما از برجام خارج شویم تصریح کرد: «در چارچوب تحقق این هدف برخی از کارهایی که آمریکایی‌ها می‌کنند ایذایی، تبلیغاتی و روانی است. آنها می‌خواهند ایران را وادار به خروج از برجام کنند.»
وی افزود: «ما در مذاکراتی که با دیگر طرف‌های برجام و همچنین شرکایمان داشتیم همه بر این نکته تاکید دارند که باید راهی را پیدا کنیم که برجام حفظ و اجرایی شود. به جز آمریکا و آن سه کشور پایین که با همه حتی با همسایگانش نیز دعوا دارند و همچنین رژیم صهیونیستی، شما کشور دیگری را پیدا نمی‌کنید که بگوید ما در ارتباط با خروج از برجام با آمریکا همکاری می‌کنیم حتی دولت کانادا که ما برخی مشکلاتی با آنها داشتیم اعلام کرده که ما می‌خواهیم برجام حفظ شود.»
ظریف افزود: «من به دوستانی که نگران هستند می‌گویم تفاوت این وضعیت را با سال 90 ببینیم که اروپایی‌ها در ارتباط با بحث فروش نفت فقط به ما شش ماه فرصت دادند.»
راه پیش‌رو، راه سر راست و آسانی نیست
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان خطاب به فعالان اقتصادی حاضر در جلسه، گفت: «راه پیش‌رو، راه سر راست و آسانی نیست ولی می‌توانیم با کمک هم و با استفاده از امکانات و بهره‌برداری از راهکارهای نوآورانه آینده بهتری را برای اقتصادمان رقم بزنیم.»
کلید حل مشکلات ما در حال حاضر همکاری با شرکت‌های کوچک و متوسط اقتصادی است
ظریف در همین چارچوب گفت: «کلید حل مشکلات ما در حال حاضر همکاری با شرکت‌های کوچک و متوسط اقتصادی است. موتور متحرک اقتصاد بسیاری از کشورها این شرکت‌های کوچک و متوسط هستند. این شرکت‌ها می‌توانند حتی جایگزین شرکت‌های بزرگ باشند مثلا همین شرکت توتال وقتی که پروژه‌ای را قبول می‌کند دو کار انجام می‌دهد؛ مدیریت و سرمایه و بقیه کارها را شرکت‌های کوچک و متوسط انجام می‌دهند و ما می‌توانیم از این ظرفیت‌ها به خوبی استفاده کنیم.»
شرکت‌های کوچک و متوسط ایرانی که بتوانند متناظر با شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی کار کنند شناسایی شوند
وی گفت: «در این ارتباط ما باید دو هسته داشته باشیم؛ هسته اول این است که اروپایی‌ها این شرکت‌های کوچک و متوسط را برای کار شناسایی کنند که در حال انجام دادن این اقدام هستند و کار دیگر را ما باید انجام دهیم. پیشنهادم این است که در اتاق ایران کمیته‌ای تشکیل شود و شرکت‌های کوچک و متوسط ایرانی که بتوانند متناظر با شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی کار کنند شناسایی شوند. ما در وزارت خارجه در این زمینه اقداماتی را شروع کردیم ولی ما ابزار و شناختی که شما در این زمینه از آن برخوردار هستید را نداریم و این کار، کار شماست.»
شرکت‌های همکار را به نحوی انتخاب کنیم که دلواپسان نگویند شرکت‌های ورشکسته به ایران آمدند
ظریف در همین زمینه ادامه داد: «اخیرا اروپایی‌ها گفته‌اند که ما پنج هزار شرکت کوچک و متوسط برای کار با شما تجهیز می‌کنیم در حالیکه ما باید خودمان به نحوی رفتار کنیم که انتخاب‌کننده این شرکت‌ها باشیم و خودمان شرکت‌هایی را که می‌خواهیم با ایران کار کنند را انتخاب کنیم چنان‌که به نحوی نباشد که فردا دلواپسان بگویند که شرکت‌های ورشکسته اروپایی آمدند با ایران کار کنند.»
ترامپ در حال مقابله با نظمی است که 70 سال بر روی آن سرمایه‌گذاری شده بود
وزیر امور خارجه در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اقدامات ترامپ و با تاکید بر اینکه برخی معتقدند که ترامپ با اقدامات خود در حال به هم زدن نظم نظام لیبرال بین‌الملل است، تصریح کرد: «غربی‌ها نیز به این موضوع انتقاد دارند. آنها می‌گویند او دارد نظمی که 70 سال بر روی آن سرمایه‌گذاری شده است را نابود می‌کنند و هیچ آدم عاقلی در غرب نمی‌خواهد که این نظام به هم بخورد پس می‌بینیم در اینجا بحث، بحث نظام بین‌الملل است و بحث قرارداد هسته‌ای با ایران نیست. در داخل آمریکا نیز اختلافاتی در ارتباط با این نوع رفتار وجود دارد. پایگاه توده‌ای در آمریکا که حدود 33 درصد هستند از رفتارهای ضد انسانی و ضد مهاجرتی استقبال می‌کنند و از آن خوششان می‌آید ولی مابقی در آمریکا با تقابل با این رفتار قرار دارند و احتمالا ما این تقابل را در انتخابات آتی که به زودی در آمریکا برگزار می شود، مشاهده خواهیم کرد. به عنوان کسی که پیروزی ترامپ را پیش‌بینی کرد می‌گویم این احتمال وجود دارد که بر اثر این تقابل دموکرات‌ها در انتخابات پیش‌رو به موفقیت دست پیدا کنند البته نمی‌گویم قطعا بلکه صحبت از احتمال است چرا که ترامپ در حال مقابله با نظمی است که 70 سال بر روی آن سرمایه‌گذاری شده بود.»
ناموفق شدن برجام برای ما خیلی خطرناک است
وزیر امور خارجه در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه اروپا دارای منافع راهبردی برای حفظ برجام است ولی اینکه چقدر آماده است برای حفظ این منافع هزینه بدهد موضوع دیگری است تصریح کرد: «ما می‌توانیم برجام را موفق کنیم و همچنین می‌توانیم ناموفق کنیم ولی باید به این نکته توجه کنیم که ناموفق شدن برجام برای ما خیلی خطرناک است گرچه ممکن است در مرحله‌ای مجبور شویم که این کار را بکنیم ولی قطعا این انتخاب نظام نیست.»
ظریف در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به اظهارات فعالان اقتصادی حاضر دراین جلسه در ارتباط با موانع بانکی با تاکید بر اینکه با برجام این موانع تا حدودی رفع شد ادامه داد: «موانع بانکی در بحث تعاملات در دو قالب بحث شفافیت و همچنین امکانات داخلی بانک‌های ما گنجانده می‌شود.»
چون قرار است هرجا کتکی باشد ما میل کنیم موضوع FATF را نیز پیگیری می‌کنیم
وی با اشاره به موضوع شفافیت و اهمیت آن در بحث تبادلات بانکی و با بیان اینکه مشکل بانکی ما برجام نبود ادامه داد: «متاسفانه موضوع شفافیت و لغت آن را عده‌ای در داخل کشور تبدیل به تابو کردند و برخی که در مورد این موضوع و FATF صحبت کردند توجه نکردند که در مورد چه چیزی صحبت کردند در حالیکه بعضا رگ‌های گردن آنها در هنگام صحبت کردن درباره این موضوع برافروخته شده بود و نمیدانستند که آیا FATF مبنای مذاکرات است و یا اینکه یک سری چارچوب است.»
ظریف با بیان اینکه دو مشکل مورد اشاره را برجام نه توان حل آن را داشت و نه قرار بود آن را حل کند تصریح کرد:«بحث موضوع شفافیت و همچنین مبارزه با پولشویی و مقابله با تامین مالی تروریسم را در چارچوب فرمایشات مقام معظم رهبری حل می کنیم. طرح‌هایی را در این زمینه داریم و در حال گفت‌وگو در مورد آنها هستیم البته این موضوع ، موضوع وزارت خارجه نیست موضوع اقتصاد است ولی چون قرار است هرجا کتکی باشد ما میل کنیم این را نیز پیگیری می کنیم.»
بازار نباید بیهوده نگران FATF باشد
وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه در کشور باید یک سیاست خارجه داشته باشیم و از نظر اجرایی نیز نمی توانیم دو سیاست خارجه داشته باشیم و طبق قانون تعیین کننده سیاست‌های کشور مقام معظم رهبری هستند ادامه داد: «همانطور که در برجام تا آنجایی که امکان‌پذیر بود در قالب فرمایشات ایشان پیش رفتیم در مورد بحث پولشویی و مقابله با تامین مالی تروریسم نیز می‌توانیم در چارچوب فرمایش‌های ایشان عمل کنیم و بازار نباید بیهوده نگران FATF باشد.»
وی ادامه داد: «در این چارچوب و برای تحقق این هدف باید همه همکاری کنیم. برخی نباید بحث‌های انحرافی و احساسی مطرح کنند. ما راجع به عزت کشور صحبت می‌کنیم. ما در مورد ایرانی صحبت می‌کنیم که دنیا در پشت آن قرار دارد و اکنون ترامپ تنهاست.»
این دیپلمات عالی رتبه کشورمان در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه پیش بردن یک گفتمان نیازمند تصویر سازی و قاب سازی است ادامه داد: «مثلا امارت برای بیان ادعای واهی خود علیه ایران و گفتمان‌سازی آن، که مثلا تهران به یمنی‌‌ها موشک داده است چند عکس منتشر می‌کند که یکی از آن عکس‌ها مشعل شوفاژ کاوه است و دیگر ترموستات شوفاژ است. بنابر این با توجه به این تحولات تاکید می‌کنم که تصویر‌سازی مهم است، ما باید مبانی عزت‌مندی خودمان را خودمان تعریف کنیم نه دیگران. دنیا می‌گوید که شما خیلی عزتمند هستید . چرا ما خودمان مبانی غلطی در مورد آن تعریف کنیم.»
انسجام داخلی در حال حاضر از نان شب و هوا برای ما مهم‌تر است
ظریف در ادامه افزود: «در حال حاضر انسجام داخلی از هر چیز دیگری در کشور مهم‌تر است. انسجام داخلی در حال حاضر از نان شب و هوا نیز برای ما مهم‌تر است.»
وزیر امور خارجه در ادامه صحبت‌های خود با تاکید بر اینکه همه چیز را نباید سیاه و سفید ببینیم و باید برای شرایط ویژه راهکارهای ویژه‌ای داشته باشیم، خطاب به فعالان بخش خصوصی تاکید کرد: «مشاوره بخش خصوصی برای ما بسیار مهم است، شرایط کشور شرایط ویژه‌ای است و ما باید با همفکری هم ببینیم چه کاری می‌توانیم بکنیم. ممکن است شما قبلا با یک بانک کار می‌کردید اکنون مجبور می‌شوید با بانک دیگری کار کنید یا با یک شرکت کار می‌کردید و اکنون به خاطر شرایط مجبور خواهید شد با شرکت دیگری کار کنید. ما متناسب با شرایط باید راه‌های جدید پیدا کنیم، راه‌هایی که مبتنی بر شفافیت باشد البته لزومی ندارد که در بوق و کرنا بکنیم ولی نباید بر اساس راهکارهایی به پیش برویم که فسادهای چند میلیارد دلاری از آن خارج شود. نیازمند راه‌های جدید، نوآورانه، مبتنی بر شفافیت هستیم.»
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان با تاکید بر اینکه ما از انجام مذاکرات توسط بخش خصوصی در حوزه تخصصی‌شان استقبال می‌کنیم و معتقدیم که در این حوزه‌ها مذاکره‌کننده اصلی باید بخش خصوصی باشد، گفت: «مثلا شما باید به ما بگویید که ما چه چیزها را در این تعاملات اقتصادی باید با اروپایی‌ها و یا چینی‌ها جا بیندازیم.»
موانع قابل رفع است اگر همه در کنار هم باشیم
او با بیان اینکه من در جریان مذاکرات و سفرهای اخیری که داشته‌ام مشاهده کردم که اروپایی‌ها، روس‌ها، چینی‌ها و آفریقایی‌ها برای همکاری آماده هستند، افزود: «البته کار دشوار است و من نمی‌گویم که تصور غیرواقع‌بینانه‌ای ترسیم کنیم. سختی در مسیر راه فراوان است اما اعتقاد دارم که این موانع قابل رفع است و می‌توان آن را برطرف کرد، اگر همه‌مان در کنار هم باشیم.»
ارسال دیدگاه