راهکاری برای کمک به ادامه حیات نشر

این روزها شاهد برپایی نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران به‌عنوان راهکاری برای برقرار ماندن صنعت نشرمان هستیم؛ بویژه که شیوع بیماری کرونا طی یک سال اخیر حیات صنعت نشر را با مشکلاتی جدی روبه‌رو کرده است.

در چنین شرایطی که شاهد کاهش فعالیت‌های این بخش از صنعت و از سویی فرهنگ‌مان هستیم بهره‌مندی از فضای مجازی به‌منظور بازگشت بخشی از سرمایه ناشران و کمک به روشن ماندن چراغ نشرمان اتفاق بسیار خوبی است. خود من تا حدی که در توان داشته‌ام در راستای اطلاع‌رسانی درخصوص برگزاری این نمایشگاه تلاش کرده‌ام و حتی در صفحه شخصی‌ام هم در این باره نوشته و از مردم درخواست کرده‌ام که حمایت از نشر و فعالان آن را در روزگار سخت امروزمان فراموش نکنند. البته نفع برپایی این نمایشگاه تنها نصیب ناشران و صاحبان آثار نمی‌شود، حتی مردم و جامعه کتابخوان هم از نتیجه‌اش بهره‌مند خواهند شد. طی سال‌های گذشته که بیماری کرونا گریبان‌مان را نگرفته بود هرساله شاهد برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بودیم؛ اتفاقی که شرایطی برای دسترسی عموم علاقه‌مندان به تازه‌های نشر کشورمان را فراهم می‌کرد.

متأسفانه محدودیت‌های برآمده از شیوع بیماری کرونا منجر به لغو برپایی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در سال جاری شد، هرچند که تصمیم گریزناپذیری بود و تعطیلی دیگر رویدادهای بین‌المللی صنعت نشر در سایر نقاط جهان را هم به دنبال داشت. با این‌حال این اتفاق افزون بر وارد آمدن زیان مالی قابل‌ توجه به نشرمان، دسترسی مردم به تازه‌های نشر را قدری سخت کرد.
حالا با شرایطی که در برپایی شکل مجازی این نمایشگاه فراهم‌ شده خوشبختانه عموم علاقه‌مندان از جای‌جای کشورمان می‌توانند از طریق ارسال پستی به کتاب‌های مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند.
از این بابت می‌توان قدری امیدوار بود که لغو برپایی نمایشگاه مذکور منجر به قطع ارتباط میان تولیدکنندگان کتاب با مخاطبان آن نشده است.

از جمله نکات قابل‌ توجه در شکل مجازی این نمایشگاه، بی‌نیازی علاقه‌مندان ساکن دیگر شهرها از مراجعه به تهران برای خرید کتاب‌های موردنظر آنان است؛ بویژه که بخش عمده‌ای از دفاتر نشر ما در پایتخت متمرکز شده‌اند و از طرفی سیستم توزیع چندان کارآمدی هم نداریم.
از همین رو امیدوارم مجریان برگزاری این نمایشگاه با تجربه به‌دست‌آمده از دوره نخست، برای برطرف کردن کاستی‌های آن استفاده کرده و طی سال‌های آینده هم شاهد برگزاری نمایشگاه کتاب مجازی به‌عنوان مکملی در برپایی شکل فیزیکی همیشگی آن باشیم. از این طریق می‌توان امیدوار شد آن‌هایی که طی 10 روز برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران امکان سفر به پایتخت را ندارند حداقل از طریق نمایشگاه مجازی به کتاب‌های مورد نظر خود دسترسی پیدا خواهند کرد. مسأله‌ای که نباید فراموش کرد ضرورت قدری صبوری به خرج دادن در مواجهه با کاستی‌های نمایشگاه مجازی کتاب فعلی، هم از سوی مردم و هم ناشران است.

به‌ هر حال نمی‌توان شرایط سخت و پیچیده‌ای را که در آن قرار گرفته‌ایم نادیده گرفت و توقع برپایی رویداد بی‌نقصی را داشت، هرچند که این گفته‌ام به معنای نادیده گرفتن مسئولیت متولیان در برطرف کردن مشکلات نیست. در این بین خواسته‌ای هم از مسئولان و همه دست‌اندرکاران فرهنگی- اقتصادی دارم؛ این‌که بدانند نشر، بخش مهمی از فرهنگ این مرز و بوم را تشکیل می‌دهد و بیش از پیش برای حفظ و کمک به اعتلای آن بکوشند. به‌عنوان فردی که ‌سال‌هاست در عرصه نشر و حتی موسیقی فعالیت جدی داشته می‌دانم که موانع و مشکلات پیش روی برنامه‌ریزان هم کم نیستند؛ با این‌ حال صنعت نشرمان به حمایت‌هایی بیش از این نیاز دارد. ای کاش مسئولان تصور نکنند که با برگزاری این نمایشگاه شرایط به روال قبل بازمی‌گردد. این روزها برای روشن نگاه ‌داشتن نشرمان به همراهی همه مردم و مسئولان نیاز است؛ هرچند که می‌دانم جامعه کتابخوان، حتی به‌رغم مواجهه با این شرایط سخت اقتصادی هم برای کتاب جایگاه جدی قائل هستند و تا جایی که شرایط مالی آنان اجازه بدهد، خود و خانواده‌شان را از خرید آن محروم نخواهند کرد. ‌

*شاعر

منبع: ایران