لطمات طرح بازنشستگی پیش از موعد با کنار گذاشتن سرمایه انسانی

تهران (پانا) - به‌گفته یک جامعه‌شناس طرح بازنشستگی پیش از موعد، که طیفی از نمایندگان مجلس پیگیری می‌کنند، از دو زاویه اقتصادی و جامعه‌شناسی، قابل دفاع نیست. زیرا از منظر جامعه‌شناسی، با اجرای این طرح، ما نیروهای متخصص و ماهری را از محیط کار خارج می‌کنیم که میلیاردها تومان برای رشد و پرورش آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌ایم و به تعبیر جامعه‌شناسی و جمعیت‌شناسی، «هزینه سرانه فرد» را هدر می‌دهیم.

به‌گزارش ایسنا، امان‌الله قرایی‌مقدم با اشاره به مفهوم «هزینه سرانه فرد» اظهار کرد: هر نیروی کار متخصص از زمانی که نطفه‌اش در رحم مادر شکل می‌گیرد تا زمانی که وارد مدرسه، دانشگاه و محیط کار می‌شود، برای جامعه هزینه‌بر بوده است. به‌عبارت‌دیگر، افراد متخصص، کارشناس، استاد دانشگاه، کارمند و یا .... بدون هزینه به این مرحله و مدارج نرسیده‌اند. مثلاً، طبق محاسبات برای یک کارمند در سطح لیسانس رقمی با میانگین حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون تومان و برای مقاطع بالاتر، بیش از ۴۰۰ میلیون تومان هزینه می‌شود.

وی ادامه داد: حال با یک طرح غیرکارشناسی، قصد داریم فردی را که به‌طور مثال در سن ۲۵ سالگی وارد بازار کار شده با ۲۰ یا ۲۵ سال سابقه کار بازنشسته کنیم؛ درنتیجه، دست فرد ۴۵ تا ۵۰ ساله را برای خانه‌نشینی باز می‌گذاریم؛ بدون اینکه پیامدهای منفی روانی و آسیب‌های اجتماعی اجرای طرح را لحاظ کنیم.

این جامعه‌شناس تأکید کرد: بازنشستگی زودرس، افراد را وارد مرحله‌ جدیدی از زندگی خواهد کرد و آنان درگیر چرخه‌ای از مشکلات از جمله، یاس و ناامیدی، احساس بیهودگی، افسردگی و آسیب‌های روحی و روانی خواهند شد.

به گفته وی، این در حالی است که در کشورهایی مانند ژاپن، آلمان، کره جنوبی، انگلستان و ... سن بازنشستگی را به بالای ۶۵ سال رسانده‌اند.

قرایی‌مقدم تصریح کرد: «آلفرد سووی» جامعه‌شناس فرانسوی که هزینه سرانه فرد را محاسبه کرده، معتقد است که در هر کشور نیروی انسانی با هیچ‌چیزی قابل قیاس نیست. یا «بنیامین هیگن» استاد دانشگاه هاروارد می‌گوید «اگر کشورهای ثروتمند بتوانند با پول خودشان پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌ها را وارد کنند اما نتوانند نیروی انسانی ماهر و متخصص تربیت کنند به رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی نمی‌رسند».

وی افزود: برای نمونه، «آلفرد مارشال» برنده جایزه نوبل اقتصاد می‌گوید: «اگر آموزش‌وپرورش یک شهر در طول صدسال، یک مخترع بپروراند هزینه صدسال آن شهر را جبران کرده است». اینجاست که ارزش نیروی انسانی را بیشتر درک می‌کنیم و این حرف بار معنایی بسیاری دارد، افراد متخصص یک کشور به‌راحتی پرورش نمی‌یابند، که به‌راحتی بخواهیم آن‌ها را خانه‌نشین یا بازنشسته کنیم.

به گفته این جامعه‌شناس، از منظر جامعه‌شناسان، اگر کشوری مثل عربستان، کویت و ... درآمدهای ارزی فراوان هم داشته باشد، اما نتواند نیروی انسانی ماهر و متخصص تربیت کند و به همین علت، از سرناچاری در گروه کشورهای واردکننده تکنولوژی قرار گیرد، هرگز، به رشد و توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نخواهد رسید.

قرائی مقدم با اشاره به اینکه ما به ارزش واقعی نیروی انسانی واقف نیستیم، گفت: در نقطه مقابل ما، جامعه‌شناسان بزرگ دنیا، ارزش سرمایه انسانی را بیش از دیگر سرمایه‌ها می‌دانند و همواره بر آن تأکید داشته‌اند و کشورهای هوشمند از این اهمیت‌دهی کارشناسی و واقع‌بینانه، بهره‌های بسیاری برده‌اند.

این جامعه‌شناس، بازنشستگی زودتر از موعد را اتلاف سرمایه و دور ریختن میلیاردها تومان سرمایه‌ای می‌داند که برای افراد ماهر و متخصص هزینه شده است.

قرائی مقدم اجرای این طرح را نوعی پاک کردن صورت‌مسئله دانست و گفت: از آنجایی‌که توان ایجاد شغل جدید و اشتغالزایی در کشور وجود ندارد، برخی درصددند از طریق بازنشسته کردن عده‌ای شاغل برای عده‌ای جوینده کار، فرصت شغلی ایجاد کنند، اما این نگرش از اساس، غیرکارشناسی و اشتباه است زیرا صدماتی که این طرح از نظر اقتصادی و اجتماعی به کشور و جامعه وارد خواهد کرد، به‌آسانی قابل جبران نخواهد بود.