ظریف حامل پیام «ایران» بود؛ الکاظمی حامل پاسخ «عربستان» است

قاسم محبعلی درباره پیام‌های پنهان و آشکار سفر روز گذشته محمدجواد ظریف به عراق و همچنین سفر مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق به عربستان و تهران طی امروز و فردا، به خبرنگار سیاسی پانا گفت: «آقای مصطفی الکاظمی امروز به عربستان سفر خواهد کرد. به احتمال زیاد وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران که روز گذشته به بغدا سفر کرد، خواستار شدند که آقای الکاظمی قبل از عزیمت به عربستان سعودی، نظرات جمهوری اسلامی ایران و و مواضع کشورمان برای بررسی احتمالی میانجیگری بین ایران و عربستان را بدانند. بر این اساس محمدجواد ظریف هم ماموریت پیدا کرد تا به بغداد برود و آخرین نظرات ایران را به نخست‌وزیر عراق ابلاغ کند و ایشان بتواند آن‌ها را به عربستان سعودی منتقل کند. الکاظمی روز سه‌شنبه و بعد از سفر به عربستان، به تهران می‌آید و احتمالا حامل پاسخ عربستان سعودی به ایران خواهد بود. سفر آقای ظریف احتمالا به همین هدف صورت گرفت.»

این تحلیلگر ارشد مسائل منطقه تاکید کرد: «مشکلات ایران و عربستان سعودی مشخص است، عمده‌ترین مشکل ایران و عربستان سعودی مشکل "یمن" است و اگر دو طرف به راه‌حل مناسبی برای صلح در یمن برسند، می‌تواند در ارتباط دو کشور موثر واقع شود.»

این مدیر ارشد وزارت خارجه در دولت اصلاحات افزود: «عراق به نسبت ایران و عربستان، بازیگر کوچکی است. نباید از مفهوم میانجی هم استفاده کرد چون صرفا کار انتقال پیام‌‌های دو طرف را انجام می‌دهد. میانجی معمولا قدرت بزرگتری است که بین قدرت‌های کوچکتر، واسطه می‌شود و چون ابزار لازم برای مذاکرات را دارد می‌تواند، مذاکره را بین دو طرف پیش ببرد. اما عراق فعلا می‌تواند پیام‌ها را منتقل کند و اگر پاسخ‌ها مثبت باشد، در مرحله بعد، ایران و عربستان باید مستقیما و دو جانبه مذاکره کنند.»

محبعلی اضافه کرد: «اگر ایران و عربستان وارد مذاکرات شوند، در سطح منطقه بحران‌هایی مانند یمن، سوریه، لبنان و ... می‌تواند تا حد زیادی فروکش کند و این به نفع هر دو کشور خواهد بود. وضعیت کرونا شرایطی را پیش آورده است که باید سعی کرد هزینه‌ها را پایین آورد.»

این کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل اظهار کرد: «تخاصم در منطقه خسته‌کننده شده است و هیچ آینده‌ روشنی برای درگیری‌ها در یمن وجود ندارد. عاقلانه است که با توجه به وضعیت نابه‌سامان عراق، سوریه و لبنان و ... طرف‌های بزرگتر مانند ایران و عربستان با هم گفت‌وگو کنند و سعی کنند هزینه‌ها را کاهش دهند و وضعیت را در منطقه بهبود ببخشند.»

مدیرکل سابق خاورمیانه در وزارت امور خارجه ادامه داد: «اگر روابط ایران و عربستان بهبود پیدا کند، طبیعتا مداخلات قدرت‌های بزرگتر مثل آمریکا در منطقه کاهش پیدا خواهد کرد. مجموعه‌ای از بازیگران در منطقه خاورمیانه دخالت دارند. بازیگران ملی، جهانی و منطقه‌ای؛ گفت‌وگوهای منطقه‌ای و در سطح خاورمیانه می‌تواند به حل و فصل بین‌المللی کمک کند. مسائل خاورمیانه نهایتا باید در یک چارچوب بین‌المللی حل و فصل شود که در آن قدرت‌های بزرگ منطقه در آن حضور داشته باشند. قدرت‌های منطقه‌ای مانند ایران و عربستان میتوانند زمینه لازم برای گفت‌وگو فراگیرتر فراهم کند.»

این تحلیلگر مسائل منطقه گفت: «در این شرایط اگر سفر آقایان ظریف و الکاظمی باعث شود هزینه‌ها کاهش پیدا کند و کاهش هزینه‌ها به سلامت و معیشت مردم کمک کند، قابل دفاع است. اگر اراده‌ای در ایران و عربستان وجود داشته باشد و این اراده به سمت حل و فصل مسائل باشد، این می‌تواند کارساز باشد و عراق نقش خیلی چندانی در این بین نمی‌تواند ایفا کند.»