الیگودرز میزبان زباله‌های مرکزی می‌شود؟

طی روزهای اخیر موضوع احداث مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه در شهرستان «الیگودرز» نقدهایی را از سوی مردم و مسئولان این شهرستان به دنبال داشته است. اهالی روستاهای حاشیه اجرای این طرح نیز با ارسال نامه‌ای به مسئولان نگرانی خود را از خطرات احتمالی که احداث این مرکز بازیافت برای سلامت شهروندان و آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی در پی دارد، را اعلام کرده‌اند.

چرا به یک شرکت خاص برای اجرای طرح مرکز بازیافت اصرار دارند؟

مجید دریکوند دبیر شبکه تشکل‌های محیط زیستی لرستان، با اشاره به موضوع احداث مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه در شهرستان الیگودرز، اذعان کرد: اخیراً یک شرکت را آورده‌اند که محل دفن زباله‌های سمی و صنعتی را ایجاد کند.

او با اشاره به انتقادات امام جمعه الیگودرز و فعالان محیط زیست لرستان در این رابطه، عنوان کرد: وقتی در استان، هنوز محل‌های دفن زباله شهری سر و سامانی ندارند، ضرورتی ندارد که ما یک محل دفن زباله‌های سمی و کارخانجات را ایجاد و یا به طور مثال زباله‌های پتروشیمی اراک را بی خطر سازی کنیم.

این فعال حوزه محیط زیست لرستان با تاکید بر اینکه ما هنوز زباله‌های شهرهای استان را نمی‌توانیم مدیریت کنیم، با طرح این سوال که چرا به یک شرکت خاص برای اجرای طرح مرکز بازیافت و امحای پسماندهای صنعتی اصرار دارند؟ ادامه داد: اگر این طرح ضرورت استان است و در شورای برنامه ریزی استان مصوب شده، بودجه و ۴۰ هکتار زمین قرار است به آن اختصاص بدهند چرا آن را به مناقصه نمی‌گذارند و از شرکت‌های داخل استان و بومی استفاده نمی‌کنند؟

با ایجاد این طرح، محیط آن به شدت دچار آلودگی می‌شود

دریکوند با تاکید بر اینکه قرار بود این شرکت دو سال پیش در ازنا فعال شود که مردم، تشکل‌های زیست محیطی و مسئولان شهرستان این امر را نپذیرفتند، الان می‌خواهند این مرکز را در الیگودرز ایجاد کنند، افزود: در استان راه افتاده‌اند که کجا را می‌توانند برای این شرکت پیدا کنند، این یک شرکت سفارشی است و متأسفانه مدیران محیط زیست نیز به این امر توجهی ندارند.

او همچنین ادامه داد: شورای هماهنگی تشکل‌های زیست محیطی لرستان به شدت مخالف ایجاد این طرح در الیگودرز است.

دبیر شبکه تشکل‌های محیط زیستی لرستان با بیان اینکه در این طرح با موضوعی به نام زباله‌های عفونی، سمی، صنعتی و پسماندهای ویژه و… سر و کار داریم، عنوان کرد: به شدت امکان این امر وجود دارد، شرکتی که با رانت و سفارش می‌آید کار خود را به نحو احسن انجام ندهد، همچنین با ایجاد این طرح، محیط آن به شدت دچار آلودگی می‌شود.

دریکوند با تاکید بر اینکه هر وقت یک ماده بی خطر باشد و جایی بیش از حد ضروری، دپو شود باز ایجاد آلایندگی می‌کند، افزود: این امر امنیت سرمایه گذاری، آرامش عمومی و… را از بین می‌برد.

چرا پیوست محیط زیستی و ارزیابی این طرح را ارائه نمی‌دهند؟

او با طرح این سوال که آیا شهرستان الیگودرز پتانسیل‌های قوی‌تری ندارد که ما بیاییم محل دفن ۴۰ هکتاری سموم و پسماندهای صنعتی را آنجا ایجاد کنیم؟ گفت: چه ضرورتی دارد که طرح دفن زباله‌های سمی و صنعتی استان‌های دیگر را در لرستان ایجاد کنیم؟

از توسعه، متأسفانه سم و آشغال های آن به ما می‌رسد، پول آن به پتروشیمی می‌رسد. اگر دنبال زمین می‌گردند در استان مرکزی و استان‌های همجوار پر از زمین است، اگر دنبال تکنولوژی و نزدیک بودن به منابع فروش هستند که باید بروند در اصفهان و تهران آن را ایجاد کنند، چه ضرورتی دارد که در لرستان این طرح را می‌خواهند ایجاد کنند، غیر از اینکه دنبال جایی برای دفن زباله‌ها باشند؟

دبیر شبکه تشکل‌های محیط زیستی لرستان در ادامه با طرح این سوال که چرا پیوست محیط زیستی و ارزیابی این طرح را ارائه نمی‌دهند؟ طبق قانون این اطلاعات باید در اختیار مردم قرار داده شود، گفت: به عنوان یک تشکل و فعال محیط زیستی خواهش می‌کنم که پیوست محیط زیستی و مشخصات فنی این طرح را ارائه بدهند.

محیط زیست روی چه حسابی این طرح را تأیید کرده است؟

دریکوند با تاکید اینکه مطمئن باشید که این طرح نه پیوست محیط زیستی و نه طرح ارزیابی دارد، با طرح این سوال ادامه داد که محیط زیست روی چه حسابی این طرح را تأیید کرده است، افزود: باید طرح ارزیابی آن ارائه شود، ما با خبر هستیم که هیچ طرحی از این شرکت به سازمان محیط زیست ارائه نشده است.

او عنوان کرد: اتفاقاتی در حوزه محیط زیست انجام می‌شود، ۴۰ هکتار زمین مرغوب منابع طبیعی و ملی را در حاشیه شهر ۴۰ هزار نفری برای این طرح پیش بینی کرده‌اند و با وجود انتقادات موجود، کلی هم اصرار دارند که آن ایجاد شود، خروجی و بیلان مالی این طرح چیست؟ چند نفر قرار است در آن مشغول به کار شوند؟ چه منابع قدرتی پشت ماجرا هستند؟

از مخالفت امام جمعه الیگودرز تا انتقادات تشکل‌های زیست محیطی

در نشستی که با حضور مدیران و فرماندار الیگودرز، مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان و… برگزار شد نیز اعلام شد که جواز تأسیس این مرکز بازیافت زباله‌های صنعتی و ویژه از طرف سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان صادر شده است.

در این نشست امام جمعه الیگودرز در سخنانی ضمن مخالفت با اجرای این طرح اعلام کرده بود که مردم و اهالی روستاهای حاشیه این مرکز با اجرای این طرح مخالف هستند و مسئولان نیز باید به نظر و آرا مردم احترام بگذارند.

همچنین در ادامه انتقادات نسبت به احداث مرکز بازیافت و امحای پسماندهای صنعتی و ویژه در الیگودرز، فعالان اجتماعی و رسانه‌ای، برخی تشکل‌های محیط زیستی و… نیز اعتراضاتی را عنوان کرده‌اند.

اداره کل حفاظت محیط زیست اطلاعیه صادر کرد

اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان در راستای تنویر افکار عمومی، توضیحات کارشناسی خود پیرامون احداث مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه در شهرستان «الیگودرز» را در قالب اطلاعیه‌ای اعلام کرده است که مشروح آن را در زیر می‌خوانید:

سازمان حفاظت محیط زیست یک دستگاه حاکمیتی و نظارتی است که بر اساس قانون در راستای حفاظت و صیانت از محیط زیست کشور وظایفی را مطابق با قوانین جمهوری اسلامی، سیاست‌های کلان کشور و همچنین سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در زمینه حفظ محیط زیست برعهده دارد.

صنایع بر اساس شدت و ضعف آلودگی و دیگر مسائل زیست محیطی براساس ضوابط استقرار صنایع در هفت رده قرار می‌گیرند که کلیه مراجع و دستگاه‌های متولی صدور مجوز تأسیس و استقرار واحدهای صنعتی و تولیدی موظفند قبل از استقرار واحد، موضوع را از ادارات کل حفاظت محیط زیست استعلام نمایند که طرح بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه بر اساس ضوابط استقرار در رده ۷ این ضوابط قرار می‌گیرد و براساس ضوابط زیست محیطی، واحدهایی که در این رده قرار می‌گیرند مشمول انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) می‌باشند که مجری طرح موظف است قبل از احداث واحد مربوطه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی را ارائه نماید و در مورد این پروژه نیز گزارش مذکور تهیه و ضمن بررسی اثرات زیست محیطی طرح در سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز مصوب گردیده است.

بر اساس نظر شرکت‌های تخصصی مشاور و با توجه به تمام پارامترهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی بهترین مکان موجود انتخاب شد

در راستای سیاست‌های سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر مدیریت اصولی پسماند برای حفظ محیط زیست و سلامت جامعه، هر استان می‌بایست تا پایان سال ۹۸ دارای یک مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه باشد که در این راستا سرمایه گذاری بخش خصوصی قصد انجام این پروژه را در استان لرستان دارد و بر اساس نظر شرکت‌های تخصصی مشاور در زمینه مکان یابی محل‌های احداث پروژه مذکور و با توجه به تمام پارامترهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی و با استفاده از نرم افزارهای تخصصی که براساس توان اکولوژیکی مناطق بهترین مکان موجود را انتخاب می‌نماید و همچنین با توجه به اینکه بیشترین واحدهای تولیدی فعال در این زمینه در شرق استان قرار دارد، مکان مورد نظر را در شهرستان الیگودرز انتخاب کرده است که این سایت در زمینی به مساحت ۴۰ هکتار در زون صنعتی و در جوار شهرک صنعتی الیگودرز واقع شده است و انجام آن ضمن رفع مشکل پسماندهای صنعتی استان بویژه شهرهای صنعتی شرق استان و شهرستان الیگودرز زمینه اشتغال ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر را بطور مستقیم فراهم می‌کند.

همچنین لازم به ذکر است در هر مرحله از احداث و بهره برداری از این مرکز چنانچه تخلف زیست محیطی و خارج از تعهدات مندرج در گزارش ارزیابی صورت گیرد از ادامه فعالیت جلوگیری می‌شود.

اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان بعنوان دبیرخانه کمیته ماده ۲ در استان پس ارائه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی توسط مجری طرح در کارگروهی متشکل از نمایندگان دستگاه‌های ذیربط در چندین جلسه در کمیته ماده ۲ با حضور دستگاه‌های عضو طرح مذکور را بررسی نموده که پس از لحاظ کردن چندین اصلاحیه در گزارش و متعهد شدن سرمایه گذار به لحاظ نمودن ملاحظات زیست محیطی از جمله انجام پایش آنلاین و اختصاص ۲۵ درصد مساحت مجموعه به فضای سبز، خود اظهاری ماهیانه و انجام هرگونه نقل و انتقال مواد بازیافتی با مجوز محیط زیست، اجرای این طرح در شهرستان الیگودرز پس از تأیید همه اعضا کارگروه مورد تأیید اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان قرار گرفته است؛ که البته تأیید گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی به منزله آغاز نظارت کامل اداره کل محیط زیست لرستان بر فعالیت‌های صنعت مذکور می‌باشد و براساس قانون در هر مرحله از احداث و بهره برداری از این صنعت چنانچه تخلف زیست محیطی و خارج از تعهدات مندرج در گزارش ارزیابی صورت گیرد می‌تواند از ادامه فعالیت جلوگیری بعمل آورد.

بی شک خط قرمز اداره کل حفاظت محیط زیست استان لرستان، جلوگیری از تهدیدات و مخاطراتی است که سلامت آحاد جامعه را با چالش روبرو می‌کند، علی‌ای حال، نظارت دقیق بر حسن اجرای این طرح، اولویت کاری محسوب و در این مسیر با احدی مماشات نخواهد شد و این اطمینان خاطر به مردم شریف الیگودرز داده می‌شود که اجرای آن نه تنها خطری نداشته و ندارد بلکه، با رعایت تمام موازین شرعی، قانونی، زیست محیطی و بهداشتی صورت خواهد گرفت.

به هر روی، دستگاه‌های ذی ربط، اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان، مجری طرح و مسئولان بایستی ضمن در نظر گرفتن مخالفت‌ها و نگرانی‌های مردم از راه اندازی مرکز بازیافت و امحای زباله‌های صنعتی و ویژه، نگرانی‌ها پیرامون خطرات احتمالی این طرح برای سلامت شهروندان و محیط زیست را رفع کنند.

امید است در سالی که به فرمایش مقام معظم رهبری سال رونق تولید نامگذاری شده است و نیز تأکیدات معظم له در خصوص حفاظت و صیانت از محیط زیست، با نصب العین قراردادن فرمایشات مقام معظم رهبری در فضایی واقع بینانه و کارشناسی در جهت حفاظت از محیط زیست و همچنین تسهیل و رفع موانع تولید و ایجاد اشتغال و رفع بیکاری جامعه گامی برداشته شود.

به هر روی، مسئولان دستگاه‌های ذی ربط، اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان، مجریان طرح و… بایستی ضمن در نظر گرفتن مخالفت و نگرانی‌های مردم از احداث مرکز بازیافت، بی خطر سازی و امحاء پسماندهای صنعتی و ویژه در الیگودرز، نگرانی‌ها پیرامون خطرات احتمالی این مرکز برای سلامت مردم و محیط زیست را رفع کنند.