بر بازار خشکبار از زمستان 96 تا زمستان 97 چه گذشت؛ کاهش 80‌درصدی تولید و افزایش 90 درصدی قیمت آجیل

کاهش تولید متاثر از سرمازدگی بهاره و افزایش جذابیت صادرات به دلیل چندبرابر شدن نرخ ارز از عمده دلایل افزایش قیمت آجیل و خشکبار در بازار داخلی اعلام شده است؛ افزایش نرخ‌هایی که خیال پایین آمدن ندارد و این پیش‌بینی وجود دارد که خرید و مصرف آجیل به عنوان یک سنت دیرینه برای نوروز متاثر از این افزایش قیمت با کاهش همراه شود.

مصطفی احمدی، رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی پانا گفت:‌ بعد از خشکسالی که در ماه‌های ابتدایی سال به وجود آمد میزان تولید خشکبار در کشور 80 درصد کاهش یافت. در اوایل پائیز بازار آجیل و خشکبار از کمبود تولیدی که امسال به وجود آمده است تاثیر گرفت و قیمت‌ها افزایش یافت.

میزان فروش آجیل در کشور در 11 ماه ابتدایی سال به یک‌پنجم کاهش یافت

وی ادامه داد:‌ میزان فروش خشکبار نیز در کشور به دلیل کمبود تولید و افزایش قیمت به یک‌پنجم آمار سال 96 کاهش یافته است. این امیدواری وجود دارد که مردم در ماه‌ پایانی سال و نوروز 98 رغبت نشان دهند و آجیل مورد نیاز خود را خریداری کنند.

رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار گفت: در مجموع اقلامی که در صنف خشکبار و‌اجیل وجود دارد حدود 90 درصد نسبت به سال گذشته افزایش قیمت داشته است. برخی اقلام کمتر از 90 درصد و در برخی از اقلام افزایش قیمت بیش از 100 درصد بوده است و به طور متوسط قیمت آجیل و خشکبار نسبت به سال گذشته با 90 درصد افزایش قیمت همراه است.

احمدی گفت:‌ در برهه‌ای از سال و درماه‌های شهریور و مهر، فروش آجیل و خشکبار به میزان قابل توجهی کاهش یافت به گونه‌ای که برخی از اعضا کاملا بیکار بودند. فروش خشکبار در ماه آذر به دلیل شب یلدا آغاز شد اما در ماه‌های پس از آن و در دی و بهمن روندی نزولی به خود گرفته است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا واحدهایی متاثر از وضع رکودی تعطیل شده‌اند گفت:‌ آماری از تعطیلی این واحدها نداریم و از آنجا که به طور معمول برای نوروز خرید مناسبی از اجیل انجام می‌شود اگر هم واحدی تصمیمی برای تعدیل نیرو یا تعطیلی داشته باشد به سال جدید منتقل خواهد شد.

رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار درباره تاثیر صادرات برافزایش قیمت آجیل و خشکبار در کشور گفت:‌ در تجارت اصلی به نام حفظ بازار صادراتی وجود دارد. تاجر یا صادرکننده تلاشی را برای کسب بازار صادراتی انجام می‌دهد و طبیعی است که صادرکنندگان در هر وضعی تلاش می‌کنند تا بازار صادراتی خود را از دست ندهند و مخالفتی هم با صادرات آجیل و خشکبار وجود ندارد اما صادرات باید کنترل‌شده باشد و از آنجا که افت تولید وجود دارد، صادرات باید با برنامه‌ریزی انجام می‌شد.

وی با بیان اینکه در سال 96، حدود 200 هزار تن پسته در کشور تولید شده است، گفت:‌ مصرف پسته کشور 20 هزار تن است و هر ساله بین 120 تا 140 هزار تن پسته از کشور صادر می‌شود و مابقی آن فرآوری و تبدیل به گز یا خلال پسته می‌شود.

احمدی گفت:‌ تولید نیازمند صادرات است و مخالفتی با آن وجود ندارد. امسال در خوش‌بینانه‌ترین وضع 70 هزار تن پسته در کشور تولید شده است که نسبت به سال گذشته حدود 130 هزارتن از معمول تولید کشور کم شده است. میزان صادرات آجیل و خشکبار از آن زمان که صادرکنندگان موظف شدند که ارز خود را به سامانه نیما ارایه دهند، اندکی تعدیل شد چون برای صادرکننده صرفه اقتصادی نداشت که ارز خود را با نرخ سامانه نیما در داخل کشور تحویل بگیرد.

کمبودی در تامین آجیل شب عید نداریم

وی ادامه داد: کمبودی در تامین آجیل شب عید وجود ندارد و به میزان کافی در واحدهای توزیع‌کننده آجیل و خشکبار موجود است.

رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار در پاسخ به این پرسش که چرا قیمت پسته صادراتی از نرخ داخلی آن کمتر است، گفت:‌ پسته صادراتی فندقی ریز است که در داخل کشور مصرف ندارد و بهترین پسته تولیدی کشور در داخل مصرف می‌شود.

وی با اشاره به تفاوت زیاد انواع آجیل و خشکبار و از جمله پسته در کشور گفت:‌ انواع پسته شامل کله‌قوچی، اکبری، احمدآقایی و غیره مصرف داخلی دارد و صادرات آن به صرفه نیست. پسته صادراتی ایران بین 8 تا 15 دلار خریداری می‌شود و حتی قیمت ارزی آن نیز متفاوت است. پسته فندقی حدود 8 دلار و پسته اکبری 15 دلار در بازارهای صادراتی قیمت گذاری می‌شود.

احمدی گفت:‌ عمده صادرات پسته کشور پسته فندقی است که در بازار صادراتی حدود 120 تا 140 هزار تومان قیمت دارد و در بازار داخلی نیز به همین رقم قیمت‌گذاری شده است.

وی ادامه داد:‌ اتحادیه خشکبار و آجیل قیمت‌گذاری برای آجیل ندارد. صادرات، میزان تولید و عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت‌ها در بازار است.

رنگ کدر، بوی تند و نمناک بودن از نشانه‌های آجیل کهنه است

رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار درباره راه‌های تشخیص آجیل کهنه گفت:‌ با توجه به کاهش میزان تولید، احتمال آجیل کهنه در بازار هم کاهش یافته است اما راه‌هایی برای شناخت آجیل کهنه وجود دارد که ازجمله آنها بوی تند و تیز و زدگی در گلو است به گونه‌ای که از یک آجیل کهنه چند دانه نمی‌توانید بیشتر بخورید.

وی افزود: آجیل و خشکبار دانه روغنی است و فساد آن دستگاه گوارش را اذیت می‌کند. مغز آجیل کهنه نمناک است و رنگ کدرتری دارد.

احمدی درباره عرضه آنلاین آجیل و خشکبار با قیمت‌های بسیار بالاتر از نرخ‌های بازار در سایت فروشگاه‌های معتبر و برند مطرح آجیل و خشکبار نیز گفت:‌ آجیل و خشکبار از جمله اقلامی است که نرخ‌گذاری متفاوت دارد. کیفیت از جمله شاخص‌هایی است که کارشناسان این بخش می‌توانند براساس کیفیت، نوع بودادن و دست‌چین کردن، درشتی و ریزی تعیین کنند که قیمت‌گذاری به چه شکلی انجام شده است.

وی ادامه داد:‌ طبیعی است که محصولات کیفی نرخ‌هایی بالاتر از اقلامی دارند که به صورت درهم و باکیفیت پایین‌تر هستند و شناسایی آن در تخصص مردم عادی نیست.

رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار گفت: بالابودن میزان تخمه در آجیل می‌تواند از جمله دلایلی باشد که نرخ آجیل را به میزان 20 هزار تومان در هر کیلوگرم کاهش دهد.

احمدی درباره شکایت‌های صورت‌گرفته از واحدهای آجیل و خشکبار گفت:‌ شکایت‌ها نیز صورت می‌گیرد و پرونده آنها به اتحادیه ارجاع داده می‌شود اما واقعیت این است که در بسیاری از موارد حق با فروشنده است.

تمامی بادام‌های هندی موجود در بازار قاچاقی وارد می‌شوند

وی گفت:‌ بادام هندی هیچ تولیدی در کشور ندارد و 100 درصد آن وارداتی است و حدود 10 هزار تن مصرف داخلی دارد که از رقبای پسته است و بر اساس طرحی که از سوی اتحادیه خشکبار ارایه شده است خواستار آن شدیم که به دلیل کاهش تولید پسته ثبت سفارش بادام هندی آزاد شود تا تاثیر کمتری بر گرانی پسته داشته باشد که با مخالفت وزارت جهاد مواجه شد و اکنون به صورت قاچاق وارد می‌شود.

رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار گفت:‌ کدوی گوشتی، تخمه آفتابگردان و مغز گردو نیز از جمله اقلامی است که به کشور وارد می‌شود.

براساس این گزارش، در سایت یکی از فروشگاه‌های معتبر آجیل و خشکبار یک بسته نیم کیلویی پسته 152 هزار تومان، یک بسته یک کیلویی پسته با بسته‌بندی متفاوت‌تر 282 هزار تومان، آجیل مخلوط 220 هزار تومان، بادام تنوری 180 هزار تومان، آجیل مغز تند 230 هزار تومان نرخ‌گذاری شده است.

بررسی قیمت‌ها در بازار نیز نشان می‌دهد اجیل مخلوط با ترکیب‌های متفاوتی در بازار عرضه می‌شود. یک نوع از آجیل شامل پسته احمد آقایی، بادام زمینی طعم‌دار، مغز بادام درختی درشت، تخمه جابانی ممتاز و تخمه کدو گوشتی 95 هزار تومان قیمت‌گذاری شده است.

همچنین نوع دیگری از آجیل مخلوط با نام آجیل مغز خام شامل مغز پسته ، مغز گردو، بادام هندی خام ، مغز بادام درختی درشت خام و مغز فندق خام با نرخ 150 هزار تومان قیمت‌گذاری شده است.

قیمت پسته اکبری بو داده هر کیلوگرم ۱۸۵ هزار تومان، پسته احمد آقایی هر کیلوگرم ۱۶۰ هزار تومان و مغز فندوق بو داده هر کیلوگرم ۱۲۵ هزار تومان است.

در فروشگاه‌های برند آجیل و خشکبار تهران نیز نرخ‌های متفاوت و البته بالاتری از آجیل وجود دارد به طور مثال در مورد پسته اکبری چهار نوع قیمت وجود دارد که از پسته خام شروع و به پسته شور درجه یک ختم می‌شود قیمت هم از 210 هزار تومان شروع و به 282 هزار تومان برای یک کیلوگرم پسته اکبری ختم می‌شود.

قیمت آجیل شور که بخش عمده آن تخمه است نیز 230 هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. آجیل چهار مغز نیز 265 هزار تومان نرخ‌گذاری شده است.