با افراد ناشناس در فضای مجازی ارتباط صمیمی برقرار نکنید

 امروزه فضای مجازی به بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شده است. این فضا با امکانات گسترده‌ای که در اختیار کاربران قرار می‌دهد، نه‌تنها ابزاری برای ارتباط و گفت‌وگوی اجتماعی بلکه بستری برای آموزش، کسب و کار و پیشرفت فردی محسوب می‌شود. با این حال استفاده نادرست از آن می‌تواند پیامدهایی همچون اتلاف وقت، کاهش روابط واقعی، تهدید حریم خصوصی و حتی آسیب‌های روانی را به همراه داشته باشد.

با گسترش استفاده از فضای مجازی، دانش‌آموزان به عنوان یکی از گروه‌های پرخطر در معرض تهدیدات سایبری قرار دارند. به همین دلیل با فاطمه کوهپایی‌نژاد، کارشناس پیشگیری از جرم در فضای مجازی دادگستری مهریز گفت‌وگویی ترتیب دادیم تا راهکارهای ایمنی را بررسی کنیم.

 با توجه به افزایش استفاده دانش‌آموزان از اینترنت، چه خطراتی باعث تهدید آن‌ها می‌شود؟

متأسفانه بسیاری از دانش‌آموزان بدون آگاهی از فضای مجازی استفاده می‌کنند و در معرض کلاهبرداری، اخاذی، انتشار تصاویر شخصی، عضویت در گروه‌های نامناسب و حتی جرایم اخلاقی قرار می‌گیرند. برخی نیز ناخواسته با به اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی، زمینه‌ساز سوءاستفاده مجرمان می‌شوند‌.

 برای پیشگیری از این جرایم، دانش‌آموزان چه اقداماتی باید انجام دهند؟

یکی از نکات مهم، حفاظت از اطلاعات شخصی است. هرگز مشخصات کامل، آدرس، شماره تماس یا عکس‌های خصوصی خود را در فضای مجازی منتشر نکنید و رمز عبورهای قوی‌تری انتخاب کنید و آنها را با کسی به اشتراک نگذارید.

مهارت تشخیص کلاهبرداری از دیگر موارد مهم است، به لینک‌ها و پیام‌های  ناشناس اعتماد نکنید.مثلا: شما برنده شدی!»، برای دریافت جایزه کلیک کنید». اگر کسی ادعا کرد از طرف آموزش و پرورش یا نهاد رسمی است، حتما با خانواده یا مدرسه مشورت کنید.

از فضای مجازی با نظارت والدین استفاده کنید، برنامه‌های مورد استفاده خود را به والدین معرفی کنید. در صورت مواجهه با محتوای نامناسب  مثل:« اخاذی، تهدید، تصاویر غیر اخلاقی» سریعا به والدین یا مسئولان مدرسه اطلاع دهید.

از دوستی‌های خطرناک بپرهیزید، با افراد ناشناس در فضای مجازی ارتباط دوستانه و صمیمی برقرار نکنید. اگر کسی از شما درخواست محتوای خصوصی کرد، بلافاصله ارتباط را قطع کنید و موضوع را گزارش دهید.

از پیامد های قانونی آگاهی داشته باشید، بعضی از رفتار های نادرست در فضای مجازی، مانند:« انتشار مطالب توهین امیز یا هک کردن حساب دیگران» جرم محسوب می‌شود و ممکن است دانش آموز به مراجع قضایی معرفی شود.

 نقش خانواده ها و مدارس در این زمینه ها و مواقع ضروری چیست؟

خانواده‌ها باید با ایجاد فضای امن و گفتگوی صمیمانه، دانش آموزان را راهنمایی کنند. همچنین مدارس می‌تواند با برگزاری کاراگاه های آموزشی و همکاری با نهادهای مرتبط مانند پلیس فتا، سطح آگاهی دانش‌آموزان را افزایش دهند.

با رعایت این نکات،  دانش آموزان می‌توانند از بسیاری از جرایم فضای مجازی در امان بمانند. آموزش و هوشیاری، کلید اصلی ایمنی در این فضا است.