روزی برای حافظ؛ روزی برای سخن عشق و عرفان

۲۰ مهر در تقویم به نام بزرگمرد شعر و ادب پارسی، خواجه شمس‌‌الدین محمد حافظ شیرازی رقم خورده است.

هر سال در این روز برنامه‌های مختلفی در آرامگاه وی در شهر شیراز برگزار می‌‌شود خواجه شمس‌‌الدین محمد شیرازی شاعر و حافظ قرآن، متخلص به حافظ و معروف به لسان العرب از بزرگترین شاعران غزل سرای ایران و جهان به شمار می رود.

خواجه شمس الدین محمد بن محمد حافظ شیرازی ،از بزرگترین شاعران نغزگوی ادبیات فارسی است.

حافظ در اوایل قرن هشتم ه.ق- حدود سال ۷۲۷-در شیراز دیده به جهان گشود.پدرش بهاالدین ،بازرگان و مادرش اهل کازرون بود.

پس از مرگ پدر ،شمس الدین کوچک نزد مادرش ماند و در سنین نوجوانی به شغل نانوایی پرداخت.

در همین دوران به کسب علم و دانش علاقه مند شد و به درس و مدرسه پرداخت.

بعد از تحصیل علوم،زندگی او تغییر کرد و در جرگه طالبان علم در آمد و مجالس درس علمای بزرگ شیراز را درس کرد.او به تحقیق و مطالعه کتابهای بزرگ شیراز را درس کرد.

وی به تحقیق و مطالعه کتابهای بزرگان آن روزگار -از قبیل کشاف زمخشری ،مطالع الانظار قاضی بیضاوی و مفتاح العلوم سکاکی و امثال آنها پرداخت.

همچنین در مجالس درس قوام الدین ابو البقا عبدالله بن محمود بن حسن اصفهانی شیرازی نیز حضور داشت.

حافظ بیشتر عمر خودرا در شیراز گذراند و بر خلاف سعدی به جز یک سفر کوتاه به یزد و یک مسافرت نیمه تمام به بندر هرمز همواره در شیراز بود.

وی در دوران زندگی خود به شهرت عظیمی در سر تا سر ایران دست یافت و اشعار او به مناطقی دور دست همچون هند نیز راه یافت.تفکر حافظ عمیق و زنده پویا و ریشه دار و در خروشی حماسی است.شعر حافظ بیت الغزل معرفت است.

دیوان حافظ که مشتمل بر حدود ۵۰۰غزل، چند قصیده، دو مثنوی، چندین قطعه و تعدادی رباعی است، تاکنون بیش از چهارصد بار به اشکال و شیوه های گوناگون، به زبان فارسی و دیگر زبان های جهان به چاپ رسیده است.

شاید تعداد نسخه های خطی ساده یا تذهیب شده آن در کتابخانه های ایران ،افغانستان ،هند،پاکستان،ترکیه،و حتی کشورهای غربی از هر دیوان فارسی دیگری بیشتر باشد.

نکته خاصی که در دیوان حافظ وجود دارد، کثرت نسخه های با مفردات و واژه های گوناگون است که این خصیصه باعث بروز تصحیصات متعدد و گاه متناقض هم در بین مصححان می شود.

نسبت جهان ملک خاتون به عنوان شاخه نبات حافظ ،بیشتر از دیگر نسبتهایی که افکار عمومی برای وی معشوقه سازی می کنند ،مطرح شده اما واقعیت این است که وی شاعره شیرازی زمان حافظ بوده که در سایه بزرگی خواجه اهل راز هیچگاه دیده نشد.

جهان ملک خاتون شاعری بود که در زمان حافظ و هم عصر با او یعنی قرن هشتم در شیراز می زیسته است و دیوانی با بیش از پنج هزار بیت شعر نیز دارد.

آرامگاه حافظ در شهر شیراز و در منطقه حافظیه در فضایی آکنده از عطر و زیبایی گل های جان پرور ،در آمیخته با شور اشعار خواجه ،واقع شده است.

امروزه این مکان یکی از جاذبه های مهم گردشگری به شمار می رود و بسیاری از مشتاقان شعر و اندیشه حافظ را از اطراف جهان به این مکان می کشاند.