عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی:
بحران پیری، بزرگ‌ترین خطر برای کشور است
مرکزی (پانا)- حجت‌الاسلام والمسلمین عیسی عیسی‌زاده، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفت‌وگویی مفصل با خبرنگار پانا به تبیین ابعاد بحران کاهش نرخ جمعیت و کهنسالی در کشور پرداخت و آن را بزرگ‌ترین خطر برای کشور از منظر مقام معظم رهبری خواند.
حجت‌الاسلام والمسلمین عیسی عیسی‌زاده، با بیان اینکه سازوکارهایی در راستای منویات رهبری در حوزه سیاست‌گذاری جمعیت طراحی شده است، اظهار داشت: «اما تا مرحله اجرایی شدن این سیاست‌ها فاصله زیادی داریم.»
این پژوهشگر قرآن با تأکید بر نقش محوری جمعیت جوان در اقتصاد و سیاست یک کشور خاطرنشان کرد: «آمارها نشان می‌دهد گرچه کشورهای پیشرفته سبک کم‌جمعیتی را ترویج می‌کنند، اما به دلیل نقش بالای جوانی جمعیت در پیشرفت کشور، خود به سمت ترویج جمعیت روی آورده‌اند.»
شناسایی چالش‌های بحران جمعیت
عیسی‌زاده در ادامه به تشریح چالش‌های اصلی در زمینه کاهش نرخ فرزندآوری پرداخت و گفت: «مقام معظم رهبری بر شناسایی آسیب‌ها و چالش‌های بحران جمعیت تأکید کردند و فرمودند باید شناسایی شود که عوامل اصلی این پدیده چیست؟»
وی اولین چالش را «محدود شدن آزادی» عنوان کرد و توضیح داد: «امروزه نه‌تنها خانواده‌های محروم یا با درآمد کم، بلکه خانواده‌های مرفه نیز گرفتار این بحران هستند. خانواده‌ها معتقدند فرزند باعث محدود شدن آزادی می‌شود و ما آزادی کامل در امور رفاهی و تفریحی را نداریم.»
عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم، «از دست دادن حمایت اطرافیان» را چالش بعدی دانست و افزود: «در گذشته اگر خانواده‌ای صاحب فرزند می‌شد، اطرافیان و پدر و مادر از نظر تغذیه و نگهداری از فرزند تازه‌متولدشده حمایت‌هایی داشتند، اما امروزه زندگی‌ها تفکیک شده و به دلیل کاهش ارتباطات، حمایت اطرافیان از دست رفته است.»
وی «ترس از آینده» را به عنوان یکی دیگر از موانع اصلی برشمرد و گفت: «بسیاری از خانواده‌ها نگران آینده فرزندان خود هستند و لذا از فرزندآوری امتناع می‌کنند.»
این استاد حوزه علمیه با اشاره به تغییر نگرش جامعه تصریح کرد: «امروزه حتی نگاه خانواده‌های مذهبی نیز سکولار شده و نگاه دینی و برکت دانستن فرزند وجود ندارد.»
عیسی‌زاده در ادامه «نیاز مادی و استقلال‌طلبی زنان» و همچنین «عدم آموزش صحیح و عمومی نشدن آموزش‌ها در زمینه ازدواج و فرزندآوری» را از دیگر چالش‌های اساسی در این زمینه عنوان کرد.
راهکارهای قرآنی و عملیاتی
وی با اشاره به وجود این چالش‌ها، راهکارهای برگرفته از قرآن کریم را تشریح و خاطرنشان کرد: «اولین راهکار، اصلاح نگرش به ازدواج توسط رهبران و نخبگان جامعه است.»
این پژوهشگر دینی، «اصلاح نگرش به فرزندآوری» را راهکار اساسی دیگر دانست و گفت: «روانشناسان و جامعه‌شناسان مباحث خوبی دارند که می‌توان به روش‌های جذاب به جامعه تزریق کرد.»
عیسی‌زاده به روایتی از امام کاظم (ع) استناد کرد و گفت: «در روایت است که شخصی به امام کاظم (ع) نامه نوشت و عرض کرد که من حدود ۵ سال است که از فرزنددار شدن خودداری می‌کنم، زیرا همسرم داشتن فرزند را ناخوش می‌داند و می‌گوید به دلیل اینکه امکانات خوبی نداریم، تربیت آنان برای من دشوار است. پس صلاح کار چیست؟ حضرت فرمودند: بچه‌دار شوید و بدانید خداوند مهربان آن را روزی می‌دهد.»
وی «ترویج ازدواج آسان»، «تهیه مسکن موقت و رایگان» و «فرهنگ‌سازی» را از دیگر راهکارهای مؤثر در حل این بحران برشمرد.
پیشنهادات عملی برای سیاست‌گذاران
در پایان این گفت‌وگو، حجت‌الاسلام عیسی‌زاده پیشنهاداتی را برای حل بحران جمعیت ارائه داد که از جمله آن‌ها می‌توان به «ارائه بسته‌های حمایتی مالی، مسکن موقت و معافیت‌های مالیاتی برای خانواده‌های جوان»، «کاهش هزینه‌های ازدواج از طریق کمک‌های دولتی و مشارکت اجتماعی»، «اجرای برنامه‌های آموزشی در مدارس، دانشگاه‌ها و رسانه‌ها نسبت به ازدواج و فرزندآوری»، «اعطای مشوق‌های مالی و غیرمالی برای خانواده‌ها به‌ویژه در مناطق با نرخ باروری پایین» و «بهره‌گیری از نظرات نخبگان برای طراحی برنامه‌ها و سیاست‌هایی که به تحقق جوانی جمعیت کمک می‌کند» اشاره کرد.
ارسال دیدگاه