خشم درمانی از نگاه حافظ شیرازی

قصد داریم از لسان الغیب جناب حافظ شیرین کننده سخن؛ یک سوال تربیتی داشته باشیم که چرا انسان از خشم خود در عذاب سرگردانی است و جهت درمان و بهره برداری از آن لازم است خدا بنیاد باشد نه انسان پایه؟

 برای پاسخ به این سوال فراگیر نیاز است کمی پیرامون کلمه خود کاوشی شود که انسان در درون خویش یک خود امانی دارد که خداوند متعال او را بخشیده است : نَفَخْتُ فیهِ مِنْ رُوحی" (۷۲ ص) آیه شریفه گزارش می دهد من از خودم در او دمیدم در حالیکه خالق هستی که لب و دهان ندارد و مقام ایشان اجلّ از این نسبت ها است؛ پس مقصود چیست؟ منظور آن است که انسان از سوی خداوند هستی اختیار و انتخابی را قبول مسئولیت کرده که با آن؛ خود مختار را صاحب گردیده است و بدان وسیله قادر می گردد خالق خویش را در قلبش میهمان کند.

سوال؟ آیا امکان دارد یک موجود مادی و محدود خالق نامحدود و مجرد را میمهان کند؟ بله با عبور از وساوس یا همان توصیه های زینت گردیده توسط دشمن قسم خورده و همچنین نفس امر کننده به زشتی ها و پلشتی ها انسان از فرشتگان برتر و وسیع تر می گردد.

جناب حافظ و راهکار مدیریت خشم های سرگردان

تا فضل و عقل بینی بی‌معرفت نشینی                یک نکته‌ات بگویم (خود) را مبین که رستی

با غور در دو بیت حناب حافظ چنین بر می آید که نسخه لسان الغیب جهت نجات از خشم های منهی شده یا همان خشم نماینده دوگانگی از درون انسان که ضد خود امانی و الهی است همان خودی که به انسان قدرت انتخابگری و میهمانی خداوند منان را می دهد باید از آن خداحافظی کرد و آن را پشت سر انداخت تا دیده نگردد و سبب خشم افروزی نشود.

خود بیگانه در محاورات روزمره

در تعاملات اجتماعی کوچه و بازار خودمان یک ادبیاتی فراوان به گوش می رسد که( اول خدا و دوم شما) که این دوگانگی گویشی بیگانه ساز است که سبب خشم سرگردان در انسان می گردد چراکه نمی دانند از کدام خود باید دفاع کند خود یگانه؛ یا خود دوتایی شده و بیگانه درونش؛ زیرا آن خود ناخوانده یا به اشتباه و تحمیل خوانده شده من و شما را رها نمی کند بلکه مستمرا سهم خواهی می کند و نگهبان پاک درون ما را گرو کشی می کند؛ بدین سبب است که ما در پایان اکثر فعالیت ها و اقدامات خودمان با نفرت از خویشتن مواجه می شویم و با غلظت و کنهه شدن آن افراد یک جامعه دست به جسم کشی که به غلط خود کشی مشهور است اقدام می کنند یا نخبه کشی و خدمت کشی را یک راهکار در زندگی خود بر می شمارند.

راهکار نجات بخش از خود بیگانه 

در اندرونِ (منِ) خسته‌دل ندانم کیست!             که من خموشم و (او) در فغان و در غوغاست

جناب لسان الغیب راهکار نجات از خشم های ویرانگر حاصل از خود بیگانه در اندرون انسان را گفتگو نکردن با بیگانه مزاحم معرفی می کند و برای این کار مهم می فرماید نیاز است که در برابر جوشش و رویش خود امانی و الهی شنونده باشی و با سکوت و بی توجهی به غیر او اجازت بدهی تا  قوه غضبیه شما را ایشان مدیریت کند.

مدرسه سرای حفاظت از آسیب های خشم های بیگانه در دانش آموزان

مدارس تراز معارف قرآن کریم و اسلام ناب مدارسی هستند که اگر از خود امانی و الهی یا به عبارتی همان خود فطری و نخستین دانش آموزان حفاظت کنند امنیت و آرامشی را پدید می آورند که هیچ دانش آموزی راضی نمی شود که کلاس درس و هم نشینی با فضای علم آموزی و فضای آموزشی را ترک کند به دلیل آنکه خشم درون آنها توسط خود یگانه و الهی آنان به کار گیری می شود نه خود بیگانه از فطرت و خود نخستین که انسان را هم نشین فرشتگان می کند و از شر شیاطین و جنود آن رهایی می بخشد.

مؤلف کتاب صحبت جانان اشعار تربیتی جناب حافظ و مدرس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش