سید سام بهشتى*
«از سرگذشت»؛ الگویی تازه در تولید محتوای عاشورایی
تهران (پانا) - هر سال، پیش از آغاز ایام محرم، برنامه سازان صداوسیما دست به کار میشوند برای تولید برنامههای مناسبتی با محوریت عزاداری سید و سالار شهیدان. این سنت از سال ها پیش در تلویزیون جاری است، اما کمتر پیش آمده که این برنامه ها به «بِرند» ماندگار بدل شوند. معمولاً آنچه از این آثار باقی میماند، چند قطعه وایرال شده در فضای مجازی است؛ نه یک تجربه مؤثر و پیوسته در ذهن مخاطب.

در این میان، «از سرگذشت» با اجرای علیاکبر قلیچ، در سه فصل اخیر توانسته جای خود را در دل مخاطبان باز کند. فصل سوم این برنامه هم زمان با شبهای محرم روی آنتن رفت و به درستی توانست با مخاطب عزادار این شبها ارتباط برقرار کند. «از سرگذشت» یک برنامه گفتوگومحور است؛ اما نه در قالب رایج و تکراری. نه خبری از چهرههای مصرف شده است، نه بازیگران همیشگی و نه ژستهای آشنای تلویزیونی. اتفاق تازه این برنامه، در انتخاب مهمانهاست؛ قهرمانهایی از جنس مردم. در این فصل، مهمانهایی به برنامه دعوت شدند که از نظر تلویزیون، شاید «ستاره» نباشند، اما دل هایشان روشن به چراغ امام حسین (ع) است: یک مداح گمنام، یک مادر شهیدی که کمتر از رنجش حرف به میان آمده بازیگران و ورزشکاران غیرمطرح، و آدمهای معمولی که حرفشان از ته دل بود. روایتهایی ساده اما صادق، که بیواسطه با مخاطب همراه میشود و تأثیر میگذارد.
از سوی دیگر، مجری توانمند برنامه هم، برخلاف بسیاری از گفتوگوهای تلویزیونی، با طرح سوالهای کلیشهای دنبال گرفتن اشک از مهمانش نیست. فضای گفتگو طبیعیست، بدون سناریوهای از پیش تعیینشده. هر آنچه اتفاق میافتد، حاصل لحظه است.
دکور برنامه هم در خدمت همین فضاست؛ طراحی مینیمال اما پُر از جزئیات. نه برای خودنمایی، بلکه برای همنفس شدن با روایتی که قرار است گفته شود.
فصل سوم «از سرگذشت» را میتوان یک تجربه موفق در تولید محتوای مناسبتی دانست. تجربهای که نشان میدهد اگر به جای تکرار فرمول های فرسوده، به سراغ چهرههای تازه، روایتهای واقعی و حضور صادقانه در قاب برویم، میتوان دوباره به مخاطب تلویزیون وصل شد؛ آنهم در یکی از خاصترین و شریف ترین ایام سال، در زیر سایه و بیرق نام حسین (ع).
منتقد سینما
ارسال دیدگاه