نسل نوخاسته؛ روایت تازه‌ای از جنگ در عصر روایت

در عصر ارتباطات، روایت جنگ دیگر محدود به خطوط جبهه نیست. تصاویر و ویدئوهای آن، با سرعتی سرسام‌آور در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شوند و دردها را ملموس‌تر از همیشه به نمایش می‌گذارند. جنگ امروز، فقط ویرانی نیست؛ زخمِ عمیقی است بر پیکره‌ امنیت، اقتصاد، فرهنگ و حتی روح انسانیت. زخمی که گاه تا نسل‌ها التیام نمی‌یابد.

در چنین شرایطی، چهره‌ی واقعی سیاست‌های قدرت‌طلبانه و دیپلماسی‌های بی‌تفاوت بیش از پیش آشکار می‌شود. اما در دل این سیاهی، روزنه‌ای از نور دیده می‌شود؛ نوری که از درون نسل نوخاسته برمی‌تابد.

روایت دیجیتال؛ بازتعریف جنگ از نگاه نسل‌ها

در علوم اجتماعی، «نسل» مفهومی کلیدی در فهم تحولات فرهنگی و اجتماعی است. هر نسل، زاییده‌ی زمانه‌ی خود، با تجربه‌ها و دغدغه‌هایی متمایز است. در ایران، دهه‌ هشتادی‌ها یا همان نسل Z، نمایندگان نسلی هستند که در فضای دیجیتال تنفس کرده‌اند؛ ساختارشکن، جهانی‌نگر، و بی‌مرز میان واقعیت و مجاز. نسلی که شاید الگوهایش دیگر حماسی و ملی نباشند، اما آنچه دارند، نوعی جسارت در روایت است.

برخلاف تصورات رایج، این نسل نه بی‌تفاوت است، نه بی‌ریشه. حمله‌ی اخیر رژیم صهیونیستی به ایران در ژوئن ۲۰۲۵، نشان داد که نسل Z، در عین تفاوت، ایستاده‌ است. نسلی که روایت جنگ را به جبهه‌ای تازه کشانده؛ جبهه‌ای در قاب موبایل، با کلمات، تصاویر، کپشن‌ها و هشتگ‌ها.

نسل C؛ روایت‌گران نوین در میدان رسانه

اما در کنار تقسیم‌بندی‌های سنی، مفهومی نوظهور در یک دهه اخیر ظهور کرده است: نسل C. عنوانی که «برایان سولیس» برای توصیف نسلی به کار برد که نه بر پایه سن، بلکه بر اساس سبک زندگی دیجیتال تعریف می‌شود. نسلی که هم مصرف‌کننده است و هم تولیدکننده محتوا، و مهم‌تر از همه، روایت‌گرانی خلاق در شبکه‌های اجتماعی‌اند.

ویژگی‌های این نسل، همگی با حرف C آغاز می‌شوند:

Connectivity (اتصال مداوم)

Collaboration (همگرایی)

Change (میل به تغییر)

Co-creation (هم‌آفرینی)

Curiosity (کنجکاوی)

Chameleons (انعطاف‌پذیری شخصیتی)

Cyborgs (همزیستی با فناوری)

در بحران اخیر، نسل C نشان داد که سنگرهایش دیگر فیزیکی نیستند. آنان با گوشی‌های هوشمند و روایت‌های خلاقانه، به جهانیان نشان دادند که جنگ، چگونه روح و روان یک ملت را نشانه می‌گیرد.

مدافعان نوین ایران؛ وارثان زبان جدید روایت

روایت امروز، روایت تصویر است، نه فقط متن؛ روایت هشتگ و ویدئو است، نه فقط تیتر روزنامه. نسل نوخاسته ایران، با زبان رسانه‌ای تازه، مدافع ارزش‌های دیرین شده‌اند. وطن‌دوستی، غیرت و ایستادگی‌شان نه در سنگر خاکی، که در جبهه‌های دیجیتال دیده می‌شود.

در آستانه محرم، بعید نیست که پُرترددترین زینبیه‌ها و تکیه‌ها، نه فقط در کوچه‌ها، که در استوری‌ها، پست‌ها و کانال‌های تلگرام و صفحات اینستاگرام نسل نو باشد. آیین‌های عزاداری، به روایت‌ نوین این نسل پیوند خورده و سنت، از قاب گوشی‌ها بازخوانی می‌شود.

فرصتی برای رسانه ملی؛ مشارکت، نه موعظه

اکنون زمان آن است که نهادهای فرهنگی، رسانه‌های رسمی و صداوسیما، به‌جای تکرار روایت‌های یک‌سویه، در کنار این نسل بایستند. مشارکت، گفت‌وگو و اعتماد متقابل، رمز پیوند نسلی است که زبان و ابزارش را عوض کرده، اما جوهره‌اش همان است؛ وطن‌دوستی، هویت‌خواهی و عدالت‌طلبی.

و در پایان...

جنگ‌ها می‌گذرند، اما روایت‌ها می‌مانند. زخم‌های جنگ، در خاطره‌ ملت‌ها حک می‌شود و شکوه هر سرزمین، وام‌دار حافظان دیروز و روایت‌گران امروز است.

نسل نوخاسته ایران، تنها وارث این شکوه نیست؛ حافظ آن نیز هست با زبان خودش، ابزار خودش، و ایمان خودش.

عکاس و کارشناس رسانه