در میانه انفجار، کودکان را از یاد نبریم

کودکان که هنوز معنای جنگ را نمی‌فهمند، اما صداهای مهیب، اضطراب بزرگ‌ترها و تکرار واژه‌هایی مثل "حمله"، در گفت‌وگوهای روزمره، دنیای معصومانه‌شان دیده و شنیده می شود.

کودکان، شنوندگان ناخواسته بحران‌ها

در خانه‌هایی که روزگاری پر از خنده و بازی بود، این روزها گاه سکوتی سنگین و نگران‌کننده حکم‌فرماست. کودکانی که معمولاً با نقاشی، کارتون و توپ مشغول بودند، حالا ناخواسته به گفت‌وگوهای خبری خانواده‌ها گوش می‌دهند؛ گفت‌وگوهایی که سرشار از نگرانی و بی‌ثباتی است.

دل‌نگرانی مادران؛ روایت‌هایی از دل خانه‌ها

مادر یک کودک ۶ ساله در گفت‌وگو با خبرنگار پانا می‌گوید: «زمانی که حمله اتفاق می‌افتد، پسرم گریه می‌کند و هی می‌پرسد: مامان این صداها چیه؟ نمیشه از اینجا بریم؟ من میترسم!

و اما منی که فقط می‌توانستم در آغوش بگیرمش و سعی کنم حالش را خوب کنم.»

همچنین مادر یک دختر ۸ ساله می‌گوید:  «دخترم نقاشی کشیده بود. یه آدم کوچولو که زیر یه آسمون دود گرفته نشسته و نوشته بود: "کاش...". دلم آتیش گرفت... بچه‌ها این شرایط رو خیلی خوب حس می‌کنن، حتی اگه هیچی نگن و ما سعی کنیم چیزی متوجه نشوند.»

چه باید کرد؟ نگاه کارشناسان به مراقبت روانی از کودکان

برخی از روان‌شناس‌های کودک و نوجوان، معتقدند: «کودکان امنیت را نه فقط از شرایط بیرونی، بلکه از واکنش بزرگ‌ترها دریافت می‌کنند. اگر والدین دائماً نگران و مضطرب باشند یا بی‌وقفه درباره خطرها صحبت کنند، کودک به‌طور ناخودآگاه آن ترس را درونی می‌کند. در چنین شرایطی بهتر است خانواده‌ها حضور روانی بیشتری در کنار فرزندان‌شان داشته باشند. وقت گذاشتن برای بازی، داستان‌سرایی، انجام کارهای دستی و حتی نوشتن احساسات کودک روی کاغذ، روش‌هایی ساده اما مؤثر برای کاهش اضطراب کودکان است.»

توصیه‌های ساده اما حیاتی برای خانواده‌ها

 اخبار را در حضور کودک دنبال نکنید.

 به پرسش‌های کودک صادقانه اما با آرامش پاسخ دهید.

 از جملات اطمینان‌بخش مثل «من پیشت هستم»، «اینجا امنه» و «ما مراقب تو هستیم» استفاده کنید.

 با کودک نقاشی بکشید، قصه بگویید، کاردستی بسازید.

 درباره احساساتش صحبت کنید. بگذارید ترس و نگرانی‌اش را ابراز کند.

 اگر علائم اضطراب شدید یا اختلال خواب و غذا ادامه پیدا کرد، از مشاور کمک بگیرید.

امید را حفظ کنیم؛ آینده متعلق به کودکان است

در روزهایی که بزرگ‌ترها نگران وطن‌اند، کودکان نیاز دارند کسی نگران دل آن‌ها باشد. آن‌ها نه میدان جنگ را می‌شناسند و نه می‌دانند چرا آسمان شب ناگهان از نور ترسناک پر می‌شود.

اما همان کودکانی که امشب با دل نگران می‌خوابند، فردا سازندگان فردای این سرزمین‌اند، حفظ امنیت روانی آن‌ها، یعنی حفظ آینده ایران.