شاهنامه؛ شناسنامه ملت ایران است

محمد رسولی، تاریخ‌دان، شاهنامه‌شناس، مولف کتب شاهنامه‌پژوهی و مدرس‌شاهنامه در نشست‌خبری بزرگداشت فردوسی و بررسی شاهنامه همچنین رونمایی از نخستین کتاب تاریخ کامل ایران براساس شاهنامه اظهار کرد: شاهنامه هویت ملی و کتابی مفید برای بشریت است. برخی جملات شاهنامه این‌طور به ذهن تداعی می‌‌شود که صحبت‌های این کتاب کلیشه‌ای است اما افرادی که با آن آشنایی دارند و در آن تفحص می‌کنند، متوجه هستند این موارد نه تنها تعارف نیست بلکه شاهنامه بیش از این‌هاست.

وی افزود: شاهنامه را در یک جمله نمی‌توان وصف کرد، شاهنامه را به درستی کتابخانه‌ای گفتند و درباره عظمت این کتاب نیز جای بحث زیادی دارد. شاهنامه کتابی است که کتاب‌های زیادی در آن نهفته است و حاصل تفکر و زاییده تخیل یک فرد، به تنهایی نیست این بدیهی‌‌ترین ویژگی شاهنامه است. شاهنامه نتیجه تمدن چندین هزارساله است که حکمت و دانش آن در شاهنامه متجلی شده است.

رسولی بیان کرد: فردوسی آنچه را که از رحمت و دانش‌ایرانیان در عهد‌ باستان و دوره‌کهن بوده در قالب شاهنامه به نظم درآورده است و عمر یک انسان به تنهایی برای درک همه مطالب شاهنامه کفایت نمی‌کند. 

وی تصریح کرد: شاهنامه دستاورد چندین هزارساله تمدن‌بشری است و اگر یک عمر پژوهش را صرف خواندن آن کنیم به تمام آنچه در آن است، دست نمی‌یابیم.

این شاهنامه‌پژوه در ادامه یکی از معجزات‌شاهنامه را بیان کرد و گفت: هر فردی با هر میزان دانش و سواد می‌تواند شاهنامه را بخواند اما برای رسیدن به تمام شاهنامه باید دانش‌زیادی در تمام ابعاد داشته باشد. بهترین تعریف از شاهنامه این است که بدانیم شاهنامه کتابی‌ تاریخی است؛ تاریخ‌ سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنر و رشد تکامل بشریت در شاهنامه است.

رسولی اضافه کرد: در شاهنامه درباره حقوق‌ عمومی‌ مردم برای مشارکت در قدرت و مسائل‌سیاسی صحبت شده است؛ من حدود ۱۰ سال در خدمت استاد طالع، شاهنامه‌خوانی کردم. این استاد، تاریخ ایران کهن و نهاد انجمن را از شاهنامه استخراج کردند. هنگامی که یک شاهنامه‌پژوه، به روش ویژه‌ فردوسی، در سرایش‌ شاهنامه اقدام می‌کند، تکرار موارد را سوال می‌کند اما فردوسی معتقد بوده است که هر پادشاه در آغاز پادشاهی باید ماموریت خود را بیان کند.

رسولی بیان کرد: دانش‌بشری قادر به درک درست‌ شاهنامه، زمین‌شناسی و اجرام‌ آسمانی نیست. در شاهنامه درباره تربیت، کودک‌ونوجوانان، حقوق سالمندی نیز آورده شده است.

گفتنی است در این مراسم از نخستین کتاب تاریخ کامل ایران براساس شاهنامه رونمایی شد؛ این کتاب 440 صفحه و ۱۲ فصل دارد. این کتاب در فصل نخست به تعریف‌ملت، در فصل‌دوم به ایران پیش از تاریخ، در فصل سوم به آغاز شهریاری ایرانیان، در فصل چهارم به پیشدادیان، در فصل پنجم به کیانیان، در فصل ششم به ایلامیان در شاهنامه، در فصل هفتم به مادها، در فصل هشتم به هخامنشیان، در فصل نهم به اشکانیان و شاهنامه، در فصل دهم به ساسانیان و شاهنامه، در فصل یازدهم به ایران نو (ایران دوره اسلامی)، در فصل دوازدهم به جمهوری اسلامی ایران پرداخته است.

محمودی بختیاری استاد زبان شناسی گفت؛  نسل جوان و ایرانی باید نسبت به تاریخ کشور خود آگاهی پیدا کنند؛ شاهنامه، شناسنامه ملت ایران است.

هوشنگ‌طالع، تاریخ‌دان، شاهنامه‌‎شناس و نویسنده کتب متعدد ایران‌شناسی در نشست خبری بزرگداشت فردوسی و بررسی شاهنامه همچنین رونمایی از نخستین کتاب تاریخ کامل ایران براساس شاهنامه که در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، با بیان اینکه شاهنامه بازمانده اوستای کهن است گفت: اوستا به معنای دانش نامه است در اوستا فقط مسائل دینی وجود ندارد مسائل زمین شناسی، جامعه شناسی و تبارشناسی است. 

وی، اوستا را دانش نامه ایرانیان دانست که دارای نسل های گوناگون بوده است. 

این شاهنامه‌شناس بیان کرد: برای اثبات اینکه ایرانیان همیشه پیروی آیین زرتشت بودند تاریخ ایران را حدود ۱۰۰۰ سال پاک کردند اما ۴ هزار سال تاریخ ما باقی مانده است. 

طالع گفت: پیشنهاد می‌کنم پژوهشکده‌ای ایجاد شود تا در شاهنامه به عنوان گنج بزرگی که در دست است، کاوش شود.

در ادامه این رویداد، علیقلی محمودی بختیاری زبان‌شناس، شاهنامه پژوه، نویسنده و مدرس دانشگاه و از پژوهندگان فرهنگ و زبان‌های باستانی، نیز اظهار کرد: نسل جوان و ایرانی باید نسبت به تاریخ کشور خود آگاهی پیدا کنند؛ شاهنامه، شناسنامه‌ ملت ایران است.