رئیسعلی دلواری نماد مقاومت مردم جنوب در برابر استعمار

رئیسعلی دلواری (۱۲۶۱ - ۱۲۹۴) خورشیدی یکی از شاخص ترین سرداران جنبش مقاومت ایران در برابر استعمار انگلیس بود. او در شرایطی پرچم مبارزه را به دست گرفت که ایران به دلیل آغاز جنگ جهانی اول و ضعف دولت مرکزی عملا عرصه تاخت و تاز قدرت های بیگانه شده بود جنوب کشور و به ویژه بوشهر به دلیل موقعیت استراتژیک در خلیج فارس بیش از همه زیر فشار اشغال نیروهای انگلیسی قرار داشت.

رئیسعلی که در خانواده ای سرشناس و متدین در دلوار زاده شد  از همان جوانی روحیه ای عدالت خواه و وطن دوست داشت. او در بیست و چند سالگی تصمیم گرفت همراه با یاران خود به مقابله با نفوذ انگلیس بپردازد در سالهایی که دولت مرکزی تقریبا ناتوان از دفاع از مرزهای جنوبی بود این مردم تنگستان بودند که با محوریت رئیسعلی وارد میدان شدند و اجازه ندادند اشغالگران به راحتی پیشروی کنند.

کمبود سلاح و تجهیزات هیچ گاه مانع اراده رئیسعلی نشد نیروهای او با استفاده از تاکتیک های بومی از جمله کمین در کوه ها و حملات غافلگیرانه شبانه ارتش انگلیس را بارها دچار تلفات و سردرگمی کردند. گزارشهای متعددی از فرماندهان انگلیسی نشان می دهد که مقاومت نیروهای تنگستانی برخلاف تصور آنان جدی و مؤثر بوده است. همین مبارزات سبب شد که نام رئیسعلی فراتر از مرزهای بوشهر در سراسر ایران به عنوان نماد ایستادگی شناخته شود.

یکی از ویژگی های برجسته جنبش دلواری مردمی بودن آن بود رئیسفتنی نه به پشتوانه ارتش رسمی بلکه با اتکا به مردم عادی منطقه کشاورزان و دریانوردان، توانست جنبشی ملی را پایه گذاری کند. مردم جنوب با همه سختی ها از او حمایت کردند و در کنار سردار خود در برابر دشمن ایستادند.

در دوازدهم شهریور ۱۲۹۴ رئیسعلی دلواری به دست عوامل نفوذی ترور شد و به شهادت رسید خبر شهادت او موجی از اندوه و خشم را در میان مردم منطقه برانگیخت. هرچند فقدان او ضربه ای بزرگ بر پیکره مقاومت بود اما خون او الهام بخش ادامه راه شد و یارانش مبارزه را تا سالها پس از آن ادامه دادند.

امروز بیش از یک قرن پس از شهادت رئیسعلی یاد و نام او همچنان زنده است. موزه رئیسعلی دلواری در استان بوشهر و مراسم سالگرد شهادتش در سراسر کشور، نشان دهنده جایگاه ویژه او در حافظه تاریخی مردم ایران است. لقب دو سردار جنوب» که به او داده شده تنها یک عنوان تاریخی نیست بلکه نمادی از شجاعت، استقلال خواهی و میهن دوستی است که نسل به نسل منتقل می شود.

رئیسعلی دلواری نه تنها یک فرمانده محلی بلکه چهره ای ملی است که با ایمان و اراده در برابر یکی از قدرتمندترین ارتشهای جهان ایستاد او به نسلهای بعدی آموخت که استقلال و آزادی ارزشهایی اند که حتی با کمترین امکانات نیز میتوان برایشان جنگید. تاریخ ایران او را به حق به عنوان سردار جنوب میشناسید سرداری که هرگز نامش از یادها نخواهد رفت.