تقلب در امتحانات؛ زنگ خطر یک بحران اخلاقی در مدارس

حسین باقری در گفت‌وگو با خبرنگار پانا بیان کرد: «برخی بر این باورند که تقلب دانش آموزان در امتحانات و ارزشیابی‌ها موجب یادگیری می‌شود، اما باید توجه داشت که در حال حاضر این مسئله فراتر از این باور بوده و یک بحران اخلاقی است. مسئله تقلب یک مشکل چندجانبه بوده و علل مختلف فردی و اجتماعی در آن نقش دارد.»

وی با تصریح علل تقلب ادامه داد: «ریشه اصلی گرایش به تقلب در هر دانش‌آموز متفاوت با سایرین است. به طور معمول می‌توان سه ضلع اصلی این امر ناشایست در دانش آموزان را عزت نفس پایین، فشار خانواده و فشار اجتماعی دانست. همچنین سبک ارزشیابی نتیجه محور در انحراف دانش آموزان به تقلب موثر است.»

وی افزود: «در حال حاضر انگیزه اصلی اکثر دانش آموزان برای تحصیل در مدارس، دستیابی به شرایط و موقعیت ایده‌آل زندگی و شغلی در آینده است. هنگامی که شرط رسیدن به این هدف صرفا کسب نمره عالی در امتحانات باشد، ممکن است دانش آموز برای افزایش نمره دست به هر کاری بزند.»

این روانشناس در ارتباط با تاثیرات بلند مدت تقلب در شخصیت دانش آموزان بیان کرد: «وقتی دانش آموز کاری خلاف هنجارهای آموزشی انجام دهد از جریان سالم تحصیل جدا شده و این امر در  شخصیت او تاثیر خواهد داشت. تلاش برای کاهش عذاب وجدان و اضطراب بعد از تقلب در دانش‌آموزان با سنین پایین باعث می‌شود در بزرگسالی نیز در برابر هنجار شکنی‌ها مقاومت و مسئولیت اجتماعی کمتری داشته باشند.»

باقری با اشاره به راهکارهای پیشگیری از تقلب در میان دانش‌آموزان تصریح کرد: «یکی از مؤثرترین اقدامات برای کاهش این چالش در مدارس، تغییر رویکرد ارزشیابی از شیوه‌ نتیجه‌محور کنونی به الگوهای منعطف، عملی و مشارکت‌محور است. علاوه بر این، لازم است به دانش‌آموزان آموزش داده شود که شکست بخشی طبیعی از مسیر یادگیری است و با کاهش اضطراب منفی، زمینه‌ی رشد واقعی و سالم آنان فراهم شود.»

وی خطاب به والدین تاکید کرد: «از خانواده‌های عزیز درخواست داریم به جای مقایسه دانش آموز با دیگران، پیشرفت او در طول زمان را ملاک قرار دهند. والدین باید انتظار واقعی متناسب با شرایط و استعداد فراگیر داشته باشند و با حمایت عاطفی اضطراب تحصیلی کاذب او را کاهش دهند.»