سواد، چراغی برای فردا

توانایی خواندن و نوشتن، ابتدایی‌ترین شکل سواد است؛ اما حقیقت این است که سواد امروز تنها در دانستن حروف و کلمات خلاصه نمی‌شود. جهانی که هر لحظه مرزهای تازه‌ای در علم و فناوری می‌گشاید، از ما می‌خواهد معنای سواد را فراتر ببریم: سواد دیجیتال، سواد رسانه‌ای، سواد زیست‌محیطی و حتی سواد عاطفی، همگی ابعاد تازه‌ای هستند که زیستن آگاهانه در عصر حاضر را ممکن می‌سازند.
در کشور ما، نهضت سوادآموزی طی چهار دهه اخیر توانسته است میلیون‌ها نفر را با خواندن و نوشتن آشنا کند و گام‌های بزرگی در مسیر عدالت آموزشی بردارد. با این حال، آمارها نشان می‌دهد هنوز  کانون‌های کوچکی از بی‌سوادی در برخی مناطق وجود دارد که رفع آن نیازمند عزم ملی و مشارکت مردمی است. این همان جایی است که رسانه‌ها، نهادهای مدنی و خیرین آموزشی می‌توانند نقشی بی‌بدیل ایفا کنند.
امروز، وقتی زنی در روستایی دورافتاده می‌تواند برای اولین بار نام فرزندش را بنویسد یا مردی می‌تواند قبض آب و برق خانه‌اش را بخواند، در واقع چراغی روشن شده که زندگی را معنا می‌بخشد.
سواد تنها یک مهارت فردی نیست؛ سرمایه‌ای اجتماعی است که پیامدهای گسترده‌ای دارد. کاهش فقر، ارتقای سلامت، مشارکت در تصمیم‌گیری‌های مدنی و حتی افزایش امید به زندگی، همه با سطح سواد جامعه در ارتباط مستقیم هستند. جامعه‌ای باسواد، جامعه‌ای توانمندتر است که می‌تواند آینده‌ای روشن‌تر برای نسل‌های بعدی رقم بزند.
روز جهانی سوادآموزی، فرصتی است تا یادآور شویم «هیچ‌کس نباید از حق آموختن محروم بماند». سوادآموزی پایان راه نیست؛ آغاز سفری است که مقصد آن رشد فردی، توسعه اجتماعی و کرامت انسانی است. شاید بهترین تعبیر را بتوان در این جمله خلاصه کرد: هر کلمه‌ای که یاد گرفته می‌شود، پلی است میان گذشته و آینده؛ و هر چراغی که روشن می‌شود، سایه‌های جهل را پس می‌زند.