معاون آموزشی مدرسه باهنرناحیه ۲ کرج:
وابستگی دانشآموزان به معلمان، خودآموزی را به چالش میکشد
کرج(پانا) -معاون آموزشی مدرسه باهنر ناحیه ۲کرج و شهرستان فردیس گفت:در دنیای پرشتاب آموزشی امروز، پدیدهای رو به گسترش است که میتواند تواناییهای بنیادین دانشآموزان در خودآموزی و تفکر مستقل را به چالش بکشد.وابستگی مفرط دانشآموزان به معلمان و ناتوانی متعاقب آن در مطالعه و یادگیری مستقل، به یکی از دغدغههای اصلی دستاندرکاران تعلیم و تربیت تبدیل شده است. این وابستگی، هرچند ممکن است در ابتدا ناشی از پیوند عاطفی یا نیاز به راهنمایی باشد، اما در بلندمدت مانعی جدی بر سر راه رشد تحصیلی و خودکفایی فکری دانشآموزان ایجاد میکند.

فاطمه رحمانی درگفتوگو با پانا،بر اهمیت این چالش در نظام آموزشی اظهار کرد:«اگرچه نقش معلم به عنوان راهنما و تسهیلگر بیبدیل است، اما وابستگی بیش از حد دانشآموزان به وی،زمینهساز ضعف در مهارتهای اساسی یادگیری خودمحور است.بسیاری از دانشآموزان ما قادر به برنامهریزی مستقل برای مطالعه،تحقیق از منابع مختلف و حل مسئله بدون راهنمایی مستقیم نیستند.»
رحمانی براهمیت نهادینهسازی مهارتهای تفکر انتقادی و خودآموزی در نظام آموزشی تأکید کرد:« سیستم آموزشی کشور هنوز در زمینه تقویت مهارتهای مطالعه مستقل در دانشآموزان با چالشهایی جدی روبروست.تمرکز بیش از حد بر انتقال صرف دانش توسط معلم،کمتر فرصتی برای دانشآموزان فراهم آورده تا روشهای صحیح خلاصهنویسی،نکتهبرداری، مدیریت زمان مطالعه و استفاده از منابع متنوع را بیاموزند.این ضعف، آنها را در برابر نیازهای آینده تحصیلی و شغلی خود بسیار آسیبپذیر میسازد.»
معاون آموزشی همچنین به تأثیرات رویکردهای حمایتی بیش از حد اشاره نمود و گفت: « افزون بر ساختار آموزشی، برخی رویکردهای تربیتی و حمایتی در محیط مدرسه و حتی خانواده،ناخواسته به تشدید این وابستگی دامن میزنند.ارائه پاسخهای آماده به جای هدایت برای یافتن پاسخ، یا حمایت بیش از حد در انجام تکالیف و پروژهها، اگرچه ممکن است از سر دلسوزی باشد،اما عملاً فرصت ،مواجهه چالشبرانگیز و تلاش برای غلبه بر دشواریها را از دانشآموز سلب میکند.این امر، به تدریج تواناییهای ذهنی او را در مسیر جستجو،تحلیل، نقد و ترکیب اطلاعات برای رسیدن به راهحلهای بدیع تضعیف میسازد.»
رحمانی بر توانمندی نظام آموزشی برای تغییر و اصلاح بیان کرد:«در صورت آموزش صحیح و تغییر رویکرد، معلمان میتوانند از نقش ارائهدهندهی دانش به تسهیلگر یادگیری تبدیل شوند.این تحول، به معنای تشویق فعالانه دانشآموزان به پرسشگری، تفکر انتقادی، جستجو در منابع اطلاعاتی متنوع و مشارکت فعال در پروژههای گروهی و انفرادی است که نیازمند تحقیق و ارائه مستقل هستند.»
وی در پایان در رابطه با راهکارهای عملیاتی برای کاهش وابستگی و تقویت مطالعه مستقل گفت:«ضرورت آموزش جامع مهارتهای مطالعه مؤثر به دانشآموزان، معلمان و والدین امری حیاتی است؛ باید بر آموزش روشهای خلاصهنویسی، نکتهبرداری، برنامهریزی درسی و مدیریت زمان تأکید شود.همچنین، ایجاد فضاهایی که دانشآموزان بتوانند در آن به صورت مستقل به تحقیق و کشف بپردازند، با تمرکز بر توانمندسازی فردی و جلوگیری از وابستگی به پاسخهای آماده، ضروری است. تشویق دانشآموزان به انجام پروژههای پژوهشی و ارائه نتایج آن به صورت مستقل، گامی مهم در راستای نهادینهسازی خوداتکایی و تفکر مستقل در آنان محسوب میشود.»
ارسال دیدگاه