10 تکنیک برای مصاحبه با آنان که مضطربند
واحد آموزش پانا: تاکنون از شیوه مصاحبه با سالخوردگان_کودکان_مصیبتدیدگان و مصاحبه با آنان که دوستشان نداریم؛گفتهایم. امروز از شیوه مصاحبه با مصاحبهشوندگان نگران میگوییم چون اضطراب و نگرانی این نوع مصاحبهشوندگان میتواند بر مصاحبهکننده و کلا روند مصاحبه تاثیر بگذارد. مصاحبهکننده به عنوان مدیر و کارگردانِ مصاحبه باید بتواند کنترل را در دست بگیرد. در این درس از تکنیکهای آن خواهیم گفت:
آثار اضطراب مصاحبه شونده
مصاحبهشوندگان اگر بیش از حد مضطرب و نگران باشند، نمیتوانند روی پرسشهای شما تمرکز کنند و ممکن است مطالب بیربطی بگویند و به اصطلاح "قاتی" کنند یا اصلا نتوانند چیزی بگویند این اضطراب آنان اگر بوسیله شما_به عنوان مصاحبهکننده_مدیریت نشود؛ حتی میتواند بر مصاحبهکننده و روند مصاحبه اثر گذارد و مصاحبه را از هدف خود دور کند . بنابراین از راههای زیر کنترل در دست بگیرید:
1_درک مصاحبه شونده
در ابتدای مصاحبه بگویید که کاملا حال و حس او را میفهمید و به او حق میدهید و البته "تشکر کنید که با این همه گرفتاری شما را به حضور پذیرفته و وقت گذاشته است".
2_توجه به زبان بدن
به حرکات بدنِ مصاحبهشونده دقت کنید! توجه به آن پیامهای مهم و صادقانهای به شما میدهد. آموزش پیامهای زبان بدن و پیامهای غیرکلامی برای خبرنگاران ضروری است.
3- آرامش داشته باشید
اجازه دهید این آرام بودنِ شما به مصاحبهشونده منتقل شود.
4- آهسته و بتدریج کار را شروع کنید
اگر از موضوع خارج شد و حرف نامعقولی و بیربطی زد با گفتن جمله ای مثل :"ممکن است دوباره در این مورد (...) حرف بزنیم چون واقعا مفید است. من درست متوجه نظر شما نشدم."
شما با گفتن این جمله که آنچه وی میگوید برایتان جالب است، در واقع او را آرام و خوشحال کردهاید و به او حس رضایت و اعتماد به نفس دادهاید (از او تعریف کنید اما باید مواظب باشید این تعریف مصنوعی نباشد)و از طرف دیگر نشان میدهید که شما هم ممکن است اشتباه کنید و اوست که میتواند اشتباهات شما را اصلاح کند.این جمله یا چیزی شبیه به این به مصاحبهشونده حس خوبِ مفید بودن و آرامش و اعتماد به نفس میدهد.
5- رفتارو گفتار ریاکارانه نه!
مواظب باشید رفتارها و گفتار شما تصنعی و ریاکارانه نباشد. به یادداشته باشید؛ مردم و مصاحبه شوندگان باهوش هستند. هیچوقت نباید حس کنند که با آنها بازی شده و به شعورشان توهین شده است. خودتان باشید و البته مهربان و خوشگفتار.
6-پرسشهای خودتان اصلاح کنید
اگر با ترفندهای بهکار رفتۀ قبلی هنوز هم مصاحبهشونده ساکت است و از سرِ اضطراب پاسخهای یک کلمهای میدهد؛ باید فکرتان را به کار اندازید. حتما نوع پرسشهای شما ایراد دارد و درست تنظیم نشده است که پاسخهای یک کلمهای میگیرید.سعی کنید پرسشهای ثانویه مطرح کنید. (سوالات ثانویه از دل پرسشهای نخستین شما بر میآید.)
مثلا وقتی برای تکذیب مسئله ای میگوید؛ "نه "
شما بپرسید: "میشود چند تا دلیل برای تکذیب این سخنان بیاورید که آنان که به شایعات دامن میزنند ساکت شوند؟"
7- پرسش ساده طرح کنید
پرسشها را سادهتر کنید و در پرسشهای بعدی خود را در کنار مصاحبهشونده و نه مقابل او قرار دهید.
8- فعالانه گوش دهید
لبخند بزنید و در مقابل پاسخهای مصاحبهشونده نگران سرتان را به علامت تایید تکان بدهید تا به حرف زدن تشویق شوند.
9- مصاحبه را روی غلتک اندازید
اگر مصاحبهشونده نمیتواند ادامه دهد؛ پیشنهاد توقف مصاحبه را دهید و اگر زمان و شرایط اجازه میدهد مثلا بگویید "حالا میتوانیم یک استکان چای بخوریم و بعد ادامه دهیم" و در این مدت سعی کنید با حرف زدن درباره موضوعی دیگر، موضوع مصاحبه را فراموش کند تا آرام شود. مثلا راجع به آب و هوا- خبر روز یا نقاشی روی دیوار حرف بزنید.
خیلی وقتها تشویق فرد به حرف زدن درباره چیز دیگری، او را روی غلتک خواهد انداخت.
10- نگرانی اورا از نحوۀ انتشار سخنانش برطرف کنید
به مصاحبهشوندگان مضطرب بگویید: " مطالب شما واقعا مفید است و من موقع پیاده کردن آنها را مرتب میکنم."
------------------------------------------------------------------------
منبع: شیوه های مصاحبه در مطبوعات ؛سوزان دان، ترجمه علی ایثاری کسمایی با تغییرات محتوایی و نگارشی واحد آموزش پانا
ارسال دیدگاه