پیگیری ۸۱ اقدام در سند ارتقای فرهنگ محیط زیست/ منشور اخلاق محیط زیست تدوین می‌شود

محمدحسین بازگیر در گفت‌وگو با پانا با بیان اینکه در کشور اقدامات زیادی برای فرهنگ‌سازی در حوزه محیط زیست انجام شده است، گفت: در راستای فرهنگ‌سازی در حوزه محیط زیست، فقط سازمان حفاظت از محیط زیست اقدام نکرده بلکه تشکل‌های مختلف، آموزش و پرورش و نهادهای دیگر کارهای مختلفی هم برای موضوعات مختلف محیط زیستی و هم برای اقشار و مخاطبان مختلف انجام داده‌اند.

مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی و مسئولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در راستای فرهنگ‌سازی در زمینه‌های مختلفی همچون آب، مصرف پلاستیک، پسماند، حیات وحش و سایر موضوعات محیط زیستی اقداماتی انجام شده است. علاوه بر این برنامه‌های مختلفی برای دانش‌آموزان، اولیا، معلمان و سایر اقشار صورت گرفته است اما علی‌رغم اینکه کارهای مختلفی صورت گرفته و حساسیت‌ها نسبت به مسایل محیط زیستی بیشتر شده اما آن نتیجه و اثربخشی مهمی که انتظار می‌رفت رخ نداده است.

ضرورت فرهنگ‌سازی در زمینه مصرف آب در کشور

وی با اشاره به ضرورت فرهنگ‌سازی در زمینه مصرف آب در کشور گفت: در زمینه آب نیز اقدامات مختلفی انجام شده است اما بحران آب وجود دارد و سوال اینجاست که چرا با اقداماتی که شده سرانه مصرف آب در کشور دو سه برابر نرم جهانی است و چرا هیچ تغییری در روش استفاده از آب در بطن جامعه رخ نداده است؟ چرا هنوز مدل دوش گرفتن، ظرف شستن و روش استفاده از آب همان است و چرا تغییری در تجهیزات مربوط به مصرف آب صورت نگرفته و چرا هنوز دغدغه‌ای برای چکه کردن شیرهای آب وجود ندارد؟ یعنی آموزش داده نشده است؟ درصورتی که آموزش داده شده اما چرا به سرانجام نرسیده است؟ این‌ها چراهای بزرگی است که خیلی پیگیری شده است اما تا آموزش‌ها در باورها جای نگیرد، به رفتاری به نفع محیط زیست تبدیل نمی‌شود.

آموزش‌ها در زمینه فرهنگ‌سازی محیط زیستی پیوسته نیست

مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی و مسئولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه آموزش‌ها در زمینه فرهنگ‌سازی محیط زیستی پیوسته نیست، بیان کرد: یکی از دلایل اصلی که در زمینه فرهنگ‌سازی وجود دارد این است که آموزش‌ها پیوسته و هدفمند نیستند. برای اینکه بتوان آموزش‌ها را هدفمند کرد تا سلیقه‌ای نباشد، باید نقشه راهی وجود داشته باشد. در واقع قانون و سندی نیاز است که به فعالیت‌های آموزشی و ترویجی در زمینه آموزش‌های مربوط به فرهنگ‌سازی چارچوب بدهد. در این راستا چند وقتی است که سند برنامه ارتقای فرهنگ محیط زیست در شورای فرهنگ عمومی کشور تصویب شده است که سند جامعی است.

پیگیری ۸۱ اقدام در سند ارتقای فرهنگ محیط زیست

بازگیر تصریح کرد: برای اینکه مشارکت مردم در حل مسایل ملی و محلی محیط زیستی افزایش یابد، باید آموزش‌ها و فرهنگ‌سازی مدون، نظام‌مند و هدفمند دنبال شود. مشارکت مردم یکی از ارکان حکمرانی خوب است. در سند ارتقای فرهنگ محیط زیست باید در ۸ حوزه، ۸۱ اقدام دنبال شود و بسیاری از دستگاه‌ها (سازمان محیط زیست، وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، سازمان تبلیغات، وزارت علوم، وزارت ورزش و جوانان و سایر دستگاه‌ها) در این سند تکلیف و مسئولیت دارند.

تهیه سند ملی خانواده‌محوری در حوزه آموزش محیط زیست

وی ادامه داد: برای سامان دادن به وضع آموزش‌های محیط زیستی و فرهنگ‌سازی در این حوزه چارچوب قانونی به نام سند برنامه ارتقای حفاظت از محیط زیست وجود دارد که ذیل آن یکسری برنامه‌های ملی در حال تدوین است. بنابراین بر اساس قانون ارتقای فرهنگ محیط زیست یکسری برنامه‌های ملی باید تدوین شود. به‌عنوان مثال سند ملی خانواده محوری در حوزه آموزش محیط زیست باید تهیه شود.

تدوین منشور اخلاق محیط زیست در دستور کار

مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی و مسئولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه مسئولیت اجتماعی فردی کاری مبتنی بر اخلاق است، تاکید کرد: در این راستا منشور اخلاق محیط زیست در حال تدوین است. یکی از بندهای سیاست‌های کلی نظام در محیط زیست که توسط رهبر انقلاب ابلاغ شد نیز درباره منشور اخلاقی است. بنابراین منشور اخلاق محیط زیست تدوین می‌شود و تلاش می‌شود که این منشور به قانون تبدیل شود.

بازگیر با یادآوری قانون بستن کمربند ایمنی خاطرنشان کرد: کلی کار شد تا به مردم گفته شود که بستن کمربند ایمنی به نفع خودشان است. در واقع از اول آموزش داده شد و سپس به قانون تبدیل شد. در زمینه محیط زیست نیز همین است. برای اثربخشی بیشتر در زمینه مسئولیت اجتماعی فردی باید آرام آرام دنبال قانونی شدن مسایل مد نظر بود.

تدوین برنامه ملی دانش سنتی محیط زیست در دست اقدام

وی اضافه کرد: در حوزه مشارکت‌های مردمی برنامه ملی و جامعی نیاز است. همچنین در موضوع دانش سنتی محیط زیست تدوین برنامه ملی دانش سنتی محیط زیست کشور دنبال می‌شود زیرا بخشی از حفاظت از طبیعت با دانش سنتی انجام می‌شود است که قرن‌ها و زمان‌های زیادی طول کشیده تا به ما برسد و بخشی از میراث سرزمین است و به نوعی بخشی از فرهنگ و تمدن ایران است و باید حفظ، احیا و به‌روز رسانی شود و از آن برای حفظ محیط زیست کمک گرفته شود.