نظام جامع آموزش قرآن در حال تدوین است/ رویکرد اعتکاف امسال نوجوان‌محور خواهد بود

به گزارش پانا، نشست هماهنگی، توجیهی و آموزشی روسای ادارات قرآن، عترت و نماز استان‌های سراسر کشور عصر امروز ۱۹ آذر ماه با حضور میکائیل باقری مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش، حجت‌الاسلام والمسلمین علی تقی‌زاده رئیس سازمان دارالقرآن الکریم، روسای ادارات قرآن، عترت و نماز استان‌های سراسر کشور و سایر مسئولان مربوطه، به‌منظور ارتقای کیفیت اجرای طرح‌های مشترک زندگی با آیه‌ها، حفظ موضوعی قرآن کریم، اعتکاف دانش‌آموزی و نخستین گام ارزیابی حضوری استان‌ها با محوریت شاخص‌های پنج گانه در سازمان دارالقرآن الکریم برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین علی تقی‌زاده در این نشست بر اهمیت تاثیر آموزه‌های قرآن کریم در جامعه  تاکید کرد و گفت: در سخنان بزرگان، در روایات، در تلکیدات حضرت امام و روشن‌تر از همه در بیانات حضرت آقا، مسئله‌  اساسی درباره‌  قرآن کریم این است که قرآن باید تبدیل شود به کتاب زندگی؛ یعنی همان چیزی که مردم در زندگی خود به آن رجوع می‌کنند.

تقی‌زاده ادامه داد: ما عنوان «زندگی با آیه‌ها» را نیز از همین جهت انتخاب کردیم که اشاره به مقصد نهایی دارد. درست است که کار ما آغاز اولیه است، اما مسئله‌ اصلی این است که قرآن در مقام کتاب زندگی قرار بگیرد.

قرآن باید  به «کتاب زندگی» تبدیل شود

وی افزود: من در اینجا دو نکته‌ مهم را  به‌عنوان متولیان اصلی این موضوع در مهم‌ترین نهاد جمهوری اسلامی  با شما در میان می‌گذارم؛  نکته اول اینکه چرا قرآن کتاب زندگی نشده است؟ سؤال این است که چرا این اتفاق هنوز نیفتاده؟ ریشه‌ مشکلات کجاست؟ آیا اگر طراحی‌ها جذاب‌تر بود، نسبت مردم با قرآن اصلاح می‌شد؟ احساس من این است که باید روی این موضوع مباحثه کنیم.  به نظرم اولین و بنیادی‌ترین موضوع این است که نسبت انسان‌ها با قرآن باید درست شود.

رئیس سازمان دارالقرآن الکریم اظهار کرد: خدای متعال در قرآن تصویری می‌دهد که شأن قرآن بسیار بالا است؛ به‌حدی که اگر کسی نسبت به قرآن احساس بی‌نیازی  داشته باشد، خداوند به پیامبرش می‌گوید که او را رها کن. امروز متاسفانه نیازهای ما با غیر قرآن برطرف می‌شود و این یعنی نسبت عطش و نیاز به قرآن شکل نگرفته است.

وی ادامه داد: قرآن دوگانه‌ای را مطرح می‌کند: «اما من استغنى فأنت له تصدى»؛ کسی که احساس بی‌نیازی دارد، تو چرا دنبال او می‌روی؟  «و اما من جاءک یسعى و هو یخشى»؛ آن‌که با خشیت می‌آید، او را دریاب. خشیت یعنی همان حالت شاگردی مقابل بزرگان؛ که انسان کوچک می‌شود، می‌خواهد بشنود، تصدیق کند و عمل کند.

تقی‌زاده افزود: اگر ما ارتباط دانش‌آموز با قرآن را به این حالت برسانیم، چه از جزء سی‌ام شروع کنیم، چه از جزء اول، چه از حفظ یا قرائت، بسیاری از مشکلات حل می‌شود.

وی ادامه داد: در «محفل نوجوان» نیز همین دغدغه را داشتیم؛ اینکه نسبت کودک و نوجوان با قرآن درست شود.   در سطح اول از کلیدواژه‌های انس، رفاقت و الفت استفاده می‌کنیم؛ اما قرآن از ما انتظار بالاتری دارد: اینکه نوجوان خودش به سمت قرآن بیاید، با اشتیاق گوش کند و عطش داشته باشد. اگر این نسبت درست نشود، در همه‌  مراحل بعدی دچار چالش می‌شویم.

مفاهیم قرآنی باید تبدیل به مسلمات ذهن شوند

رئیس سازمان دارالقرآن الکریم تصریح کرد: نکته دوم این است که  مفاهیم قرآنی باید تبدیل به مسلمات ذهن شوند. در ادبیات حضرت آقا، یکی از کلیدواژه‌های اصلی این است که مفاهیم قرآنی باید گفتمان عمومی و مسلمات ذهن مردم شود.  ذهن کودکان و نوجوانان نیز باید ذهن قرآنی  باشد. ما برای رسیدن به ذهن قرآنی باید مفاهیم قرآن را وارد منطقه‌  مسلمات ذهنی کنیم. 

همه  ما مامور «تبیین کتاب» هستیم

وی ادامه داد: در قرآن میثاقی است که خدا از اهل کتاب گرفته: «لتبیننه للناس و لا تکتمونه»؛ این یعنی همه‌ ما مامور به تبیین کتاب هستیم. دانش‌آموز باید به جایی برسد که برای دیگران مفاهیم قرآن را تبیین کند.  استکبارستیزی، وحدت، امهات و محکمات قرآن، مفاهیم کلیدی؛ این‌ها باید ورد زبان مردم باشد و این زمانی اتفاق می‌افتد که خود ما اهل قرآن باشیم.  ما باید درس قرآن را در خودمان زنده کنیم تا برای دیگران اثر داشته باشد. اگر می‌خواهیم قرآن کتاب زندگی شود، دانش‌آموز به ما  نگاه می‌کند پس ببینید خود ما چقدر اهل قرآن هستیم.

آموزش‌وپرورش هم‌پیمان اصلی ما است

تقی‌زاده تصریح کرد: حاج آقای قمی بر هم‌افزایی تاکید دارند.  در سازمان تبلیغات اسلامی، شورای توسعه و مجموعه‌  آموزش‌وپرورش، یک تفاهم ذهنی شکل گرفته که از آرم‌ها عبور کنیم و به اهداف برسیم. شما ظرفیت فوق‌العاده‌ای در استان‌ها دارید.  اگر چند استان پای کار نیامدند، تفاهم‌نامه و پشتوانه‌ی همکاری وجود دارد.   آموزش‌وپرورش هم‌پیمان اصلی ما است.

وی افزود: سازمان تبلیغات اسلامی و آموزش‌وپرورش از این جهت شبیه‌اند که مسئولان آن‌ها قرآن را اولویت جدی قرار داده‌اند؛ با این تفاوت که آموزش‌وپرورش بزرگ‌تر است و اثرگذاری در آن دیرتر به پایین‌دست می‌رسد، اما در سازمان تبلیغات اسلامی، با اولویت‌گذاری حاج آقای قمی، کل سازمان به سمت قرآن بازطراحی شده است.  

تقی‌زاده گفت: این یک فرصت بزرگ است و می‌توانیم همه‌  ظرفیت سازمان تبلیغات اسلامی را در اختیار آموزش‌وپرورش قرار دهیم. دو ماموریت اصلی سازمان در افق جدید؛  آموزش همگانی با محوریت تدبر   و  گفتمان‌سازی مفاهیم قرآنی (زندگی با آیه‌ها) است. در کمیسیون آموزش عمومی قرآن  که آموزش‌وپرورش متولی اصلی آن است؛  ۹ هدف مطرح است که  تدبر و حفظ از مهم‌ترین آن‌ها است.  ستاد تدبر در سال ۱۴۰۲ با حضور شهید‌رئیسی تشکیل شد.

مسابقات پایه‌محور و موضوعی  

رئیس سازمان دارالقرآن الکریم تاکید کرد: در ده‌ها جلسه با دوستان آموزش‌وپرورش، به این رسیدیم که مسابقات باید پایه‌محور،  موضوعی و متصل به کتاب‌های درسی باشد و پیوست تربیتی داشته باشد.

نظام جامع آموزش قرآن  کریم

وی با بیان اینکه نظامی در حال تدوین است که در آن؛ حفظ، قرائت، تدبر و تفسیر  در یک نظام منسجم قرار می‌گیرند، گفت:  دانش‌آموز اگر ۱۰ ساعت یا ۱۰۰۰ ساعت وقت دارد، دقیقا  می‌دانیم از هر بخش چقدر باید سهم بگیرد.  این نظام می‌تواند ابتدا در آموزش غیررسمی و سپس در رسمی اجرا شود.

تولید محتوای قرآن‌محور

رئیس سازمان دارالقرآن الکریم اظهار کرد: سازمان تبلیغات در محتوا بسیار فعال بوده است. امسال ۲۱ جلد کتاب تولید شده است که ۸ یا ۹ جلد مخصوص کودک و نوجوان است. کتاب‌هایی که مربوط به اعتکاف، کتاب شهادت آیه، پلنر قرآنی، بسته‌های بازی‌سازی و… هستند‌. رویکرد امسال اعتکاف نیز قطعا  نوجوان‌محور  است. همچنین با ۱۲.۵ میلیون مخاطب «زندگی با آیه‌ها» می‌توانیم به اعتکاف دانش‌آموزی بسیار کمک کنیم.

وی افزود: مخاطب اول دوره‌های تربیت مربی قرآن باید؛ دانشجومعلمان، فرهنگیان و معاونان پرورشی باشند  و برای این گروه بالاترین ضریب در نظر گرفته شده است.