تحصیل باید از رقابت صرف به مسیر رشد و آرامش تبدیل شود

هر سال در هفته سلامت روان، آموزش و پرورش با شعارهایی مبتنی بر «زندگی سالم در دنیای پرتلاطم امروز» بر اهمیت توجه به آرامش ذهنی و تعادل روانی دانش‌آموزان تأکید می‌کند. امسال نیز مدارس استان با رویکردی نو، سلامت روان را نه در قالب برنامه‌ای مقطعی، بلکه به‌عنوان بخشی از فرهنگ مدرسه دنبال می‌کنند. در همین راستا، با محمد صادق‌زاده، معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان، درباره مهم‌ترین محورهای این برنامه گفت‌وگو کرده‌ایم.

آقای دکتر صادق‌زاده، در هفته سلامت روان چه برنامه‌هایی در مدارس استان اجرا می‌شود؟

ما در این هفته و در طول سال تحصیلی، سه محور اصلی را در راستای ارتقای سلامت روان دانش‌آموزان دنبال می‌کنیم.

محور نخست، توانمندسازی کادر مدرسه است. مشاوران قلب تپنده این فرآیند هستند. تلاش می‌کنیم با برگزاری کارگاه‌های تخصصی برای معلمان و مدیران، آن‌ها را در شناسایی نشانه‌های اولیه مشکلات روانی دانش‌آموزان توانمند کنیم تا بتوانند به موقع واکنش نشان دهند و مسیر درست را به آن‌ها نشان دهند. همچنین، تقویت طرح‌های مداخله سریع در مواقع بحرانی از اولویت‌های اصلی ماست.

محور دوم، طرح همیار مشاور و پیشگیری رشدمدار است. ما باور داریم دانش‌آموزان بهترین یاوران یکدیگرند. در طرح «همیار مشاور»، دانش‌آموزان آموزش‌دیده فضایی امن برای گفت‌وگوی همسالان فراهم می‌کنند تا بتوانند مشکلات ساده را در سطح مدرسه حل و در صورت نیاز، موارد پیچیده‌تر را به مشاوران ارجاع دهند.

و در محور سوم، بر نقش‌آفرینی خانواده‌ها تأکید داریم. خانواده‌ها شریک استراتژیک ما هستند. بر همین اساس، کارگاه‌هایی با عناوین «والدگری مثبت» و «گفت‌وگوی صمیمی در خانواده» برگزار می‌کنیم تا والدین با روش‌های مدیریت استرس‌های محیطی و تحصیلی آشنا شوند. این تعامل سازنده میان خانه و مدرسه، زیربنای سلامت روانی پایدار در دانش‌آموزان است. ضمن اینکه مراکز مشاوره اداره کل نیز آماده ارائه خدمات تخصصی به دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان هستند.

 نقش مشاوران مدارس را در این مسیر چگونه ارزیابی می‌کنید؟

این یک واقعیت غیرقابل انکار است که نقش مشاوران در مدارس حیاتی است. ما تلاش می‌کنیم نگاه به فرآیند تحصیل را از یک رقابت صرف به مسیر رشد و یادگیری متوازن تغییر دهیم.

در این راستا، تمرکز ما بر مشاوره تحصیلی مبتنی بر استعداد و علاقه است، نه صرفاً بر پایه رتبه یا معدل. مشاوران آموزش دیده‌اند تا با آموزش تکنیک‌های مدیریت اضطراب، مهارت‌های حل مسئله و واقع‌بینی در هدف‌گذاری، به دانش‌آموزان کمک کنند مسیر پیشرفت خود را آگاهانه انتخاب کنند.

آیا برنامه‌ای برای ایجاد نشاط و کاهش فشار تحصیلی دانش‌آموزان دارید؟

بله، ما در کنار آموزش رسمی، بر توسعه فعالیت‌های پرورشی و فوق‌برنامه تمرکز داریم. ورزش، هنر و فعالیت‌های گروهی را به‌عنوان سوپاپ اطمینان روانی دانش‌آموزان می‌دانیم. این فعالیت‌ها به تخلیه انرژی، ایجاد حس تعلق و بازسازی روحی دانش‌آموزان کمک می‌کند.

هدف نهایی ما این است که مدارس، محیطی شاد، ایمن و حمایتگر برای رشد همه‌جانبه دانش‌آموزان باشند؛ جایی که یادگیری، هم‌زمان با آرامش روانی و نشاط همراه شود.