تشریح جزئیات برگزاری امتحانات نهایی خردادماه؛ سوالات آزمون رمزنگاری می‌شود

محسن زارعی در نشست خبری با موضوع برگزاری آزمون‌های نهایی خرداد ۱۴۰۲ اظهار کرد: طبق مصوبات ۸۴۳ ، ۸۵۵ و ۸۶۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی، سهم سوابق تحصیلی داوطلبان کنکور در سال جاری به‌صورت ۴۰ درصد قطعی و سال آینده ۵۰ درصد خواهد بود و این سهم تا سال ۱۴۰۵ به ۶۰ درصد خواهد رسید.

وی خاطرنشان کرد: سهم سوابق تحصیلی امسال ۴۰ درصد و سهم آزمون سراسری ۶۰ درصد است که این‌ میزان در سال ۱۴۰۵ برعکس خواهد شد و سهم سوابق تحصیلی ۶۰ درصد و سهم آزمون سراسری ۴۰ درصد می‌شود.

زارعی با بیان اینکه این سوال مطرح می‌شود که موضوع تاثیر سوابق تحصیلی تا چه میزان می‌تواند کمک‌حال نظام آموزشی باشد، بیان کرد: دانش‌آموزان تا سال گذشته در پایه دوازدهم تحت دوره آموزش عمومی بودند اما سنجش آن‌ها در عمل توسط نظام دیگری انجام می‌شد و لذا مدرسه‌ای خوب بود که یا کلاس را تعطیل می‌کرد که دانش‌آموزان به کلاس‌های کنکور و مهارت تست‌زنی بپردازند یا معلمی خوب بود که کتاب را کنار گذاشته و تست‌زنی را آموزش می‌داد که این موضوع موجب خسران آموزش و پرورش شده و معلم، مرجعیت خود را از دست داده بود.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش تصریح کرد: مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، فرصت طلایی برای آموزش و پرورش در سطح کلان است که هم مرجعیت معلم به آموزش و پرورش برمی‌گردد و هم تمرکز دانش‌آموزان و معلمان متوجه کتاب درسی می‌شود؛ ضمن اینکه سبب فاصله گرفتن از حافظه‌محوری می‌شود.

وی افزود: بررسی‌ها نشان داده است که متاسفانه دانش‌آموزان مرتبا به دنبال یادگیری کپسولی هستند که این مصوبه می‌تواند دانش‌آموزان و آموزش و پرورش را از این گرفتاری نجات دهد.

زارعی گفت: آزمون نهایی در سال‌های قبل هم برگزار می‌شد اما جنبه رقابتی مطرح نبود که با توجه به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و تاثیر سوابق تحصیلی در کنکور، آزمون نهایی با اجرای مصوبه مذکور جنبه رقابتی هم پیدا می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه طراحی سوال و اجرای آزمون باید به‌گونه‌ای باشد که عدالت رعایت شود، اظهار کرد: در این راستا بانک سوالات را از اول اسفند ۱۴۰۰ در کشور راه‌اندازی کردیم تا همه دبیران در طراحی سوال مشارکت داشته باشند و همه دبیران امکان طراحی سوال دارند.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش گفت: بعد از غربال کردن، خزانه سوال در اختیار طراحان اصلی قرار می‌گیرد و طراحان نیز با همکاری سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، معاونت آموزش متوسطه، مولفان کتاب‌ها و افراد امین انتخاب می‌شوند.

وی افزود: بعد از شناسایی طراحان، به‌کارگیری آن‌ها مطرح می‌شود که برای اولین بار در سطح ملی از خرداد سال گذشته این اتفاق افتاد که طراحی سوال در فضای قرنطینه انجام می‌شود و امسال هم بنا داریم طراحی سوالات همه آزمون‌ها در قرنطینه کامل باشد.

زارعی با تاکید بر اینکه خوشبختانه در این زمینه چالشی نداشته و هیچ وقت گزارشی نداشتیم که سوالی از سوی طراحان لو برود و قبل از آزمون دسترسی به سوالات صورت گرفته باشد، اظهار کرد: سوالات بعد از طراحی به صورت رمزنگاری‌شده برای روسای حوزه‌های اجرای امتحانات ارسال می‌شود و اطمینان داریم که رمز سوالات به هیج وجه شکسته نمی‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در روز آزمون در سیستمی که در اتاق تکثیر تعبیه می‌کنند، رمز سوالات چند دقیقه قبل از فرآیند اجرای آزمون ارسال می‌شود و صرفا برای مدیریت همین چند دقیقه، اتاق قرنطینه بدون دسترسی به هیچ امکان ارتباطی را قرار دادیم که فایل سوال را دریافت و تکثیر و در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دهند.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: به این ترتیب امکان لو رفتن سوال در آزمون‌ها به هیچ عنوان وجود ندارد.

وی با بیان اینکه تصحیح سوالات هم اشکالی بود که در گذشته وارد می‌شد گفت: بر اساس تکلیفی که طبق مصوبات مذکور به آموزش و پرورش شده، راه حل جدی برای رفع این مشکل، تصحیح الکترونیکی بود از خرداد پارسال به صورت آزمایشی برای حوزه‌های خارج از کشور و از دی‌ماه برای یک حوزه در هر استان انجام دادیم و از خرداد امسال، تصحیح دستی برگه‌ها به کلی جمع می‌شود و تصحیح برگه‌های امتحانات نهایی در کل کشور به صورت الکترونیکی انجام خواهد شد.

زارعی تاکید کرد: در تصحیح الکترونیکی، مصحح دوم، نظرات مصحح اول را نمی‌بیند و اگر اختلاف نظری بین مصحح اول و دوم وجود داشته باشد به مصحح سوم ارجاع داده می‌شود. همچنین سه نوبت، راهنمای تصحیح به سوالات ارسال می‌کنیم و برای مصححینی ابلاغ صادر می‌شود که مورد تایید گروه‌های آموزشی باشند. همچنین جمع نمره هر صفحه را سامانه انجام می‌دهد و نمره نهایی را هم سامانه، جمع و ثبت می‌کند.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش با بیان اینکه برای تک‌تک داوطلبان باید سابقه تحصیلی ایجاد شود، گفت: یک کد یکتا برای همه داوطلبان صادر شده که به سازمان سنجش آموزش کشور اعلام شده است و سوابق تحصیلی همه افراد بر اساس کد مذکور خواهد بود.

وی اظهار کرد: محدودیت‌ها برای افرادی که سابقه تحصیلی ناقص داشتند، برداشته شد و از دی‌ماه امکان ثبت نام فراهم گردید. این فرصت در قالب ترمیم نمره به داوطلبان داده شد و با توجه با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای کسانی که قبلا در آزمون ترمیم نمره شرکت کرده بودند نیز امکان حضور مجدد فراهم شد تا بتوانند در آزمون شرکت کنند که آزمون ترمیم نمره نیز همزمان با امتحانات نهایی برگزار می‌شود.

زارعی با اشاره به تغییراتی که در نحوه برگزاری آزمون‌ها صورت گرفته است، خاطرنشان کرد: اولین نکته اینکه آزمون نهایی، یک آزمون ملی است و نیاز به عزم ملی دارد و نمی‌توان توقع داشت که آموزش و پرورش به تنهایی این کار را انجام دهد. در این راستا دستوراتی به وزارت کشور داده شده و مکاتباتی با استانداران صورت گرفته که جلسات شورای آموزش و پرورش با موضوع امتحانات نهایی برگزار شود و به همه دستگاه‌ها تکلیف شده است که همکاری لازم برای برگزاری آزمون نهایی را داشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: جلسه‌ای در هفته جاری با حضور استانداران و مدیران کل آموزش و پرورش سراسر کشور برگزار خواهد شد و گزارش اقدامات استان‌ها ارائه خواهد شد. همچنین تامین امنیت آزمون‌های نهایی در اختیار شورای تامین استان‌ها قرار گرفته است تا تقسیم کار با دستگاه‌های امنیتی برای اجرای آزمون داشته باشند.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش گفت: تمام حوزه‌های امتحانی به دوربین مداربسته و تمام حوزه‌ها به اسکنرهای پرسرعت مجهز شدند و سیستم‌های مورد نیاز مصحح‌ها تامین شده و دستگاه‌های سیگنال فلزیاب نیز تامین شده است.

وی تاکید کرد: به حانواده‌ها و دانش‌آموزان توصیه می‌شود به هیچ وجه فریب موسساتی که تبلیغات می‌کنند که بتوانند به سوالات دسترسی داسته یا بتوانند وسایل الکترونیکی به جلسه آزمون وارد کنند را نخورند.

زارعی با بیان اینکه اگر تخلفی باشد طبق قانون برخورد می‌شود، خاطرنشان کرد: با هر نوع تخلفی با شدت و جدیت برخورد می‌شود و درخواست تعیین شعبه ویژه رسیدگی به این تخلفات از دادستان شده است.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش افزود: صِرفِ همراه داشتن وسایل غیرمجاز سبب محرومیت از آزمون خواهد بود و در صورت استفاده از وسایل غیرمجاز، از یک تا ۱۰ سال محرومیت از شرکت در آرمون پیش‌بینی شده است.

وی تصریح کرد: تمام این موارد در کارت ورود به جلسه و حوزه‌های اجرا قید شده است و تا روز آزمون هم بارها اطلاع‌رسانی خواهد شد. البته همه این‌ها در راستای ایجاد آرامش است نه استرس.

زارعی گفت: تغییری که از خرداد سال گذشته اتفاق افتاده این است که کتاب، مرجعیت شده و از تکرار نمونه سوالات سال‌های گذشته خودداری شده و هم اینکه سوالات آزمون‌ها به‌صورت مفهومی شده است؛ چرا که نمی‌خواهیم گرفتار مشکل حافظه‌محوری شویم.

زارعی ادامه داد: برای تمیز و تفکیک بین دانش‌آموزان سرآمد با سایر دانش‌آموزان ۲۵ درصد سوالات به‌گونه‌ای طراحی شده که دانش‌آموزانی که یادگیری و تسلط کامل به مباحث و موضوعات داشته داشته باشند پاسخ می‌دهند. سوال خوب، سوالی است که بتواند سطوح مختلف یادگیری را ارزشیابی کند.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: نکته بعدی، سازوکاری است که برای تامین امنیت آزمون‌ها دیده شده است تا یک نفر تحت مدیریت و آموزش حراست‌ها در حوزه امتحانی مستقر شود. همچنین سازوکاری در فضای شبکه شاد فراهم شده است که دانش‌آموزان پایه دوازدهم در یک گروه عضو هستند و می‌توانند گزارش‌های تخلف را ارسال کنند تا در اسرع وقت رسیدگی کنیم. لذا دانش آموزان می‌توانند با مشاهده مواردی که در برگزاری آزمون اشکال ایجاد می‌کند، مراتب را اعلام کنند و گزارش دهند.

وی اظهار کرد: هرگونه خطایی در فرآیند آزمون‌ها دیدیم باید اعلام و گزارش شود اما مسائلی مانند لو رفتن و انتشار سوالات که در فضای مجازی اعلام شده بود، خلاف واقع است؛ این درحالی است که رسالت رسانه حکم می‌کند آنچه واقعیت است، منعکس شود.

زارعی با بیان اینکه امکان حضور رسانه‌ها در حوزه‌های امتحانی سراسر کشور وجود دارد، افزود: رسانه‌ها با هماهنگی قبلی می‌توانند در حوزه‌ها حضور پیدا کرده و اگر تخلفی دیدند، گزارش کنند.

وی تاکید کرد: انشالله همه با هم کمک کنیم که آرامش خاطر را به دانش‌آموزان و خانواده‌ها هدیه بدهیم.