امروز: شنبه 29 مرداد 1401 - 01:58 تبلیغات
خبرگزاری پانا
  • خبرگزاری پانا
  • صفحه اصلی
  • آموزش و پرورش
      در حال بارگزاری
  • سیاسی
      در حال بارگزاری
  • اقتصادی
      در حال بارگزاری
  • اجتماعی
      در حال بارگزاری
  • فرهنگی
      در حال بارگزاری
  • ورزشی
      در حال بارگزاری
  • عکس
      در حال بارگزاری
  • ویدئو
  • رسانه‌های دیگر
      در حال بارگزاری
  • استانها
    • صفحه اصلی استان‌ها
    • آذربایجان شرقی
    • آذربایجان غربی
    • اردبیل
    • اصفهان
    • البرز
    • ایلام
    • بوشهر
    • تهران
    • شهرستانهای تهران
    • چهارمحال و بختیاری
    • خراسان جنوبی
    • خراسان رضوی
    • خراسان شمالی
    • خوزستان
    • زنجان
    • سمنان
    • سیستان و بلوچستان
    • فارس
    • قزوین
    • قم
    • کردستان
    • کرمان
    • کرمانشاه
    • کهگیلویه و بویراحمد
    • گلستان
    • گیلان
    • لرستان
    • مازندران
    • مرکزی
    • هرمزگان
    • همدان
    • یزد
  • دانش‌ آموز خبرنگار
  • آرشیو
  • درباره ما
  • ارتباط با ما

پانا اقتصادی

تاملی در عرضه‌های اولیه

تاملی در عرضه‌های اولیه

محمدامین خلیلی*

6/28/2022 8:24:00 AM
6/28/2022 8:24:00 AM
سه‌شنبه 7 تیر 1401 - 08:24
عرضه اولیه

از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون ۸ شرکت در بورس تهران یا فرابورس ایران عرضه اولیه شده‌اند که این عرضه‌ها به شیوه‌های متعدد، شامل روش ثبت سفارش، حراج و گشایش صورت گرفته‌اند. در روش ثبت‌ سفارش، عموم سرمایه‌گذاران امکان مشارکت در عرضه را داشته و در روش‌های حراج و گشایش، صرفا صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و مشترک اجازه مشارکت در عرضه اولیه را داشته‌اند.

در بحبوحه‌هایی که رشد شاخص با مشکل روبه‌رو است و بازار با نوعی رخوت دست و پنجه نرم می‌کند، دو انتقاد جدی توسط فعالان بازار به عرضه‌های اولیه وارد می‌شود. انتقاد اول مرتبط با زمان عرضه اولیه شرکت‌ها است. در این نقد عنوان می‌شود که به‌دلیل پایین بودن ارزش معاملات بازار در مقطع زمانی خاص، عرضه‌های اولیه با جذب اندک نقدینگی موجود در بازار باعث به‌وجود آمدن فشار فروش بر کلیت بازار و در نتیجه افت قیمت سایر سهم‌ها می‌شوند. انتقاد مهم‌تر که به شیوه عرضه‌های اولیه برمی‌گردد، مربوط به شیوه عرضه و نحوه قیمت‌گذاری این عرضه‌ها است. با توجه به انتشار گزارش ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها توسط مشاور ارزش‌گذاری پیش از عرضه اولیه، انتظار می‌رود که قیمت عرضه سهام به ارزش برآوردی در گزارش ارزش‌گذاری نزدیک باشد. اما در عرضه اولیه‌هایی که از ابتدای سال تاکنون و به شیوه‌های متفاوت رخ داده است، قیمت‌ تعادلی سهم عرضه‌شده گاه بیش از 100درصد از قیمت گزارش ارزش‌گذاری فاصله گرفته است.در روزهای اوج بازار سهام در نیمه ابتدایی سال1399، ارزش معاملات خرد در بازار به نزدیک 30هزار میلیارد تومان می‌رسید؛ اما با سقوط بازار و فراز و نشیب‌های فراوان، در حال حاضر این ارزش در محدوده 3 تا 5 هزار میلیارد تومان در نوسان است. فعالان بازار، این رکود را به کوچ نقدینگی بازار سهام به سمت بازارهای موازی از جمله مسکن و ارز مربوط می‌دانند و به‌همین دلیل کمبود نقدینگی را دلیل اصلی عدم رونق در بازار سرمایه می‌دانند. به همین سبب، معتقدند که عرضه شدن سهام شرکت‌ها در بورس می‌تواند نقدینگی بازار را جذب خود کرده و با ایجاد جوی منفی در بازار، موجب افت سایر سهام شود.

با بررسی دقیق‌تر این موضوع، مشاهده می‌شود که عرضه‌های اولیه سال1401 در مجموع نزدیک به 2هزار میلیارد تومان سرمایه را جذب خود کرده‌اند که معادل میانگین حدود 250میلیارد تومان در روز عرضه جذب نقدینگی است که این اعداد در مقابل ارزش معاملات روزانه، چندان قابل‌تامل نیست. سرمایه‌گذاران معمولا به‌دلیل جذابیت عرضه‌های اولیه، به آنها روی می‌آورند و معمولا پس از بازدهی چند روز ابتدای این عرضه‌ها سهام خود را می‌فروشند و خارج می‌شوند. اگر سهم دیگری در بازار، واقعا بازدهی مورد انتظار جذابی داشته باشد، در هر حال نقدینگی را به خود جذب می‌کند و نمی‌توان این‌طور استدلال کرد که چون عرضه اولیه در کار بود، نقدینگی به کلی خشک شده است. افزون بر این، حتی اگر عرضه اولیه‌ها تاثیری بر سایر سهم‌ها داشته باشند، موقتی و گذراست. سرمایه‌گذاران پس از خروج از عرضه‌های اولیه، مجددا به سمت سهام ارزنده بازار روی می‌آورند و این باعث خواهد شد تا در صورت ارزندگی، سایر سهام بازار نیز مورد استقبال قرار گیرد. در نتیجه می‌توان این‌طور برداشت کرد که عرضه‌های اولیه تنها در چند روز ابتدایی می‌توانند موجب توجه بازار شوند و در روند بلندمدت بازار تاثیر بسزایی نخواهند داشت و سهام ارزنده مسیر خود را فارغ از تاثیر عرضه‌های اولیه طی خواهند کرد؛ بنابراین نمی‌توان عرضه‌های اولیه را دلیل اصلی افت بازار نامید و برای رخوت بازار باید به مسائل کلیدی‌تر و بنیادی‌تر که در اقتصاد در حال رخ دادن است، توجه کرد.

موضوع دیگری که در عرضه‌های اولیه قابل بررسی است، بحث قیمت‌گذاری و روش عرضه‌ها است. فرابورس ایران از ابتدای سال، این رویه را با جدیت بیشتری دنبال کرده است که سهام برخی از عرضه‌های اولیه صرفا توسط سرمایه‌گذاران واجد شرایط قابل‌خریداری باشد. همچنین طبق روال قبلی شرکت‌ها موظف هستند تا قبل از عرضه اولیه، گزارش ارزش‌گذاری خود را که توسط مشاور ارزش‌گذاری صورت پذیرفته است، در سامانه کدال افشا کنند. ظاهرا فرض بر این بوده است که هر دوی این پروسه‌ها، هم تهیه گزارش ارزش‌گذاری و هم رقابت سرمایه‌گذاران واجد شرایط مثل صندوق‌ها، توسط سرمایه‌گذاران حرفه‌ای انجام شوند و از این جهت بازار به کارآیی بهتر و کشف قیمت کارآتر دست یابد.اما در عمل با پدیده متفاوتی مواجه هستیم. با بررسی داده‌های مربوط به عرضه اولیه شرکت‌ها به روش حراج در سال1401 مشاهده می‌شود که سهم‌های عرضه اولیه به‌طور میانگین 15درصد بالاتر از گزارش ارزش‌گذاری قیمت خورده‌اند و در بعضی عرضه‌ها حتی تا 50درصد بالاتر از ارزش سهام نیز سفارش خرید ثبت شده است. این موضوع این شبهه را به‌وجود می‌آورد که آیا علت ثبت سفارش با قیمت بالا، ارزنده بودن سهم است یا صرفا به‌دلیل اینکه عرضه‌های اولیه همیشه از جذابیت خاصی برخوردار بوده‌اند، این اتفاق رخ می‌دهد؟

به‌عبارت دیگر، آیا سرمایه‌گذاران حرفه‌ای - مانند مدیران صندوق‌ها - هم در معرض هیجانات رفتاری قرار دارند که باعث می‌شود با قیمت‌هایی بسیار بالاتر از قیمت واقعی سهم سفارش خرید ثبت کنند؟ از آن‌سو، این اتفاق اهمیت گزارش‌های ارزش‌گذاری تهیه‌شده توسط مشاوران را نیز زیر سوال می‌برد؛ چراکه عملا به نظر نمی‌رسد این گزارش‌ها مبنای خاصی برای سرمایه‌گذاران قرار بگیرند.

به‌منظور درک دقیق چرایی این پدیده، باید کمی منتظر بود تا اولا، سهم‌های عرضه‌شده به تعادل برسند پس منطقی بودن یا نبودن سفارش‌های با قیمت‌های بالا در قیاس با قیمت تعادلی قضاوت شود؛ ثانیا، با افزایش تعداد عرضه اولیه‌ها، درک بهتری از رفتار سرمایه‌گذاران و عرضه‌کنندگان داشت. درک دقیق دو پدیده‌ای که در بالا ذکر شد، تلویحات مهمی در باب درستی یا نادرستی به تعویق‌انداختن عرضه‌های اولیه در بحبوحه‌های رخوت بازار و نیز درستی یا نادرستی محدود شدن عرضه اولیه‌ها به صندوق‌ها یا سرمایه‌گذاران واجد شرایط خواهد داشت.

*کارشناس سرمایه‌‏گذاری

منبع: دنیای اقتصاد

محمدامین خلیلی بازار بورس
اخبار مرتبط
  • سهامداران در کدام صنایع فعال بودند؟

  • بورس فردا چه روندی را پیش خواهد گرفت؟

  • عرضه اولیه دیگری در راه است

  • پنجمین عرضه اولیه سال جاری چیست؟

  • جزئیاتی از عرضه اولیه امروز که همه نمی‌توانند آن را خریداری کنند

نظرات
1- لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
2- نظرات حاوی مطالب توهین‌آمیز یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران و مغایر با قوانین کشور منتشر نمی‌شود.
3- نظرات پس از تایید منتشر می‌شود.
نظر شما با موفقیت ثبت شد

  • پربیننده ها
  • آخرین
  • شیوه‌نامه قانون رتبه‌بندی فرهنگیان منتشر شد

  • چرا نباید موهای سفید را از ریشه کند

  • شناسایی ۴۵۲۷ بیمار جدید کرونایی؛ ۶۲ بیمار دیگر جان باختند

  • بازداشت سریع خفتگیر مسلح تهران که با قمه به یک خانم حمله کرده بود

  • افزایش 50 هزار تومانی قیمت سکه

  • برگزاری پیش اردوی ملی دختران در محل سازمان دانش‌آموزی استان خراسان شمالی

  • تقدیر از خبرنگاران پانا خراسان رضوی

  • برگزاری جلسه‌ پروژه مهر و بازگشایی مدارس در کانون سمیه شهرری

  • برگزاری جلسه شورای‌آموزش و‌ پرورش رودهن

  • زندانیان دارای سابقه جرایم خشن مورد اعمال ارفاق و تسهیلات قانونی قرار نمی‌گیرند

  • نشست شورای برنامه‌ریزی سازمان دانش‌آموزی شهرستان‌های استان تهران

  • نتایج نهایی کنکور دکتری ۱۴۰۱ اعلام شد

  • برتری استقلال در هفته دوم لیگ برتر با درخشش قائدی

  • بافت تاریخی شهردار مخصوص داشته باشد

  • کنعانی جان باختن تعدادی از شهروندان الجزایر را تسلیت گفت

  • برگزاری جلسه شورای برنامه‌ریزی سازمان دانش‌آموزی استان خراسان جنوبی

  • طلا ارزان شد

  • تقدیر امیرعبداللهیان از نقش عمان در جریان مذاکرات

  • حقوق مستمری‌بگیران در سقف مصوبه شورای عالی کار افزایش یافت

  • حمید درخشان: لوکادیا می‌تواند مرد اول مسابقه پرسپولیس شود

  • ‌مراسم دعای ندبه در جوار مزار شهدای گمنام دانش‌آموز در اردوگاه شهید باهنر

  • پیش‌فروش بلیت اتوبوس در روزهای منتهی به اربعین نداریم و همه بلیت‌ها روزفروش خواهد بود

  • سبک زندگی غلط چه بیماری‌هایی را به ما تحمیل می‌کند؟

  • افزایش تعداد شهرهای قرمز در کشور

  • رایزنی برای واگذاری ۱۴ هزار واحد مسکونی به خبرنگاران

  • مرکز ۲۴ساعته فوریت‌های طبیعت راه‌اندازی می‌شود

  • ایران مقابل صربستان شکست خورد

  • تساوی بدون گل پرسپولیس و فولاد در هفته دوم لیگ برتر

  • کرانه باختری در حال مسلح شدن علیه صهیونیست‌هاست

  • شانس سه طلا و یک برنز برای فرنگی‌کاران جوان

  • بحث ترسیم مرز دریایی لبنان ارتباطی به توافق هسته‌ای ایران ندارد

  • بیت‌کوین و طلا باز هم سقوط کرد

  • توسعه چتر حمایتی دولت در راستای حراست از کیان خانواده

  • اعتماد به آمریکا در روابط بین‌الملل معنی ندارد

  • روایت الجزیره از جزئیات پیشنهاد اروپا برای احیای برجام

  • ابراز امیدواری کابل از آزادسازی دارایی‌های افغانستان توسط آمریکا

  • ترکیب پرسپولیس برای بازی با فولاد اعلام شد

  • ابراز تأسف سفیر بولیوی از خروج آمریکا از برجام

  • «حسین شمس» سرآنالیزور‌ ایران در جام ملت‌های فوتسال آسیا

  • برگزاری مناظره زنده تلویزیونی با یکی از مدیران شبکه بانکی کشور

  • زاهدی ‌وفا: احکام حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی از شهریورماه اجرایی می‌شود

  • کیومرث عباسی قصری دار فانی را وداع گفت

  • آمریکا ادعاهای مطرح شده درباره جزئیات مذاکرات وین را تکذیب کرد

  • کنعانی برگزاری موفق انتخابات در کنیا را تبریک گفت

 
کلیه حقوق متعلق به خبرگزاری پانا است.
ارتباط با ما درباره ما
طراحی و اجرا : سماسیستم