اولین کتاب شعر تالشی یک بانوی تالش زبان

چندی پیش که مدیر مسئول انتشاراتی که این کتاب را چاپ کرده، داستان آشنایی‌اش با سراینده ابیات تالشی این کتاب را برایم تعریف کرد احساس می‌کردم از لابه‌لای صفحاتش عطر پونه‌های وحشی ییلاق می‌آید و از صامت و مصوت‌های هر مصرعش نوای لای لای نی... روخوانی اش برایم سخت بود که البته به لطف درایت ناشر، با گوش کردن به سی دی پیوست به کتاب و ترجمه مصرع به مصرع شعر ها آسان شد. من اما بی‌دلیل، بی آنکه شاعر را دیده باشم، هر بار او را زنی خجالتی تصور می‌کردم که در سر رویاهای بزرگ و در قلب هنری بی‌مثال دارد. زنی شجاع که هم همسر است، هم مادر است و هم شاعر. یادم می آید مینو امیر ارده جانی، مدیر مسئول انتشاراتی ماه مینو داستان آشنایی‌اش با شاعر این مجموعه را اینطور تعریف کرد:

«حدود دو سال پیش در یکی از برنامه‌های چهارشنبه خاتون، که مجموعه نشست‌هایی در حوزه شعر و موسیقی تالشی است، روی یکی از صندلی‌های سبز سالن دکتر رحمدل اداره ارشاد رشت نشسته بودم که با ایشان آشنا شدم. دعوتشان کردم که شعر خود را بخوانند. شعری با ساختار استوار که در پس لحنی نامطمئن پنهان بود. شعری که دوست داشتم بیش از یک بار بشنوم چرا که ارزشش را داشت و همان طلیعه رفاقتی شیرین با زنی هنرمند و شاعری توانا بود. بعدها نتیجه پانزده سال تلاش این بانوی مهربان در حوزه شعر را در قالب کتابی به نام «چوئَه گِشَه» (عروس چوبی) به چاپ رساندم، که اولین مجموعه شعر تالشی از یک بانوی شاعر است. این بانوی شاعر کسی نبود جز معصومه اپروز.»

از عنوان کتاب تا محتوای آن می‌شود رد پای محدودیت زنان در فرهنگ‌های سنتی را دید. اینکه زن به عنوان یک موضوع در ادبیات ملت‌ها، محور عاشقانه‌ها بوده روشن است، اما این نگرش زنانه و ظریف بر پایه‌ فرهنگی سنتی و جاری شدن الفاظی زنانه و ارائه آن در قالب شعر گویشی، پدیده‌ای کم نظیر است.

من از همان روز عاشق چوئَه گِشَه شدم، نمیدانم شاید چون در تصوراتم زنی را می‌دیدم که بعد از ساعت ها کار در خانه و بچه‌داری و همسرداری، گوشه‌ای دنج پیدا کرده برای نوشتن و من می خواستم بخوانم هرچیز را که او نوشته است.

بنای شعر های او محکم است و زبانش خالص، این دست کتاب ها نه فقط شعر که به مرور زمان زبان یک قوم را زنده نگاه می‌دارند.

راستی در ابتدای این کتاب جدولی از الفبا، خط تالشی و خط آوانگار تهیه شده که می‌تواند در خواندن بهتر ابیات این کتاب تالشی کمک شایانی داشته باشد.

با هم یکی از شعر های این کتاب را می خوانیم :

"چوئَه گِشَه" در 119 صفحه به انضمام سی دی دکلمه اشعار آن به خوانش شاعر کتاب، در سال 1398 تقدیم جامعه ادبی شد.