حمید مجتهدی: امیدوارم نسل جدید برای مدرسه رفتن از آب نگذرد

حمید مجتهدی مستندساز پیشکسوت سینما و تلویزیون در گفت و گو با پانا در واکنش به سیل اخیر استان گلستان، مازندران و برخی دیگر از شهرهای ایران که به زیرآب رفتن جنگل‌های هیرکانی منجر شده است، گفت: متاسفانه ما به عنوان مردم ایران نشسته‌‌ایم و منتظر هستیم تا دولتمردان قدمی برداشته تا یا آن‌ها را تشویق یا از آن‌ها انتقاد کنیم. منطقه شمال ایران که منطقه‌‌ای بارانی و همیشه در معرض خطر است، مخاطرات امروز را از سال‌ها قبل به خود دیده است. آن‌هایی که در این منطقه خانه و ویلا ساخته و می‌سازند، نباید صرفا به لذت خود بیاندیشند. بلکه باید به پیشگیری از بحران‌های احتمالی که امروز به قطعیت رسیده است، می‌اندیشیدند. جنگل‌های هیرکانی به عنوان میراثی که در انتظار ثبت جهانی یونسکو است، سرمایه‌‌ای ملی و بین المللی است که باید حفظ و به نسل‌های بعد منتقل شود.
وی ادامه داد: از سویی دیگرقوانین بازدارنده محکمی برای ممانعت مردم از خانه سازی و تخریب محیط زیست وجود ندارد. ما خودمان نیز قانون را رعایت نمی‌کنیم و بعد از این قانون شکنی باید جریمه سنگینی صورت بگیرد که البته این موارد به دولت برمی گردد؛ جریمه‌‌ای سنگین که دیگران را هم از تخریب محیط زیست بازدارد و حتی نگران کند. متاسفانه استان گلستان تقریبا تخریب شده است و این تخریب در اثر عدم اجرای قوانین، عدم پیش بینی مردمی که به خانه سازی در آن منطقه پرداخته‌‌اند و عدم در نظر گرفتن جریمه‌های سنگین برای قانون شکنان است.
کارگردان مجموعه مستند «ایران» با اشاره به این که مازندران، گلستان و جنگل‌های هیرکانی سرمایه‌های ملی‌‌اند و باید برای نسل‌های بعد باقی بمانند، عنوان کرد: به نظرم هنوز هم نباید ناامیدی بود و در ساخت دوباره آن منطقه همه مان باید کمک کنیم. تهران و شیراز و کرمان و گلستان ندارد. همه در هر بخشی که می‌توانیم باید سهم مان را در بازسازی دوباره مناطق آسیب دیده ادا کنیم. نباید چشم به دولت و اقدامات آن بدوزیم و با این طرز تفکر اصلا موافق نیستم. زیرا دولت را هم خود ما تشکیل می‌دهیم.
وی با اشاره به نقش هنرمندان در پیشگیری از بحران و کنشگری درباره وقایع اجتماعی گفت: واکنش‌های اکنون هنرمندان بعضا خودنمایی در شرایط بحران است. برای این اقدامات و واکنش‌ها دیر است. آن‌ها باید در زمینه پیشگیری و هشدار دادن جلوتر از مردم حرکت کنند. مثلا این که یک خانه باید بر پیلوت ساخته و از سطح زمین فاصله داشته باشد تا در صورت وقوع، سیل را از خود رد کند از جمله آموزش‌هایی است که می‌تواند در قالب فیلم و مستند اطلاع رسانی شود.
مجتهدی افزود: فیلمسازی در ایران دو جنبه دارد. جنبه مادی و معنوی. درباره جنبه تجاری‌‌اش نمی‌توان حرف خاصی زد. زیرا هدفش سودآوری و تکلیفش مشخص است. اما در جنبه معنوی دولت باید به کارگردانان و فیلمسازان بودجه داده و کمک مادی کند تا فیلم‌هایی هشدار دهنده و آگاهی بخش بسازند. موارد آموزشی می‌تواند در داستان فیلم و مستند گنجانده و بارها و بارها تکرار شود تا به یک عادت ذهنی برای مردم تبدیل شود.
وی تغییر مقاصد گردشگری در تعطیلات را از سوی مردم اقدامی ضروری دانسته و عنوان کرد: در مناطق مرکزی و جنوبی کشور مناطق بکری داریم که می‌تواند هدف گردشگری باشد تا مردم در ایام تعطیلات به شمال کشور هجوم نبرند. من سعی کردم بخشی از این زیبایی‌ها در استان کهکیلویه و بویر احمد را در مستند ایران که این روزها در شبکه مستند بازپخش می‌شود، به تصویر بکشم. همینطور چهارمحال و بختیاری که محروم مانده است و می‌تواند با رونق گردشگری شرایط بهتری بیابد.
این فیلمساز ادامه داد: گرانی زمین در شمال ایران بدون منطق و مطالعه است. زمین این منطقه پیوسته در حال افزایش قیمت است و برای آن تقاضا هم وجود دارد اما مطالعه‌‌ای درباره آن صورت نمی‌گیرد. همیشه هم از دولت انتقاد می‌شود. در حالیکه اگر اجازه بومی سازی می‌دادیم، در حال حاضر بحران درو نمی‌کردیم یا دست کم این میزان از تخریب را شاهد نبودیم.
وی برگزاری جشنواره‌های فرهنگی و هنری را اقدامی آگاهی بخش دانست و گفت: جشنواره‌هایی نظیر جشنواره بین المللی فیلم وارش که به بحث جنگل‌های هیرکانی هم توجه دارد، باید برگزار شوند و من موافق آن‌ها هستم؛ به شرط آن که به عمل گرایی هم توجه شود و خروجی آن‌ها به نفع محیط زیست و فرهنگ عامه باشد.
مجتهدی در پایان اظهار کرد: سهم هموطنان عزیزمان در استان گلستان و شیراز و مناطق سیل زده این روزها ویرانی خانه‌ها، دارایی و از دست دادن عزیزانشان است و این همه در اثر بی‌فکری و بی‌تدبیری از این که کار دیروزمان چه عواقبی را امروز به دنبال دارد، صورت گرفته است. امیدوارم نسل جدید برای به مدرسه رفتن از آب نگذرد.

نهمین جشنواره بین المللی فیلم وارش به دبیری مهدی قربانپور در استان مازندران برگزار می‌شود.