کارخانه‌ای که هرگز پا نگرفت؛ مخترع آملی همچنان در انتظار توجه مسئولان

مهدی رنجبر متولد سال 44 است و اهل شهر امامزاده عبدالله در شهرستان آمل. زمانی که او هنوز محصل بود، امامزاده عبدالله هنوز یک روستا بود و او به دلیل مشکلات اقتصادی نتوانست بیش از پایه دهم ادامه تحصیل دهد. انصراف داد و به کارهای صنعتی مشغول شد. گرچه مدرک‌های مختلف صنعتی و الکترونیکی از فنی‌وحرفه‌ای دارد اما همجنان نتوانسته است مدرک دیپلم رسمی را کسب کند. زمانی که چشمش به تابلوی از آموزش راه دور می‌خورد، برای آشنایی با این نوع درس خواندن، با مدیر مدارس آموزش از راه دور آمل آشنا می‌شود و گرچه ابتدا از ادامه تحصیل امتناع می‌ورزد اما سرانجام به اصرار همین مدیر برای ادامه تحصیل و دریافت مدرک دیپلم در این مدارس ثبت‌نام می‌کند. او قصد دارد دیپلمش را در یکی از رشته‌های فنی بگیرد تا بتواند برنامه‌هایش را پیش ببرد. دوست دارد در رشته‌های مدیریت بازرگانی یا صنعتی ادامه تحصیل دهد. می‌گوید: «معتقدم ما لیسانس‌های بیکار بدهکار زیاد داریم، دانشجویانی که برای تحصیل وام می‌گیرند و زمانی که فارغ‌التحصیل می‌شوند بدهکار هستند اما کاری نیست که انجام دهند.»

سال 70 سراغ طرح آجرهای ضد زلزله رفت: «سال 67 که خدمتم در نظام وظیفه به اتمام رسید، به این فکر افتادم. در واقع زمانی که در سردشت کردستان خدمت می‌کردم، با دیدن خانه‌های کاه‌گلی آنجا به فکر افتادم کاری کنم که این ساختمان‌ها مقاوم شود. با خانواده درگیر این موضوع شدیم و آزمایش‌های ابتدایی را انجام دادیم و با آزمون و خطا در طی چهار سال علی‌رغم مشکلات معیشتی، به نتیجه رسیدیم. در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی آزمایش‌هایش انجام و تأیید شد. سال 92 اختراعمان ثبت شد.»

رنجبر کاهش مصرف شن و ماسه، کاهش مصرف آب، افزایش سرعت ساخت و ساز، حذف داربست، قابل بازیافت بودن و کاهش هزینه ساخت مسکن تا 30 درصد را از مزایای آجر اختراعی‌اش می‌داند؛ علاوه بر اینکه مهم‌تر از همه این‌ها در مقابل شدیدترین ارتعاشات زلزله مقاوم است.

او به قول خودش «همه‌ی زندگی‌اش را برای کار می‌گذارد»، سوله اجاره می‌کند، مقدمات کار را می‌چیند به این امید که با کمک مسئولان کارگاهش راه بیفتد و به تولید برسد: «نه تنها تسهیلاتی به ما تعلق نگرفت بلکه از مسئولان استان اصلا کسی برای بازدید از کارخانه نیامد، حتی نماینده شهر. دیدیم خیلی بدهکار شده‌ایم و سال 94 بعد از یک سال تلاش بی‌نتیجه، کار را جمع کردیم.»

رسانه‌های زیادی سراغ رنجبر رفتند در این سال‌ها. اما او به نظر و توجه مسئولان نیازمند است تا بتواند اختراعش را به مرحله تولید برساند: «تسهیلات آنقدر گران بود که ما از پسش برنیامدیم. به سه میلیارد تومان نیاز داشتیم، گفتیم دست کم 500 میلیون تومان تسهیلات دریافت کنیم، اما گفتند برای آن باید یک میلیارد وثیقه بگذاریم، که نداشتم. شرایط سختی بود. استاندار وقت آقای اسلامی هم در جریان بودند که الان وزیر شده‌اند. تلاش هم کرد اما متاسفانه نشد. این‌ها درد دل است.»

او می‌گوید همه تلاشش را کرده اما ظاهرا هنوز صدایش به گوش مسئولی نرسیده است که دستش را بگیرد: «من می‌توانستم با به تولید رساندن اختراعم تأثیرگذار باشم، اما حالا دارم لوازم خانگی تعمیر می‌کنم. آزمایشات نشان داد در حالی که یک مترمربع آجر معمولی 470 کیلو وزن دارد، آجری که من اختراع کردم، در هر مترمربغ 40 کیلو وزن دارد. تا هفت ریشتر زلزله را تحمل می‌کند که می‌توانست به بیشتر از این برسد.

رنجبر تأکید می‌کند که ما هر روز زلزله داریم اما حسش نمی‌کنیم. او همچنان امیدوار است که بتواند یک روزی تلاش‌هایش را به نتیجه برساند؛ تولید آجرهای مقاوم در برابر زلزله.