بام اندود، سنتی برای استحکام خانه‌های گلی و وحدت خانه‌های دل<span arial="" dir="RTL" lang="FA" style="font-family:">بام اندود، سنتی دیرینه در خراسان جنوبی</span>

مردمان روستا ، به ساده زیستی و قناعت معروف اند و در بین خود آداب ورسومی را دارند که در بیشتر آنها هماهنگی و یکدلی دیده می شود .

ورود تکنولوژی به شهرها و حتی روستاها موجب شده است تا دیگر آن شور و هیجان سابق برای انجام این رسوم قدیمی وجود نداشته باشد اما هنوز هم افرادی هستند که همان سنن قدیمی را دنبال میکنند.

خراسان جنوبی جز استانهای کویری ایران به حساب می آید که این امر موجب می شود تا خانه ها شکل وشمایلی خاصی داشته و در ساخت آنها از لوازم مخصوص چون کاه و گل استفاده شود.

این خانه ها در زمستان و در فصل های سرد سال، نیاز به حفاظی دارند که این مانع، از ورود آب باران و برف به داخل خانه جلوگیری کند که « بام اندود» کردن شیوه مناسبی برای این امر است.

آب، کاه و گل سه ابزار برای انجام عمل بام اندود هستند که گاه با این مصالح ، خاکستر را نیز ترکیب می کنند ولی مواد اصلی ، سه نمونه مذکور هستند.

این رسم قدیمی ، پیشینه ای بیش از 100 سال را داراست که در برای انجام این کار، مصالح از چندروز قبل آماده می شوند و افراد در روز موعود خود ، این کار را انجام می دهند.

انجام عمل بام اندود به منزله ایزوگام کردن بام منازل می باشد که حتی در تابستان نیز ، مانع ورود گرمای شدید به خانه شده و منازل را سرد نگه میدارد.

در درون این رسم قدیمی نیز رازی نهفته است و این راز همان وحدت و همبستگی اهالی روستا هاست که بدون دستمزد و چشم داشت ، همانند سایر اعمال با یکدیگر همکاری می کنند و باعث لذت بخش تر شدن این سنت می شوند.

ایران ، دارای استان های گرم و خشک متعددی است اما رسم بام اندود کردن که به صورت عمومی در این استان ها انجام می شود، در خراسان جنوبی به طور خاص و با خواندن اشعار مذهبی و ذکر صلوات همراه می شود.

این مراسم از اویل فصل سرما آغاز می شود و تا پایان آذر ماه در خراسان جنوبی ادامه دارد و به گفته مسئولین ، ثبت ملی این سنت قدیمی در حال پیگیری می باشد.

با وجود به میان آمدن ابزار های دیگری چون ایزوگام برای مقاوم کردن خانه ها ، اما ساکنان روستاها معتقدند ، استفاده از کاه و گل و خاک، مقاومت را افزایش می بخشد.

گزارش از سید محمد علی سجادی