رونمایی از سند ثبت آیین های کتل و سقاخوانی نوش آباد در فهرست میراث معنوی

محمد مشهدی نوش آباد در گفت و گو با پانا کاشان اظهار کرد: آیین ها و سنت های هر منطقه حامل فرهنگ و معنویت مردمان ایران زمین بوده و ثبت آنها به عنوان عناصر هویت بخش اهمیت جهانی دارد و در توسعه این منطقه بسیار موثر است.

وی افزود: مرکز پژوهشی کاشان شناسی دانشگاه کاشان تلاش می کند با همکاری نهاد هایی از جمله اداره ها و پایگاه های میراث فرهنگی شناسایی، مستندسازی و ثبت آیین های منطقه فرهنگی کاشان را اجرایی کند.

وی در مورد شیوه انجام آیین کتل گفت: شهروندان قبل از تولد کودک نذر می کنند که اگر نوزاد پسر بود وی را کتل کنند. در اولین یا دومین عاشورای بعد از تولد وی، اسبی را با پارچه های رنگارنگ تزیین کرده و در جلو زین اسب دو میوه مانند پرتقال یا سیب در کاردی فرو کرده و دو کبوتر نیز کنار آن می گذارند کودک را بر اسب سوار می کنند.

وی افزود: پدر کودک با تنگی از آب یا شربت به همراه کودک حرکت می کند. در هنگام حرکت نیز شخصی برای کتل، مداحی می کند. همچنین نوجوانانی لباس سبز پوشیده و با چوبدستی، کتل را همراهی می کنند که در اصطلاح شاطر نامیده می شوند. و پس از پایان مراسم صاحبان کتل مردم را برای خوردن ناهار عاشورا به منزل دعوت می کنند.

رئیس مرکز پژوهشی کاشان شناسی دانشگاه کاشان گفت: سقاخوانی نیز مراسمی است که شهروندان در قالب ۴ گروه از استادان و پیش کسوتان سقاخوان، بزرگ‌ترها، شاگردان و جوانان به صورت حلقه های عزا مقابل یکدیگر نشسته و اشعاری پر محتوا در توصیف واقعه کربلا و مدح شهدای کربلا همخوانی می کنند.

وی افزود: سقاخوانی با نواهایی برگرفته از ردیف دستگاه موسیقی سنتی بدون سینه‌زنی و سنج و دهل از شامگاه عید غدیر تا شب اول محرم در حسینیه اجرا می شود. اما در روز تاسوعا به یادبود درگذشتگان دو محرم و در روز عاشورا نیز به عنوان بدرقه کشته در پیشاپیش هیت حسینی برگزار می شود.

مشهدی گفت: رونمایی از سند ثبت آیین های سقاخوانی و کتل در روز دوشنبه 26 شهریور با حضور مسوولان میراث فرهنگی در نوش آباد برگزار خواهد شد.

به گزارش پانا، شهر تاریخی نوش آباد در پنج کیلومتری شمال کاشان قرار گرفته است، در ماه محرم آیینهای ویژه ای برای پاسداشت محرم برگزار می کند. که با سقاخوانی در شامگاه عید غدیر شروع می شود. پنجه بندی در اول محرم، طوق بندی، خیمه کوبی در عصر هشتم محرم ، کُتَل، تعزیه و کشته برداری در روز عاشورا و خیمه برداری در عصر یازدهم محرم از جمله این مراسم است که در فهرست میراث معنوی ثبت شده است.