کارگاه آموزشی برای برگزیدگان بخش ادبی و پژوهشی جشنواره فرهنگی و هنری برگزار شد
تهران (پانا) - هم‌زمان با برگزاری سی و ششمین جشنواره فرهنگی و هنری دانش آموزان دختر سراسر کشور، کارگاه آموزشی برای برگزیدگان بخش ادبی و پژوهشی در باغ کتاب تهران برگزار شد.
به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، هم‌زمان با برگزاری سی و ششمین جشنواره فرهنگی و هنری دانش آموزان دختر سراسر کشور، کارگاه آموزشی برای برگزیدگان بخش ادبی و پژوهشی با حضور میر جلال‌الدین کزازی، محمدعلی بهمنی، فرهاد حسن‌زاده و ناصر کشاورز در باغ کتاب تهران برگزار شد.
در این نشست تخصصی، میر جلال‌الدین کزازی نویسنده، پژوهشگر و منتقد ادبی، محمدعلی بهمنی غزل‌سرای معاصر ایرانی، فرهاد حسن‌زاده طنزپرداز حوزه کودک، ناصر کشاورز شاعر حوزه کودک و نوجوان حضور داشتند و در ابتدا محمدعلی بهمنی گفت: «هر شکلی از شعر قابل‌تحسین است و با تمام ارادتی که به غزل گذشته دارم اما متوجه شده‌ام که غزل امروز باید بتواند یک‌زبان آزاد داشته باشد و حرف‌اضافه‌ای به همراه نداشته باشد.» او خطاب به دانش‌آموزان ادامه داد: «جوان‌هایی از نسل شما توانستند غزل بعد از نیما را تثبیت کنند و در عین اینکه باید از شعر گذشته آگاهی داشته باشیم، باید بیشتر خودتان را به غزل‌های امروز نزدیک کنید. من معتقدم شعر نیما دریچه‌ای است که می‌تواند بین دیروز و امروز ارتباط خوبی برقرار کند.»
این شاعر برجسته، یکی از دغدغه‌های خود را شناسایی استعدادهای کمتر دیده‌شده دانست و گفت: «وقتی به‌جایی می‌روم اصرار بر این دارم که مرا به شهرستان‌های دورافتاده‌تر ببرند و در این نقاط با نوجوانی روبه‌رو می‌شوم که دارای استعداد فوق‌العاده هستند؛ به‌طوری‌که واقعا خجالت می‌کشم که بگویم من شاعرم؛ بنابراین شما باید باور کنید که کاتب شعر هستید و به کشف و ثبت بپردازید. این استعداد در شما نوجوانان وجود دارد که شعری بگویید تا ما را شگفت‌زده کند.»
او شعر را به نان‌ونمک روزمره تشبیه کرد و گفت: «اگر جست‌وجو نکنیم فکر می‌کنیم شعر تمام‌شده درحالی‌که شعر تمام نشده و نمی‌شود.»
میر جلال‌الدین کزازی نیز ادامه داد: «نقد، داستانی اندوه‌بار است، نقد فنی هنوز در ایران شناخته‌نشده است. شما کمتر نقدی را می‌بینید که به برتری و زیبایی‌ها در آن پرداخته‌شده باشد.»
او آسیب بزرگ نقد را این‌گونه دانست که جولانگاهی برای عقده‌گشایی شده است و افزود: «نقد دشوارتر از آفریدن و پژوهیدن و یافتن است؛ چراکه کسی که آفریننده هنری را نقد می‌کند باید در آن زمینه پژوهشی و هنری، آگاهی فراگیر داشته باشد. در غیر این صورت نقد امکان‌پذیر نیست. زمینه نقد هیچ قلمرویی ندارد و فقط به دانش و هوشمندی و خوی خجسته نیاز دارد؛ ازاین‌رو خرده سنجان و منتقدان، بسیار اندک هستند.»
این چهره ماندگار ادبی و پژوهشی ادامه داد: «ذهن نقاد، ذهنی نیست که به‌آسانی به دست بیاید، آنچه هنر را از دیگر پدیده‌ها جدا می‌دارد، این است که هنر زمانمند نیست، بلکه جاودانه است.»
کزازی افزود: «آنچه باید نو شود هنر نیست، بلکه هنرمند است، اگر هنرمند نو شد، می‌تواند کهن‌ترین کالبد ادبی را به کار بگیرد و پدیده‌ای شگفت‌انگیز بیافریند. کار ناقد این است که اندیشه‌ها و دیدگاه‌های نادرست و بی‌پایه پذیرفته‌شده را برهنه بسنجد و درستی و نادرستی آن را نشان دهد.»
این پژوهشگر ادبیادامه داد: «اگر شما دانش‌آموزان باور کنید که ایران برترین سرزمینی است که مزدا آفریده، به آن دل خواهید باخت و باور خواهید کرد که این سرزمینی بهینه است، با رسیدن به این درک است که خواهید کوشید، یک فرد ایرانی بهینه باشید.»
کزازی گفت: «در هنر با آفرینندگی روبه‌رو هستیم و این هنرمند است که می‌آفریند، هنر با جهان درونی و ناخودآگاهی هنرمند در پیوند است و انگیزه‌ها به ناآگاه رخ می‌نماید. در هنر است که آموزه به انگیزه و خودآگاهی به ناخودآگاهی می‌انجامد. هیچ هنرمندی نمی‌تواند به خودآگاه، هنر بیافریند و اگر هم در چنین شرایطی چیزی پدید بیاید، هنر نیست.»
از سوی دیگر فرهاد حسن‌زاده به‌عنوان یکی دیگر از اساتید برجسته طنز نکاتی را درزمینه آموزش نوشتن طنز و بایدها و نبایدهای آن را عنوان کرد.
او دنیای بچه‌ها را به لحاظ مفهومی و محتوایی محدود دانست و گفت: «به‌طور مثال برخی مضمون‌هایی که طنزنویس به سراغ آن برود، ممکن است دغدغه بچه‌ها نباشد و مضامین سیاسی و ... را شامل شود. برخی مفاهیم نیاز به یک پیشینه دارد.»
این طنزپرداز حوزه کودک گفت: «برای نوشتن طنز به نگرش و نگارش نیاز داریم، عادت‌ها باید کنار گذاشته شود و به یک نگاه جدید رسید. نوجوانان باید زمان بیشتری برای نگارش طنز در نظر بگیرند و با خواندن طنزهای ماندگار، بتوانند متن‌های بهتری را بنویسند.»
حسن‌زاده طنز اجتماعی را بهترین طنز برای نوجوانان عنوان کرد و خطاب به دانش‌آموزان گفت: «به‌طور مثال شما می‌توانید سیستم آموزشی و مشکلاتی را که در مدرسه با آن مواجه هستید، دست‌مایه‌ای برای طنز قرار دهید.»
ناصر کشاورز یکی از راه‌های خلاقیت زایی را فراموش کردن چیزهایی دانست که از قبل در ذهن ثبت‌شده است، گفت: «از طرفی دیگر نیز نباید تحت تأثیر کتابی که به‌تازگی خوانده‌ایم قرار گرفت. برای نوشتن در حوزه کودک باید با اعجاب رو به شوید؛ مثل بچه‌ای که برای اولین بار با اجسام مواجه می‌شود در این شرایط است که به مرزهای خلاقیت نزدیک خواهید شد.»
او ادامه داد: «بایگانی‌های ذهن را باید کنار گذاشت و دوباره با درک و احساس تازه با پدیده‌ها برخورد کرد، برای نوشتن در این حوزه و کشف دنیای کودکان این‌طور نیست که به مهدکودک بروید و ببینید چه خبر است؛ این موقعیت، آسیب زیادی به نویسنده می‌زند. برای پیشرفت در این حوزه باید قدری کودکانه زندگی کرد و بزرگ‌سالی‌های مزاحم را کنار گذاشت و به یک بچه‌ای تبدیل شد و از آن زاویه دنیا را نگاه کنیم که البته کاری دشوار است. بسیاری از افراد وقتی می‌خواهند کاری در حوزه کودک انجام دهند، ادای کودکان را درمی‌آورند؛ درحالی‌که چگونه اندیشیدن کودک، بسیار مهم است.»
در این کارگاه آموزشی پرسش و پاسخ‌هایی درزمینه شعر، داستان و نقد ادبی و طنزنویسی میان اساتید و دانش‌آموزان صورت گرفت.
ارسال دیدگاه