۸/۵ ماه پس از زلزله کرمانشاه
بیم و امید رساندن مدارس سرپل‌ذهاب به سال تحصیلی جدید؛ «بنیامین‌‌ها»چشم‌انتظارند
تهران (پانا) - «عمو تو تا حالا زلزله از نزدیک دیدی؟ وقتی زلزله میاد همه چی خراب میشه. همه چیزای نو و سالم. بابام تازه خونمون رو نو کرده بود زلزله که اومد از اولش هم خراب‌تر شد. مدرسمون که معلوم بود خراب میشه. قبل اینکه زلزله بیاد دیواراش زرد بود و یه عالمه ترک روش داشت.»
بنیامین کناره مخروبه‌ای که زمانی مدرسه او بوده ایستاده و این‌ها را می‌گوید. حالا جای مدرسه قدیمی و فرسوده‌ای که دیگر نیست، ستون‌های آهن قد برافراشته‌اند و به بنیامین و دوستانش مژده مدرسه جدید را در مخروبه‌های محله فولادی سرپل ذهاب می‌دهند. محله‌ای در قلب شهر که یکی از معدود دلخوشی‌های دانش‌آموزانش، شروع سال تحصیلی در مدرسه‌ای جدید و مجهز در خرابه‌های شهر است.
سرپل‌ذهاب حالا شهر کانکس‌ها و چادرهاست که دو طرف خیابان اصلی شهر را اشغال کرده‌اند. تصویر شهر نشان می‌دهد که سرپل‌ذهاب بیشتر از هر جای دیگری از زلزله آبان سال گذشته خسارت دیده است. مدرسهها هم مثل خانه‌ها، خسارت فاجعه‌آمیز را نشان می‌دهد: از 35 مدرسه و 360 کلاس درس این شهرستان 14 مدرسه و 159 کلاس آسیب دیدند. در روستاها از 153 مورد فضای آموزشی موجود، 18 مدرسه و 54 کلاس درس آسیب های جدی دیدند.
مسئولان اداره نوسازی استان کرمانشاه می‌گویند بازسازی و مرمت فضاهای آموزشی آسیب‌دیده چند روز بعد از زلزله آغاز شده است. آنها چند مدرسه را ترمیم کردند، در محله‌هایی که مدارس آن کامل تخریب شده بودند، کانکس پخش کردند و تلاش کردند که دانش‌آموزان از ادامه تحصیل بازنمانند.
روزهای تلخ را بنیامین این‌طور توصیف می‌کند: «دیوارهای مدرسه ریخته بود. اصلا نمی‌شد تو کلاس نشست و درس خوند. فردای زلزله معلممون گفت برید خونه‌هاتون مدرسه تعطیله. بعد یک ماه برگشتیم دیدیم به جای مدرسه برامون کانکس گذاشتن و تا آخر سال مدرسه‌مون یه کانکس سفید بود.»
قرار نبود مدرسهها به همین کانکس‌ها محدود شوند اما بازسازی و ساخت مدارس آسیب‌دیده با کمبود اعتبار و مشکلات مالی روبه‌رو و بعد از مدتی کُند شد. اما مشکلات از خرداد امسال حل و بازسازی و ساخت مدرسه در سرپل ذهاب هم وارد فاز جدیدی شده است.
برای سریع‌تر شدن ساخت مدارس در سرپل ذهاب و دیگر مناطق زلزله‌زده، اداره‌های نوسازی آموزش و پرورش استان‌های دیگر در ساخت مدرسه در مناطق زلزله‌زدهمشارکت داده شده‌اند. ادارات نوسازی مدارس استان‌های اصفهان، خراسان رضوی، ایلام، آذربایجان شرقی، بوشهر، مازندران، زنجان، هرمزگان، مرکزی، خوزستان، فارس و قزوین کار خود را از خرداد آغاز کرده‌اند و طبق تعهد باید تا مهر سال 97 و آغاز سال تحصیلی جدید پروژه‌های خود را تمام کنند. در سرپل ذهاب ساخت 15 پروژه آغاز شده است. هشت مدرسه را خیران مدرسه‌ساز بر عهده گرفته‌اند و هفت مدرسه دیگر به استان‌ها واگذار شده است.
مدارس به مهر می‌رسند؟
مرزبان نظری، رئیس سازمان نوسازی مدارس استان کرمانشاه، می‌گوید: «به دلایل مختلف شروع ساخت این پروژه‌ها به تاخیر افتاد و خرداد کلنگ ساخت آنها به زمین خورد. پیمانکاران و خیران تعهد داده‌اند که تا اول مهر این پروژه‌ها را به آموزش و پرورش تحویل دهند. روند ساخت نیز نشان می‌دهد این هدف دور از دسترس نیست.»
با این حال به نظر می‌رسد برخی از مدارس تا اول مهر تمام نمی‌شوند. به گفته نظری کار ساخت دو مدرسه قیام و بانک مسکن در سرپل ذهاب که از چندماه قبل از زلزله آغاز شده بود به پایان رسیده و آماده خدمت رسانی به دانش آموزان است. او می‌گوید: «پیش‌بینی ما این است که با وجود این دو مدرسه و ترمیم چند مدرسه‌ای که بعد از زلزله آسیب جدی ندیده بودند، به امید خدا مهر امسال هیچ مدرسه کانکسی در سرپل ذهاب وجود نخواهد داشت و اگر کار ساخت پروژه‌ها تا مهر تمام نشود، این مدارس به صورت موقت پاسخگوی نیاز دانش آموزان خواهند بود.»
در ثلاث باباجانی چه خبر است؟
کوچه‌ها و خیابان‌های تازه‌آباد از توابع ثلاث باباجانی نشان می‌دهد که خسارت‌ها نسبت به به سرپل ذهاب کمتر است. مدرسهها هم آسیب کمتری دیده‌اند. در ثلاث باباجانی حتی نیازی به مدارس کانکسی وجود نداشته است.
یسنا، دانش آموز کلاس دوم ابتدایی و اهل تازه‌آباد است. او روزهای بعد از زلزله را خوب به خاطر دارد: «مدرسه ما خیلی خراب نشد و فقط دیوار کنار پنجره‌ها چندتا ترک کوچک خورده بود. بعد زلزله خانم معلم گفت مدرسه تعطیله و بعد از چند روز که برگشتیم تو مدرسه خودمون درس خوندیم.»
آمارهای اعلام شده نشان می‌دهند از 175 فضای آموزشی شهری و روستایی شهرستان ثلاث باباجانی 23 فضای آموزشی و 94 کلاس تخریب شدند و نیاز به بازسازی دارند. در این شهرستان هم کلنگ شش پروژه شهری و 17 پروژه استانی با مشارکت خیران مدرسه‌ساز به زمین خورده است و مسئولان آموزش و پرورش این شهرستان امیدوارند که این پروژه‌ها تا اول مهر تمام شود.
خیران، پیشگام در ساخت مدارس مناطق زلزله‌زده
با تفاهم‌نامه‌ای که بین سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس با خیران امضا شده ساخت 130 مدرسه با 647 کلاس درس برنامه‌ریزی شده است. با این حال، گرانی‌های اخیر تاثیر زیادی در هزینه ساخت و حمل و نقل مصالح داشته است. برخی مناطق زلزله‌زده هم از مناطق سخت‌عبور و مرزی محسوب می‌شوند و این باعث بروز مشکلاتی در روند کار برای خیران و پیمانکاران می‌شود. داریوش ورناصری، معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی می‌گوید: «هنگامی که خیران ساخت یک پروژه را متقبل می‌شوند، میزان مشخصی از هزینه را برای این کار در نظر می گیرند. با افزایش قیمت‌ها منابع مالی که برای این کار در نظر گرفته شده نیز به مشکل می خورد و پیشبرد پروژه با تاخیر انجام می‌شود. البته معمولا خیران عزیز این تاخیر را جبران می‌کنند.»
چنین مشکلاتی به گفته او بر کار پیمانکاران هم تاثیر می‌گذارد، با این حال آنها طبق قرارداد باید به تعهدات‌شان عمل کنند: «پیمانکاران با ما قرارداد دولتی و الزام آور امضا می کنند و ما بابت انجام تعهدات از آنها ضمانت می گیریم. آنها نمی‌توانند به آسانی از کار شانه خالی کنند و اگر نتوانند به تعهدات خود عمل کنند، طبق قرارداد برخورد خواهد شد.»
ارسال دیدگاه