درگفت‌وگو با پانا
جامساز، کارشناس اقتصادی: عزم اتحادیه اروپا بر باقی‌ماندن در برجام فرصتی برای کاهش آثار تحریم‌هاست
تهران (پانا) - محمود جامساز، کارشناس اقتصادی، می‌گوید از آنجا که کشورهای اروپایی شامل انگلیس، فرانسه و آلمان به عنوان سه کشور راس اتحادیه اروپا بر حفظ برجام تاکید دارند و معتقدند با حفظ برجام باید با ایران بر سر میز مذاکره نشست؛ این مواضع فرصتی است که بتوان از تعامل و ارتباطات بین‌المللی برای حفظ برجام و کاهش تحریم‌ها استفاده کرد.
جامساز در گفت‌وگو با پانا اظهار کرد: در دوران دولت‌های نهم و دهم به دلیل نوع دیپلماسی خاص سیاسی و نبود شناخت از موازین دیپلماسی و نحوه برقراری ارتباطات چندجانبه بین‌المللی، تحریم‌ها تشدید شد و قطعنامه‌ای تصویب شد که تحریم‌ها را به حداکثر برساند و تبادلات مالی، نفتی و بیمه‌ها و واردات بسیاری از قطعات فنی و تکنولوژی با دشواری‌هایی مواجه شود.
وی افزود: در آن ایام تبادلات بانکی با بانک‌های بزرگ متوقف شد و به دنبال آن بانک‌های کوچک نیز ارتباط خود را کم کردند. جریمه‌های سنگینی که آمریکا بر بانک‌های خارجی وضع کرد، موجب شد تا ارتباطات بانکی ایران قفل شود و این شرایط سبب‌ساز آن شد تا تجارت خارجی کشور در انزوا قرار گیرد و به دنبال آن با محدود شدن صادرات و واردات اقتصاد کشور با مشکلاتی همراه شود.
کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه به نظر نمی‌رسد اوضاع بد اقتصادی دوران گذشته تکرار شود، عنوان کرد: سیاست آقای احمدی‌نژاد آن بود که واردات کشور بیشتر از چین انجام شود و تحریم‌ها موجب شد به جای دریافت درآمد نفتی تهاتر کالا با چین انجام شود و واردات این کالاها نیز زمینه آن را فراهم آورد تا عرصه رقابتی بر کالای ایرانی تنگ شود و بسیاری از شرکت‌های تولیدی با توقف تولید همراه شوند.
برجام حرکتی در جهت مثبت بود
وی خاطرنشان کرد: شرایط اقتصادی کشور در دوران دولت نهم و دهم با بحران‌های بسیاری همراه شد. توقف تولید، عدم امکان فروش رسمی نفت، نیاز شدید به واردات کالاهای اساسی، قطع ارتباطات بانکی، دور زدن مسیر بانکی برای واردات ارز و افزایش هزینه‌های مبادلاتی و تحمیل آن به اقتصاد از جمله این مشکلات بود. برجام درصدد آن برآمد تا این تحریم‌ها لغو شود و در جهت مثبتی حرکت کرد.
جامساز اظهار کرد: ایران نیز تعهداتی را در برجام به عهده گرفت که تاکنون به این تعهدات پایبند بوده است و گزارش آژانس انرژی اتمی نیز نشان می‌دهد که ایران تخطی از این تعهدات نداشته است اما متاسفانه آثار اقتصادی برجام به طور کامل بر اقتصاد کشور جاری نشده است و مردم از مواهب آن بهره‌مند نشدند.
وی افزود: متاسفانه اجرای برجام تقریبا همزمان با روی کار آمدن ترامپ شد و وی از همان آغاز نامزدی، برجام را قراردادی مضر خواند و بر قولی که به طرفدارانش داده بود وفادار ماند و تحریم‌ها را رفع نکرد بلکه تعلیق کرد. تعلیق‌ها موجب شد امکان ارتباط گسترده با بانک‌های خارجی و جذب سرمایه‌گذاران خارجی به دلیل مداخلات آمریکا فراهم نشود.
کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاران به محیطی برای سرمایه‌گذاری نیاز دارند که ریسک ترکیبی در آن پایین باشد. ریسک ترکیبی عبارت است از ریسک مالی در کنار ریسک اقتصادی و سیاسی و به همین دلیل امکان جذب سرمایه مطابق با ظرفیت‌های اقتصادی کشور فراهم نشد و برجام پس از ماه‌ها، پیشرفت اجرایی چندانی آن‌گونه که از آن انتظار می‌رفت، نداشت.
وی افزود: به دلیل اجرایی نشدن مفاد کامل برجام به دلیل فشارها و اخلالگری‌های آمریکا، خروج آمریکا از برجام تاثیر چندانی بر اقتصاد ایران نخواهد داشت البته تحریم‌های جدید می‌تواند شوک‌هایی را نیز ایجاد کند و محدودیت منابع ارزی به دنبال فشار بر فروش نفت وجود داشته باشد.
وی افزود: تجارت خارجی اروپا با آمریکا از 1000 میلیارد دلار متجاوز است و بخش عمده‌ای از معاملات آنها با آمریکاست که مشخص نیست این منافع را به نفع ایران رها خواهند کرد یا خیر.
اتحادیه اروپا از اقدام آمریکا در خروج از برجام ناخشنود است
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: بودجه ایران نفت‌پایه است و برای ایران محدودیت فروش نفت چالش‌برانگیز است.
وی افزود: سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس در راس اتحادیه اروپا هستند و از اقدام آمریکا در خروج از برجام ناخشنودند. بی‌توجهی به درخواست آنها موجب شد تا نارضایتی خود را اعلام کنند و باید دید اتحادیه اروپا در برابر فشار آمریکا تا چه میزان مقاومت خواهد داشت. البته حتی اگر اتحادیه اروپا معتقد به حفظ برجام باشد تحریم‌های جدید موجب خودداری بانک‌های اروپایی از همکاری خواهد شد و بوئینگ و ایرباس نیز احتمالا همین مسیر را طی کنند.
ارسال دیدگاه