الیور استون: هیچ‌وقت نخواستم فیلمی درباره احمدی‌نژاد بسازم

این فیلمساز امریکایی که این روزها برای شرکت در سی وششمین جشنواره جهانی فیلم فجر در ایران تهران حضور دارد، امروز چهارشنبه 5 اردیبهشت 97 با شرکت در یک نشست خبری به پرسش‌های اصحاب رسانه پاسخ گفت.

در ابتدای این نشست امیر اسفندیاری معاون بین‌الملل جشنواره فجر جهانی با اشاره به حضور الیور استون در ایران از این کارگردان شناخته‌شده خواست که توضیحاتی را درباره سفرش به ایران بدهد.

الیور استون با اشاره به حضورش در ایران و جشنواره اظهار کرد: با قاطعیت می‌توانم بگویم گرم‌ترین میزبانی را از ایرانیان دیدم. این روزها با لبخندهای زیادی مواجه می‌شوم و این اتفاق اهمیت فیلم و سینما را به من یادآوری کرده است.

وی همچنین به آشنایی‌اش با سینمای ایران اشاره کرد و افزود: در طول سالیان کار خودم ۱۰ - ۱۲ تا فیلم ایرانی دیده‌ام و همیشه فیلم‌های ایرانی را تحسین کرده‌ام. تا الان هم ده فیلم دیده‌ام و الان با آرامش در هتل هم فیلم تماشا می‌کنم تا با فراغ بال هم با فیلم‌های ایرانی و هم با فیلمهای آسیایی بیشتر آشنا شوم.

استون در ادامه با اشاره به دلایل سفرش به ایران ادامه داد: بخاطر تاریخ ایران و ۲۵۰۰ سال موجودیت روی نقشه کره زمین و امپراتوری کورش و داریوش هخامنشی که برایم بسیار جذاب بود دوست داشتم به ایران سفر کنم. پسرم شان هم که چند سال پیش آمده بود تعریف کرد که اوقات خوبی را در ایران داشته و الان همسرم نیز همراهم هست در حالی که پیش از این فرصت سفر به ایران برایم فراهم نشده بود.

این کارگردان شناخته شده سینمای آمریکا در ادامه به فیلم «سد معبر» یکی از فیلم هایی که در جشنواره بوسان که استون داور آن بود و رای به برنده شدن آن داد، اشاره کرد و گفت : این فیلم به دلیل صداقت شفافی که در بیان مشکلات تهران و شهرداری اش داشت، برایم بسیار جذاب بود.

کارگردان «قاتلین بالفطره» در ادامه درباره سابقه فیلمسازی و ساخت فیلم درباره چهره‌های سیاسی جهان و اینکه آیا برنامه ریزی خاصی برای ساخت فیلم از چهره‌های سیاسی یا غیرسیاسی ایران درنظر دارد، گفت: من خودم را ژورنالیست نمی‌دانم بلکه دراماتیست هستم. وقتی از این کار خسته می‌شوم سراغ مستند می‌روم چون با آدم‌های ملموس و رهبران واقعی درگیر می‌شوم و با چاوز، کاسترو ، عرفات، نتانیاهو، پوتین، و ... در این موضوع صحبت کرده‌ام. اما اکنون برای این مدت برنامه ویژه ای برای فیلمسازی یا مصاحبه از شخصیت سیاسی یا غیر سیاسی ایرانی ندارم و چند وقت پیش قصه‌ای جعلی ساخته شد که درخواست مصاحبه با احمدی‌نژاد داشتم اما اینجا قویا تکذیب می‌کنم و چنین چیزی اتفاق نیفتاده است. من آنقدرها هم آدم جاه‌طلبی نیستم ولی اگر روزی فرصتی دست بدهد شاید بخواهم از یک شخصیت ایرانی فیلم بسازم.

وی در ادامه در پاسخ به دبورا یانگ منتقد هالیوود ریپورتر درباره وضع جعفر پناهی و ممنوع‌الخروجی او برای حضور در جشنواره کن گفت: این شخص را خیلی نمی‌شناسم ولی برای یک فیلمساز فکر می‌کنم مهم این باشد که فیلم بسازد و در ایران و چین و ..‌.. از این اتفاق ها می‌افتد. من تا جای ممکن، طرفدار آزادی بیان هستم ولی چون مسائل سیاسی را نمی‌دانم اعلام نظری ندارم که میزبانان من هم آزرده خاطر نشوند.

استون همچنین درباره اظهارنظر اخیرش در مسترکلاسی که داشت و گفت فیلم‌های ایرانی و هندی را خسته‌کننده می‌داند و برایش تعجب‌آور است که چطور این فیلمها در جشنواره ها جایزه می‌گیرند، بیان کرد: من یادم نمیاد به طور خاص فیلم‌های ایرانی و هندی را گفته باشم و از امیر اسفندیاری هم خواستم، موضوع را روشن کند. من از دانشجویان خواستم در فیلم‌هایشان کشمکش ایجاد کنند و این یک توصیه بود. حتما بیلی وایلدر را می‌شناسید و او به فیلم‌های من انتقاد دارد و این نوع نظرات کلا شخصی است.

کاگردان فیلم «اسکندر» در پاسخ به سوالی مبنی بر ضد ایرانی بودن این فیلم گفت: نسخه‌ای که من از فیلم اسکندر تبلیغ می‌کنم، نسخه سال 2014 این فیلم است. نسخه اول این فیلم که در سال 2004 ساخته شده بود، به دلیل اختلافم با کمپانی برادران وانر، خروجی مناسبی نداشت .

وی ادامه داد: در این فیلم اسکندر بسیار به داریوش احترام می‌گذارد و ردای خود را به تن جسد داریوش می‌کند که این موضوع به معنای احترام به پادشاه پارس است. زمانی که این فیلم بیرون آمد، بسیار زمان بدی بود چرا که با حمله آمریکا به عراق همزمان شد. کاراکتر آریو برزن در فیلم اسکندر من وجود نداشت و من به جای آن یک مشاور اعظم به نام «اِرول» گذاشته بودم که شخصیتی نیمه‌ترک داشت و بسیار زیرک بود.

این کارگردان در ادامه در پاسخ به این سوال که اگر بخواهید فیلمی درباره کشورهای منطقه بسازد، کدام کشور را انتخاب می‌کند، گفت: فکر می‌کنم ساخت مستند می‌تواند درباره این موضوع بهتر باشد. من مستندی را در سال 2004 درباره جرج بوش ساختم که این فیلم به جنگ عراق پرداخت. در بخشی از این فیلم دیکچنی جلوی نقشه می‌آید و به خاورمیانه اشاره می‌کند و بعد از نشان دادن ایران و تهران، می‌گوید که به عراق می‌رویم و در آنجا مستقر خواهیم شد. به نظرم باید به این موضوع در آثار ساخته شده اشاره بشود که ما (آمریکا) عراق را نابود کرده‌ایم. یک اصطلاح را سیاستمداران آمریکایی به کار می‌برند به نام استراتژی خلاقانه، ببنید که چقدر این کلمه مشمئزکننده است. این سیاستمداران هجمه عظیمی از نابسامانی به وجود می‌آورند و به این سیاست می‌گویند صلح !

استون همچنین در پاسخ به این سوال که سینمای ایران بعد از انقلاب توانسته است حضور درخشانی در جشنواره جهانی داشته باشد، آیا ممکن است جوایزی که تاکنون گرفته شده است، به خاطر سیاست‌های جشنواره‌ها باشد، گفت: نمی‌توانم قطعی درباره این موضوع صحبت کنم ولی می‌توانم بگویم که فیلم‌های ایرانی هنوز آن لطافت‌های لازم را دارد و این موضوع کاملاً احساس می‌شود .

استون در پاسخ به سوالی درباره آزادی بیان اظهار کرد: درباره ایران به اندازه کافی اطلاعات ندارم، ولی درباره «اسنودن» بسیاری از مردمان آمریکا فکر می کردند که کار درستی انجام داده است. در فیلم «سد معبر» من خشم را به راحتی دریافتم. به نظرم ظرافت بهترین راه دور زدن خط قرمزهاست و فکر می‌کنم که فیلم‌های ایران هم باید از ظرافت بیشتر استفاده کنند.

وی در ادامه در پاسخ به این سوال که وضع کشورهایی مانند سوریه و یمن را چطور می‌بینید و آیا در آثارتان در آینده به این موضوعات می‌پردازید، گفت: به نظر من عربستان سعودی یکی از بزرگترین برهم زنندگان آرامش منطقه است و این موضوع بر هیچکس پوشیده نیست .

استون در پاسخ به این سوال که آقای ترامپ را به چه شخصیت سینمایی تشبیه می‌کنید، اظهار کرد: ترامپ مانند یکی از شخصیت های بابلی انجیل است، که به شدت شخصیت‌ شیطانی دارد.

او در پاسخ به این سوال که مهمترین یادگاری که از سینمای ایران با خود می‌برید چه چیزی خواهد بود؟ بیان کرد: تصاویر جنگ ایران و عراق را دیده‌ام و بسیار تصاویر ناراحت‌کننده‌ای بود. شما ایرانیان نباید نقش آمریکا را در جنگ کشورتان فراموش کنید! آمریکا یکی از اصلی‌ترین یاوران عراق در جنگ با ایران بود، البته کشورهای بسیاری در این جنگ کمک صدام کردند و ایران تنها بود .

استون در پاسخ به این سوال که آیا جشنواره‌های سینمایی آمریکا سیاست‌زده هستند، گفت: بله قطعاً چنین اتفاقاتی در جشنواره‌های آمریکایی می‌افتد.

وی در ادامه با اشاره به نشست روسایجمهوری آمریکا و فرانسه گفت: شب گذشته وقتی در تلویزیون دیدم که دیدیم آقای «مکرون» رئیس‌جمهوری فرانسه گفت «باید برجام مورد بررسی قرار بگیرد» شگفت‌زده شدم. این جوان نه تاریخ می‌داند و نه سیاست. ای کاش او ژاک شیراک را به یاد داشت که چگونه یک نه بزرگ به آمریکا برای حمله به عراق گفت. باید به او گفت که دیگر نمی‌توان به گذشته برگشت و به آقای مکرون می‌گویم که اشتباهاتش را کنار بگذارد و کمی عقلانی صحبت کند .

استون همچنین با اشاره به اینکه مردم آمریکا شناختی از سینمای ایران ندارند، اظهار کرد: در تمام این ۱۰۰ سال مردم آمریکا هنوز اهل دیدن فیلم با زیرنویس نشده‌اند، به همین خاطر فیلم‌های فرانسه در آمریکا رشد و نمو پیدا نکرده‌اند. امیدوارم که تعاملات تجاری آن‌قدر پیشرفت کند که بتواند مبادلات سینمایی بیشتری بین کشورها اتفاق بیفتد. البته شبکه VOD می‌تواند کمک بسیاری به این تعاملات داشته باشد .