چهارشنبه‌سوری خوش‌عاقبت برای فرهادی

گرچه نام اصغر فرهادی با نوشتن فیلمنامه «ارتفاع پست» در سینمای ایران مطرح شد و فیلم‌های «رقص در غبار» به عنوان نخستین اثر بلند سینمایی او و «شهر زیبا» توانستند نظر مثبت منتقدان و مردم را متوجه فرهادی کنند اما فیلم «چهارشنبه سوری» در واقع سکوی پروازی است که فرهادی را نه تنها یکی از فیلمسازان مطرح ایران که به عنوان یک فیلمساز توانمند در دنیا معرفی کرد. فیلمی که در چهارمین جشنواره بین المللی فیلم فجر موفق شد چهار سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول زن (هدیه تهرانی)، بهترین تدوین و فیلم منتخب تماشاگران را از آن خود کند.

این فیلم در جشنواره‌های بین‌المللی معتبری چون، سه قاره نانت، کرالا، شیکاگو، لاس‌پالماس و لوکارنو، موفق به کسب جایزه شد. «چهارشنبه‌سوری» بلافاصله پس از پایان جشنواره فجر در 26 بهمن 84 به اکران عمومی درآمد و بیش از 450 میلیون تومان فروخت. سومین فیلم فرهادی دومین اثر پرفروش سال شد و بیش از 500 هزار مخاطب را به سالن‌های سینما کشاند. جهشی بی‌نظیر در کارنامه کاری این کارگردان که قطعا حضور مثلث هدیه تهرانی، حمید فرخ‌نژاد و ترانه علیدوستی، در جذب مخاطب بالا برای آن تأثیر بسیار زیادی داشت.

فرهادی بعد از چهارشنبه‌سوری

«درباره الی... » سه سال بعد ساخته و فرهادی را تبدیل به یک چهره شناخته‌شده عرصه بین‌المللی کرد. جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران بیست‌وهفتمین دوره جشنواره فیلم فجر در کنار جوایزی از جشن سینمای ایران، جایزه خرس نقره‌ای بهترین کارگردانی از جشنواره برلین، جایزه بهترین فیلم در جشنواره‌های کرالا و ترابیکا و جایزه ویژه هیأت داوران و بهترین فیلمنامه جشنواره آسیا -پاسیفیک از مهم‌ترین جوایز فیلم بودند. اکران فیلم در داخل به‌دلیل حواشی پیش‌آمده برای گلشیفته فراهانی با مشکلات متعددی مواجه شد اما در نهایت، 16 خرداد 88، فیلم فرهادی روی پرده سینماها رفت. یک هفته پس از آغاز اکران فیلم، حواشی پس از انتخابات 88 آغاز شد و درحالی که کل کشور درگیر اتفاقات 88 بودند، فیلم فرهادی در میان ناباوری به فروشی بیش از یک میلیارد و 150 میلیون تومان فقط در تهران دست پیدا کرد و پس از «اخراجی‌ها 2» عنوان دومین فیلم پرفروش سال را به‌دست‌آورد.

جدایی نادر از سیمین: پرافتخارترین فیلم تاریخ سینمای ایران

با اینکه «جدایی نادر از سیمین» پرافتخارترین فیلم تاریخ سینمای ایران از نظر مرغوبیت جوایز است و برای اولین‌بار برخی از مهم‌ترین جوایز سینمای جهان از جمله اسکار، گلدن‌گلوب، پالم اسپرینگز و سزار را به ویترین افتخارات سینمای ایران اضافه کرده اما این جوایز جز سه جایزه اصلی جشنواره برلین، همگی پس از اکران عمومی فیلم در ایران به دست آمد و شاید اگر فیلم فرهادی پس از دریافت همه این جوایز اکران می‌شد، آن‌وقت اتفاق شگفت‌انگیزی از نظر فروش برای آن می‌افتاد. این فیلم در جشنواره بیست‌ونهم فجر با دریافت پنج سیمرغ بلورین، از جمله بهترین کارگردانی، فیلمنامه و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران و دو دیپلم افتخار بهترین بازیگری برای شهاب حسینی و ساره بیات، حسابی تماشاگران داخلی را برای دیدنش وسوسه کرده بود. «جدایی نادر از سیمین» نوروز 90 روی پرده رفت، رقیبش «اخراجی‌ها3» بود ولی برخلاف «اخراجی‌ها2» این‌بار فروش فیلم فرهادی پابه‌پای فیلم ده‌نمکی بالا رفت. «جدایی نادر از سیمین» در نهایت، به فروشی معادل سه میلیارد تومان در تهران و شهرستان دست پیدا کرد و پس از فیلم ده‌نمکی و فیلم «ورود آقایان ممنوع» رامبد جوان، سومین فیلم پرفروش سال لقب گرفت تا همچنان فرهادی در جذب توأمان مخاطب و منتقد، موفق‌ترین کارگردان سینمای ایران باشد.

گذشته فرانسوی فرهادی

اولین فیلم غیر‌فارسی زبان فرهادی به اندازه سه فیلم آخرش در گیشه موفق بود. «گذشته» که با حضور برنیس بژو، طاهر رحیم و علی مصفا به زبان فرانسوی ساخته شد، 29 خرداد 92 به اکران عمومی درآمد و در پایان 12 هفته اکران در تهران و شهرستان، به فروشی بیش از یک میلیارد و 700 میلیون تومان رسید تا پنجمین فیلم پرفروش سال لقب بگیرد. هر چند، فیلم فرهادی باز هم مورد توجه جشنواره‌های جهانی قرار گرفت و در بسیاری از جشنواره‌های معتبر، نامزد جایزه هم شد اما مخاطبان فیلم فرهادی این‌بار از 300هزار نفر تجاوز نکرد.

فروشنده: پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران

هفتمین فیلم اصغر فرهادی که زوج به‌شدت محبوب این روزها، شهاب حسینی و ترانه علیدوستی، بازیگران اصلی آن هستند. فیلم در جشنواره کن با موفقیتی کم‌سابقه مواجه شد و جایزه بهترین فیلمنامه و بهترین بازیگر مرد را به‌دست‌آورد. اولین فیلم فارسی‌زبان فرهادی که در هیچ جشنواره داخلی شرکت نکرده و تعداد ایرانی‌هایی که آن را قبل از اکرانش دیده بودند، شاید از 200 نفر هم تجاوز نمی‌کرد. از یک طرف، فرهادی برندی است که مخاطبان فراوانی فقط به‌خاطر دیدن اثر او به سینما رفتند و از طرف دیگر، زوج ترانه علیدوستی و شهاب حسینی به‌دلیل محبوبیت سرالی شهرزاد و البته کارهای قبلی‌شان، حسابی قابلیت جذب مخاطب داشتند و از طرفی برای بسیاری دیدن فیلمی که در این مدت حواشی و اظهارنظرهای فراوانی اطرافش وجود داشته است، احتمالا بسیار وسوسه‌انگیز بود. «فروشنده» پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران شده است.

بعد از فروشنده

بعد از اکران فروشنده فرهادی بازهم به سراغ فیلمسازی در خارج از ایران رفته و این بار با سینماگران اسپانیا وارد همکاری شده است. زوج خاویر باردم و پنه‌لوپه کروز چهره های محبوب اسپانیایی‌تبار و ریکاردو درین بازیگر فیلم «راز چشمهایش» در فیلم او به نام «همه می‌دانند» بازی می‌کنند. پدرو آلمادوار کارگردان بنام اسپانیایی هم در آغاز سرمایه‌گذاری فیلم را پذیرفت که بعدها به دلایلی کناره‌گیری کرد.

فیلمبرداری «همه می‌دانند» به پایان رسیده و طرفداران فرهادی بی‌صبرانه منتظر تماشای هشتمین اثر سینمایی او هستند.