تعطیلات برنامه‌ریزی‌شده راهکار محیط زیست در برابر وارونگی هوا

تعطیلی مدارس، یکی از تصمیماتی است که توسط کمیته اضطرار آلودگی هوا برای حفظ سلامت دانش‌آموزان به‌ویژه در مقطع ابتدایی اتخاذ می‌شود و با این تصمیم سالانه چند روز مدارس پایتخت و کلانشهرهای آلوده کشور تعطیل می‌شود. در سال جاری مدارس تهران نیز تا کنون هفت روز تعطیل شده است.

طبق نظر کارشناسان محیط زیستی، تعطیلات مدارس به شکل فعلی نمی‌تواند راهگشا باشد، هرچند فوری‌ترین راهکار برای حفظ سلامت دانش آموزان محسوب می‌شود اما تأثیر قابل توجهی در کاهش آلودگی هوا ندارد لذا لازم است تعطیلات مدارس ساماندهی شود.

اواخر دولت یازدهم، معصومه ابتکار رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست طرح «تعطیلی دو هفته‌ای مدارس در فصل پاییز» را برای کاهش آلودگی هوای تهران مطرح کرد و هیأت دولت آن را به عنوان یکی از مواد لایحه هوای پاک تصویب و به مجلس شورای اسلامی ارسال کرد اما با مخالفت نمایندگان مجلس روبرو شد.

اما عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در حاشیه آخرین جلسه هیأت دولت (چهارشنبه 13 دی‌ماه) در جمع خبرنگاران گفت: محیط زیست طرحی را ارائه کرد تا کلاس‌های درس دانش‌آموزان در استان‌های شمالی، مناطق سردسیر و تهران یک‌ماه زودتر آغاز شود و در مقابل یک‌ماه در زمستان تعطیلی داشته باشند.

پس از اظهار نظر رئیس سازمان محیط زیست درباره تعطیلی یک‌ماهه مدارس در زمستان به منظور کاهش آلودگی هوا، مهدی نوید ادهم، دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش گفت: تعطیلی مدارس موضوع بسیار پیچیده‌ای است و کل کشور را از لحاظ اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تحت تاثیر قرار می‌دهد. مجلس می‌تواند با مشارکت دولت تصمیمی بهینه بگیرد که همه این موارد در آن لحاظ شود بنده هم مخالف تعطیلات یک ماهه زمستانی به دلیل آلودگی هوا هستم اما با کلیات تعطیلات زمستانی به شرط اصلاح تقویم آموزشی موافقم.

همچنین سیدمحمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش در حاشیه جلسه دولت در پاسخ به سؤالی درمورد طرح تعطیلی مدارس در نیمه زمستان و آغاز سال تحصیلی از اواخر تابستان اظهار کرد: این طرح که قبلاً هم مطرح بوده و پیشینه نسبتاً موفقی دارد در دولت در حال بررسی است اما فعلا نمی‌توانم در مورد اجرا یا اجرا نشدن آن نظر قطعی بدهم.

وی با بیان اینکه تغییر فصل آموزشی می‌تواند در کاهش آلودگی هوا مؤثر باشد یادآور شد: پیشنهادهای جدیدی در یکی دو سال اخیر مطرح شده است. در حال بررسی این موضوع هستیم چراکه مؤلفه‌های مختلفی باید بررسی شود. اگر بنا بر اجرای این طرح باشد حتماً باید در قالب یک لایحه به تصویب مجلس برسد که طبیعتاً ملاحظات نماینگان هم درباره آن اعمال خواهد شد.

وزیر آموزش و پرورش تأکید کرد: غرض اصلی از این طرح، فقط کاهش آلودگی هوا نیست بلکه موارد دیگر مطرح است به ویژه جنبه‌های آموزشی و تربیتی مانند اینکه بچه‌ها به همراه خانواده در‌ اواسط سال تحصیلی فرصت داشته باشند به مسافرت بروند یا موانست بیشتری با والدین داشته باشند.

مسعود تجریشی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست درباره طرح تعطیلات یک‌ماهه مدارس در زمستان به پانا گفت: طی فصل زمستان در بسیاری از شهرهای کشور با پدیده اینورژن (وارونگی هوا) روبه‌رو هستیم و نمی‌توانیم مانع پیدایش این پدیده باشیم چرا که در فصل سرد وارونگی هوا موجب آلودگی هوا می‌شود.

وی تصریح کرد: در پدیده اینورژن که هوا ساکن می‌شود و گردش هوا وجود ندارد، نمی‌توانیم بگوییم مردم از ماشین شخصی استفاده نکنند. یکی از راهکارهای کاهش آلودگی در این مواقع، کاهش حجم تردد خودروها است و راهکار دیگر تعطیلات برنامه‌ریزی شده است تا خانواده‌ها بدانند، دی‌ماه تعطیل است و از قبل برای این موضوع برنامه‌ریزی کنند.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه تعطیلی پیش‌بینی نشده مدارس اقدام درستی نیست، گفت: معلمان در طول سال تحصیلی برنامه‌ریزی آموزشی دارند و تعطیلات ناگهانی موجب می‌شود برنامه‌های آموزشی با مشکل روبرو شود و در بسیاری از خانواده‌هایی که والدین شاغل هستند و دانش‌آموز دارند نیز این مسأله مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

تجریشی افزود: سازمان محیط زیست برای کاهش آلودگی هوا و سلامت دانش‌آموزان طرحی را ارائه کرده تا مدارس در مناطق سردسیر و شهر تهران یک‌ماه در زمستان تعطیل باشد. این موضوع باید در هیأت دولت بررسی و در قالب لایحه به مجلس ارسال شود تا نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز آن را بررسی و در نهایت تصویب کنند.

جابجایی بخشی از تعطیلات تابستانی به فصل زمستان و تغییر تقویم آموزشی طرحی است که ضمن اثرگذاری بر میزان تردد در ایامی که میزان آلودگی هوا به مرحله هشدار و خطر می‌رسد، برای سلامت دانش آموزان نیز مفید واقع شود اما باید منتظر ماند تا نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای این موضوع روند قانونی را طی و تصمیم‌گیری کنند.