نبود بیمه‌نامه اختصاصی زلزله در کشور واقع بر کمربند زلزله

لرزش‌های ناشی از زلزله که آرام می‌گیرد تصمیم می‌گیریم کوله‌ای فراهم کنیم از آنچه می‌توان از حاصل و دسترنج سالها زندگی فراهم کرده‌ایم و شاید کمی غم‌انگیز به نظربرسد که چیززیادی نمی‌توان با خود برداشت .

وقتی حوادث ناگواری همچون زلزله کرمانشاه اتفاق می‌افتد و شاهد چنین خسارات بالایی در مناطق مسکونی هستیم ، ناخودآگاه بیشتر افراد به دنبال خرید بیمه زلزله برای خانه‌هایشان هستند. این که بیمه زلزله را چگونه بخریم و چه پوشش‌هایی را با داشتن این بیمه نامه خواهیم داشت از سوالاتی است که در ذهن بسیاری از ما شکل گرفته است .

بیمه آتش سوزی و حوادث کمترین نفوذ را در میان مردم دارد

با توجه به رعایت آیین نامه استاندارد ۲۸۰۰ در بیشتر ساختمان ها، باید شاهد تلفات کمتری در زمان زلزله باشیم. با وجود همه احتیاط هایی که در زمینه ریسک‌های زلزله انجام شده، هنوز هم بیمه آتش‌سوزی به عنوان یک کالای لوکس به نظر می آید و برخی از بیمه نامه‌های آتش سوزی که انجام گرفته، فاقد پوشش زلزله هستند، بیمه نامه هایی مانند بیمه آتش سوزی پایین ترین نفوذ را در میان پوشش های بیمه ای مردم ایران دارند.

حال این پرسش مطرح است که بیمه‌ها می‌توانند خسارت را در صورت بروز زلزله‌ای بزرگ جبران کنند ؟ باید گفت برای زمان پرداخت خسارت تدابیری از سمت شرکت های بیمه انجام گرفته، از جمله قراردادهای بزرگ و پر ریسک که به شرکت‌های بیمه خارجی و داخلی به صورت اتکایی واگذار می‌شود. در زمان خسارت هم شرکت بیمه اتکایی خارجی با توجه به سهمی که از ریسک مورد نظر پذیرفته است خسارت را پرداخت خواهد کرد و شرکت بیمه اتکایی در سود و زیان بیمه نامه شریک می شود.

البته کارشناسان بیمه‌ای کشور می‌گویند آنچه كه از نظر متخصصان زلزله كشور در شرایط كنونی الزامی به نظر می‌رسد، انجام هر چه سریعتر مطالعات تخصصی مهندسی و مدیریتی بنیادی و گسترده در زمینه بیمه زلزله در كشور است تا شرایط كنونی چنین بیمه‌ای اصلاح شود.

بیمه زلزله چیست؟

در ایران بیمه نامه‌ای به نام بیمه زلزله وجود ندارد و بیمه زلزله یکی از خطرات اضافی تحت پوشش در بیمه آتش سوزی است. اگر فردی بیمه آتش سوزی را با پوشش زلزله خریداری کند می‌تواند از خدمات این بیمه نامه استفاده کند. شاید این سوال برای شما هم پیش آمده که چرا بیمه ای به صورت بیمه زلزله وجود ندارد؟

با وجود دو گسل بزرگ و فعال زاگرس و البرز، وجود این خطر برای همه مناطقی که در این کمربند زلزله هستند هنوز هم امکان پذیر است. با داشتن پوشش زلزله همه خسارت های وارده به مکان های مسکونی و غیر مسکونی و صنعتی به همراه اسباب و لوازم داخل آن ها تحت پوشش می باشند.

مهدی وجودی عضو جمعیت كاهش خطرات زلزله ایران می‌گوید بیمه زلزله یكی از مواردی است كه بدون كوچكترین مطالعه علمی نسبت به آن، در حال حاضر در كشور اعمال می‌شود بدون اینكه به پیآمدهای شرایط حاكم بر آن توجه شود. متاسفانه در مورد بیمه زلزله نیز دیدگاه فقط دیدگاه جبران خسارت است، بدون توجه به اینكه بیمه زلزله چقدر می‌تواند در جهت اصلاح شرایط ساخت و ساز و تشویق به بهسازی لرزه ای مفید واقع شود.

وی افزود:‌شاید به جرات بتوان گفت كه یكی از مهمترین ابزارهای كشورهای توسعه یافته برای جبران و كاهش خسارتهای ناشی از زلزله، بیمه زلزله می‌باشد. در چنین كشورهایی بیمه زلزله، علاوه بر جبران خسارتهای ناشی از زمین‌لرزه، به منظور تشویق در جهت ساخت و ساز صحیح و ایمن استفاده می‌شود. با وجود این در كشور ایران با شرایط كنونی حاكم بر بیمه زلزله، این بیمه نه تنها نخواهد توانست جبران كننده خسارتهای مالی باشد، بلكه تهدیدی جدی بر ساخت و ساز صحیح خواهد بود.

بیمه زلزله در سایر كشورها

عضو جمعیت كاهش خطرات زلزله ایران خاطرنشان کرد:‌بیمه زلزله در كشورهای زلزله خیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و این كشورها توانسته‌اند با مطالعات گسترده ریسك و خطر توسط متخصصان و مهندسان زلزله و سازه، قیمتهای واقع گرایانه و حقیقی برای نرخهای حق بیمه زلزله تعیین نموده و آن را در مسیر صحیح هدایت کند.

وی ادامه داد:‌برای مثال در كشوری غیر از ایران، حق بیمه برای یك سازه حدود 10 درصد هزینه ایمن‌سازی آن برآورد می‌شود. بدین ترتیب كه اگر هزینه ایمن‌سازی یك سازه 15 میلیون تومان باشد، حق بیمه‌ای كه برای یكسال بیمه زلزله پرداخت می‌شود، چیزی حدود یك میلیون و پانصد هزار تومان خواهد بود.

وجودی خاطرنشان کرد:‌مالك هر ساختمان بر اساس اینكه ساختمان وی چقدر در مقابل زلزله آسیب پذیر است مجبور به پرداخت حق بیمه می‌باشد و صاحبان سازه­های آسیب پذیر مسلما می­بایست مبلغ بیشتری پرداخت كنند. این به معنی استفاده صحیح از دست آوردهای علم مهندسی زلزله چه در مرحله برآورد خطر زلزله و چه در مرحله آسیب پذیری لرزه­ای می­باشد.

وجودی تصریح کرد:‌‌متاسفانه ما هرگز به این نكته توجه نكرده­ایم كه رسالت جبران كننده بودن بیمه زلزله، در اولویت دوم نسبت به تشویقی بودن آن قرار دارد. بعد از زلزله زرند كه گروه مهندسی جمعیت كاهش خطرات زلزله ایران، به این منطقه زلزله زده اعزام شده بود، شاهد بودیم كه بلافاصله شركتهای بیمه­ای بازاریابهای خود را به مناطق كمتر آسیب دیده فرستاده بودند تا از ترس و هراس ایجاد شده بین مردم استفاده كنند و بتوانند مشتریان بیشتری را جذب نمایند.

عضو جمعیت كاهش خطرات زلزله ایران خاطرنشان کرد:‌مشاهده كردیم كه صنعت بیمه كشور در زمینه زلزله، برخلاف آنچه كه باید باشد، بسیار ضعیف بوده و مطالعات تخصصی بسیار اندكی در این زمینه انجام پذیرفته است. و بدلیل پیشنهاد بیمه زلزله از سوی شركتهای بیمه‌ای بدون مطالعه صحیح باعث شده تا بیمه هیچ گونه حالت تشویقی در جهت ایمن سازی و بهسازی ساختمانها نداشته باشد. از سوی دیگر این مطلب كه ایا با چنین نرخهای بیمه و بدون مطالعات ریسك و خطر در زمینه زلزله شركتهای بیمه­ای خواهند توانست خسارت ایجاد شده را جبران كنند خود جای بسی تامل دارد.

وی تاکید کرد:‌مطمئنا نیاز اجرایی طرحهایی همچون بیمه اجباری زلزله، شناخت كامل موضوع و شرایط حاكم بر ایران و از سوی دیگر واقعی كردن نرخ بیمه‌ها و نیز استفاده از متخصصان كشور در جهت برآورد سریع آسیب پذیری سازه ها می‌باشد.

گفتنی است حق بیمه مربوط به منازل مسکونی به ازای هر یک صد میلیون تومان با پوشش حریق انفجار و صاعقه مبلغ 21 هزارتومان برای یکسال و با پوشش حریق انفجار صاعقه و زلزله مبلغ 90 هزار تومان برای یکسال می باشد.

اما دلیل اصلی پائین بودن ضریب نفوذ بیمه‌ها در کشور چیست ؟دست اندرکاران بیمه‌ای تبلیغات را به عنوان یکی از مهمترین دلایل می‌دانند.

محمد حیدری، عضو انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه در گفت‌وگو با پانا در پاسخ به این پرسش که میزان تبلیغات شرکت‌های بیمه‌ای یکی از دلایل کاهش ضریب نفوذ صنعت بیمه و عدم شکل‌گیری فرهنگ مناسب بیمه‌ای در کشور عنوان می شود ، گفت : شرکت‌های حرفه‌ای در حوزه تبلیغات در کشور وجود ندارند که بتوانند پیشنهادهای حرفه ای را به شرکت‌های بیمه ارایه داده و در کنار آن نمی‌توان آثار تبلیغ را به فروش پیوند زد به این معنا که اگر شرکت‌هایی حضور داشته باشند که تاثیرات طرح‌های تبلیغی بر فروش را به صورت کارشناسی محاسبه کنند شرکت‌های بیمه می‌توانند از تاثیرات این هزینه‌ها بر میزان فروش مطمئن شوند اما متاسفانه شرکت‌های حرفه ای تبلیغاتی در این زمینه وجود ندارد .

وی با بیان اینکه سنجش بازدهی فروش متناسب با تبلیغات حلقه مفقوده کنونی در صنعت بیمه کشور است ،تصریح کرد: شرکت‌های بیمه به دلیل فقدان کار کارشناسی تضمین شده در این زمینه قادر به تصمیم گیری برای تبلیغات بیمه‌ای گسترده نیستند و از سوی دیگر شرکت‌های حرفه‌ای تبلیغاتی در این زمینه وجود ندارد.

حیدری در پاسخ به این پرسش که آیا شرکت‌های تبلیغاتی که در کشور وجود دارند، تخصص لازم را در این زمینه و شناسایی صنعت بیمه و رشته‌های بیمه‌ای ندارند ، گفت : حداقل وضعیت موجود این است که شرکت‌های بیمه‌ای در این زمینه پیشنهادی دریافت نکرده‌اند .

صنعت بیمه از تبلیغات مناسب غفلت کرده است

وی اظهار کرد: البته صنعت بیمه نیز از این بحث غفلت کرده اما شرکت‌های تبلیغاتی نیز از ظرفیت مناسب شرکت‌های بیمه در زمینه تبلیغات غافل بوده‌اند و با توجه به تخصصی که در این بحث دارند ،عملکرد مناسبی نداشته‌اند .

حیدری تاکید کرد: باید بازده تبلیغات به فروش پیوند زده شود و اگر شرکت‌های تبلیغی وجود داشته باشند که بتوانند آثار تبلیغ را بر میزان فروش بسنجند می‌توان تحقق هدف تبلیغ را تضمین کرد .

حیدری در پاسخ به این پرسش که شرکت‌های بیمه ای باید چه چیزی را تبلیغ کنند ، عنوان کرد: شرکت های بیمه باید بتوانند خروجی خدمات خود را معرفی کنند تا اطلاع‌رسانی مناسب از کیفیت ارایه خدمات صورت گیرد .

عضو انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه در پاسخ به این پرسش که تبلیغات مناسب چه هدفی را برای شرکت های بیمه محقق می کند ، تصریح کرد: واقعیت این است که ارزش افزوده صنعت بیمه تنها با ارایه خدمات شکل می گیرد و اگرچه در بانکها با سود سنجیده می شود ارزیابی ارزش افزوده در بیمه‌ها با خدمات است بنابراین عدم بهبود خدمات موجب می شود تا ارزش افزوده مناسب در این صنعت شکل نگیرد .

حیدری ادامه داد: هدف از خرید محصولات بیمه ای دریافت خسارت مناسب است و اگر شرکت‌های بیمه بتوانند تمایزی را در پرداخت خسارت در رشته‌های گوناگون ایجاد کرده و اطلاع رسانی مناسبی نیز برای آن انجام دهند ،تحقق اهداف تبلیغی امکان پذیر خواهد بود .

عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه در پاسخ به این پرسش که تاثیر تبلیغات بر شبکه‌های فروش چیست ، خاطرنشان کرد: طبیعی است که تاثیر و بهره‌مندی تبلیغات به شبکه‌های فروش برمی گردد و شبکه‌های فروش نیز باید در این هزینه ها مشارکت داشته باشند .

استراتژی هدفمندی در شرکت‌های بیمه برای تبلیغات وجود ندارد

محمدرضا مجدرضایی یکی دیگراز اعضای انجمن حرفه ای صنعت بیمه نیزدر گفت وگو با پانا در خصوص دلایل عدم تبلیغات مناسب شرکت های بیمه در سالهای گذشته ، اظهار کرد: استراتژی هدفمندی در شرکت‌های بیمه برای تبلیغات وجود ندارد و به عبارت دیگر از نیروهای متخصص در تبلیغات استفاده نمی شود و درحالی که باید با تلبیغات مناسب مشتری را به سوی این صنعت هدایت کرد در این زمینه کوتاهی شده است .

مجدرضایی خاطرنشان کرد: همچنین بازخورد تبلیغات نیز مناسب نیست که یکی از دلایل آن عملکرد نامتناسب با تبلیغاتی است که برای رشته‌های بیمه‌ای صورت می گیرد و با وجود طرح شعارهایی مانند پرداخت سریع و صدور آن لاین در عمل این وعده‌ها محقق نمی شود .

وی در ادامه تصریح کرد: مشتریان به سمت بیمه‌هایی که با ابداع روش‌‌های جدیدتر در ارایه خدمات تلاش می‌کنند خدمات بهتری داشته باشند هدایت نشده‌اند به همین دلیل به استفاده از روش‌های سنتی تمایل بیشتری دارند .

مجدرضایی عنوان کرد: استفاده از تبلیغات مناسب و متخصصین روابط عمومی موجب می‌شود تا روش‌های تبلیغ به روز شده و تاثیرات مناسب را نیز به همراه داشته باشد .

وی اضافه کرد: تبلیغات بیمه ای بیشتر روزنامه ‌ای است و بیمه ها تبلیغ چندانی در مقایسه با بانک‌ها ندارند در حالی که باید بخشی از بودجه خود را به این امر اختصاص دهند .

عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه در خصوص نقش تبلیغات بر شرکت های بیمه بیان کرد: به طور قطع تبلیغات مناسب و هدفمند ضریب نفوذ بیمه‌ها را افزایش می‌دهد و بیمه ها تنها محدود به بیمه خودرو و درمان نخواهند بود و رشته‌های بیمه‌ای که درحال حاضر فروش مناسبی ندارند، افزایش خواهد داشت .

وی در خصوص نقش تبلیغات بر شبکه های فروش بیمه خاطرنشان کرد: تبلیغات مناسب بیمه‌ای می‌تواند شبکه فروش را گسترش دهد و به نوعی این دو مکمل یکدیگرند .

مجدرضایی اظهار کرد: اگر تبلیغات و بازاریابی درست صورت گیرد می‌تواند نقش موثری بر فروش داشته باشد اما تبلیغات باید مستمر باشد و الزاما هزینه زیاد هم منجر به فروش بیشتر نمی‌شود و این صنعت باید بتواند از متخصصین تبلیغات بهره گیرد.

عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه عنوان کرد: همچنین تبلیغات محیطی در قالب بیلبورد و پخش تیزر در رسانه ملی و به ویژه تبلیغات در رسانه های تخصصی که به دست مدیران می رسد در فرهنگ‌سازی بیمه ای کشور تاثیرگذار خواهد بود .