نکاتی درباره سوژه گزارش
واحد آموزش پانا: بارها در مورد سوژهیابی و پردازش آن نوشتهایم. اما این موضوع آنقدر مهم است که لازم باشد تا باز با نگاهی دیگر و طرح پرسشهای جدید، مجددا به آن بپرداریم.
*آیا باید در زمینۀ سوژه تخصص داشتهباشیم؟
خیر. برای نوشتن گزارش لازم نیست؛ که حتما در آن زمینه خاصی تخصص داشتهباشید. یک نویسنده خوب باید انعطافپذیر باشد. بر عکس آنچه فکر میکنید؛ نوشتن در مورد موضوعاتی که اطلاع کمی از آنها دارید، کار خوبی است؛ زیرا برخورد شما با موضوع را کنجکاوانهتر و عینیتر میکند و باعث میشود سوژه مورد پیشداوری قرار نگرفته و دیدگاههای قبلی شما (گزارشگر) وارد گزارش نشود.
اما به یاد داشتهباشید؛ شما موظفید در مورد موضوع تا حد توان تحقیق کنید و البته بخشی از این تحقیق را در گزارش خود مطابق اصول گزارشنویسی وارد کنید.
*آیا میشود بر روی سوژههای تکراری کار کرد؟
بله. اتفاقا برخی نویسندگان باتجربه در مورد موضوعاتی که قبلا مطالبی راجع به آنها چاپ شده دوباره مینویسند.
- در اغلب اوقات مجلات گمنامتر و [سایتهایی که ممکن است چندان معروف نباشند اما معتبر و موفقند] منابع خوبی برای یافتن موضوع گزارشند.
- مجلهها و [سایتهای تخصصی] منابع بسیار خوبی به شمار میآیند و حتی خبرنامههای مکتوب و آنلاین محلی نیز ممکن است گزارشهای جالب توجهی داشتهباشند.
- [ دقت کنید! طرحِ موضوع تکراری حتما باید یا با زاویۀ دیدِ جدید به موضوع باشد، و چنانچه اصل موضوع کارکردی برای طرح ندارد و موضوعیت خود را اساسا از دست دادهاست، پرداختن به آن دیگر جایی ندارد. مثلا "دستفروشی" سوژهای است که همیشه قابلیت طرح دارد و از زوایای مختلف میتوان به آن پرداخت مثل مشکلات و مسائلی که برای دستفروشان، کاسبان، اصناف و مردم (چه به عنوان مشتری و چه رهگذران) دارد و دهها مسئله دیگر در همین سوژه. اما اگر مثلا با قوانینی دستفروشی ممنوع شدهاست یا اصلا رغبتی و کارکردی برای آن در جامعه نیست. پس پرداختن به این موضوع اساسا بیمعنی است.
- نکته دیگر اینکه در سوژههای تکراری، باید با تحقیق اطلاعات و قوانین جدید در گزارش آوردهشود و از ذکر اطلاعات قدیمی به هر نحو خودداری شود؛ مگر اینکه آن اطلاعات، دارای پایه استدلالی جدید باشد.]
- فراموش نکنید! این احتمال هم وجوددارد؛ که شخص دیگری پس از مطالعۀ گزارش شما مجددا روی همان موضوع کار کند.
نکته مهم!
به هیچوجه اجازهندارید از مطالب و گزارشهای نشریه یا سایتی دیگر [بدون ذکر منبع] استفاده کنید؛ چرا که اینکار سرقت ادبی محسوب میشود و اینکار نه تنها شما بلکه نشریهای که مطلب را به چاپ رسانده، دچار دردسرمیکند. با این وجود هیچ مانعی برای استفاده از موضوعات تکراری وجود ندارد. حق مالکیت معنوی (کپی رایت) شامل سوژهها نمیشود. البته باید شخصا تحقیق کنید تا مطمئن شوید، موضوع موردنظر که در آن گزارش یا مقاله به چاپ رسیده هنوز هم قابلیت مطرحشدن را دارد هنگامی که از این امر مطمئن شدید؛ می توانید موضوع را از زاویه دید خود بررسی و گزارشی در مورد آن تهیه کنید.
* منابع دیگر برای موضوعات چیست؟
منابع دیگر برای پیداکردن موضوع عبارتند از : کتاب، روزنامههای محلی، رادیو و تلویزیون و سایتهای اینترنتی[شبکههای اجتماعی و مطالب پیامرسانها]. رسانههای مختلف همواره گزارشها و اخبار یکدیگر را زیرنظر دارند و در واقع اخبار به همین شیوه در سطح وسیعی انتشار مییابد.
[اما اینها تنها منابع نیست بلکه گفتگوی مردم در اماکن عمومی مثل اتوبوس_مترو_تاکسی و ... و از همه مهمتر درک و شم روزنامه نگاری شما از آنچه که در سطح جامعه مشاهده میکنید؛ همه میتواند موضوع را در اختیار شما قراردهد]
------------------------------------------------------------------------------
منبع: الفبای کار در رسانه ها جف پریدیور ، ترجمه : بیتا غفاری.ش ذکر مثالها، توضیحات و تغییرات نگارشی از واحد آموزش پانا
ارسال دیدگاه