تعطیلی مدارس در آلودگی هوا باعث تشدید افت تحصیلی شد

نسرین جلیله بند، مشاور تحصیلی دبیرستان باهنر ناحیه دو کرج در گفت‌وگو با پانا بیان کرد: «اگر چه به هنگام آلودگی هوا و در نبود باد و باران، تعطیلی مدارس اقدامی عاجل است و گریزی هم از آن نیست، اما بی‌گمان کم کاری سازمان‌های متولی در مبارزه با این پدیده را نباید با ضربه به نظام آموزشی جبران کرد. کما اینکه تجارب برگرفته از کرونا به ما نشان می دهد؛ تعطیلی مقصر ردیف اول بی‌ثباتی در نظام آموزشی و نامفهوم ماندن محتوای ارائه شده به دانش آموزان است و هزینه هر روز تعطیلی مدارس در خوشبینانه ترین حالت، ده ها میلیارد تومان خواهد بود، درحالی که این رقم را می توان برای راهکارهای مقابله با آلودگی هوا صرف کرد.»

وی افزود: «معمولا بر اثر آلودگی هوا به علت سوء مدیریت و عدم اجرای قانون هوای پاک، راحت ترین اقدام برای حفظ سلامتی، تعطیلی مدارس است. هر چند که مسئولان از به کار بردن واژه «تعطیلی» اجتناب کرده و از تداوم آموزش به شیوه مجازی سخن می گویند، اما در شرایط فعلی، با توجه به وضعیت شبکه شاد و عدم دسترسی به سایر پیام رسان ها و اختلال در اینترنت، آموزش مجازی چندان مؤثر نیست. در دوران تعطیلی مراکز آموزشی به علت همه گیری کرونا، امکان استفاده از سایر پیام رسان ها فراهم بود و برای دسترسی به اینترنت تا به این حد محدودیت وجود نداشت، بنابراین چالش ها به مراتب کمتر بود.»

راضیه یعقوب، تنها دبیر جامعه شناسی مقطع دوم دبیرستان از دشواری آموزش در شبکه شاد و غافلگیری مدیران و معلمان در گفت‌وگو با پانا گفت: «پس از فروکش کردن کرونا و بازگشایی مدارس، تصور نمی کردیم بار دیگر آموزش به شیوه مجازی دنبال شود، اما غافلگیر شدیم و این غافلگیری نه به علت آلودگی هوا که به دلیل ضعف شبکه شاد و عدم دسترسی به دیگر پیام رسان هاست.»

وی اضافه کرد:«کندی و قطعی اینترنت، دسترسی دانش آموزان به پلتفرم رسمی آموزش و پرورش را با دشواری همراه کرده و برخی از دانش آموزان نمی توانند در زمان مقرر به شبکه متصل شوند، بنابراین با تأخیر و تلاش زیاد به کلاس درس مجازی وارد می شوند، برخی از دانش آموزان هم به کلی غایبند، چراکه وضعیت اینترنت به آنها امکانی برای حضور در کلاس درس نمی دهد.»

یعقوب ادامه داد: «کاهش ارزش پول ملی و گرانی ابزارهای دیجیتال، موجب شده برخی دانش آموزان قادر به شرکت در کلاس های مجازی نباشند و حتی برخی خانواده ها توان خرید بسته اینترنت هم ندارند. امسائلی که به شدت نگران کننده است. قابل پیش بینی بود که آموزش مجازی به پایان نمی‌رسد و حتی زمزمه تداوم آن در روزهای آلوده تهران و دیگر کلانشهرها مطرح بود. اما مسئله این است که برخی دانش آموزان به علت گرانی و یا ناتوانی مالی خانواده به ابزارهای دیجیتال دسترسی نداشته و حتی در تأمین بسته اینترنت هم مشکل دارند. در کنار تمامی این موارد، بحث فیلترینگ و کاهش سرعت هم مطرح است و استفاده از شبکه شاد به دلیل مشکلاتی که دارد آسان نیست.»

این دبیر جامعه شناس بیان کرد: «به لحاظ فنی نمی توان اینترنت را یک جزیره جدا از هم دید و هنگامی که در این اکوسیستم اختلال به‌وجود می آید، خواه ناخواه تأثیرش را بر فرآیند آموزش و تولید محتوا به جا می گذارد. معلمان و دانش آموزان برای دسترسی به یک ابزار و نرم افزار آموزشی و یا انجام تکالیف درسی و تحقیق و پژوهش به اینترنت نیاز دارند و نمی توان تأثیر فیلتر شدن برخی پلتفرم‌ها بر آموزش مجازی را نادیده گرفت.»

یکی از دانش آموزان این دبیرستان از مشکلات تعطیلی مدارس عنوان کرد: «هوا آلوده است و به همین دلیل مدارس را تعطیل کردند و مسئولان آموزش و پرورش گفتند آموزش‌ها به صورت آنلاین برگزار شود. در روز‌های آینده و با شروع بارش برف در بسیاری از نقاط کشور نیز ممکن است مدارس مجددا تعطیل شود و دانش آموزان درگیر آموزش مجازی و بی‌کیفیت شوند. همه این‌ها در شرایطی اتفاق می‌افتد که قرار بود پس از دو سال تعطیلی مدارس به دلیل شیوع کرونا، کمبود‌ها و کاستی‌های پیش آمده در سال تحصیلی جاری جبران شود، اما در عمل، آن اتفاقی که رخ داد آسیب بیش از پیش به روند آموزشی بوده است. چرا که آموزش مجازی در دوران کرونا، افت تحصیلی آشکار و پنهان قابل‌توجهی را هم میان دانش‌آموزان رقم زد.»

وی با اشاره به اینکه تعطیلی مدارس در آلودگی هوا راهکار رفع آلودگی هوا نیست، اظهار کرد: «قانون هوای پاک اجرا نمی‌شود و مدیرانی که برای اجرای این قانون مسئولیت دارند بی‌تفاوت از کنار آن عبور می‌کنند، در چنین شرایطی آلودگی هوا تشدید می‌شود و اولین تصمیم، تعطیل کردن مدارس است. آن وقت به جای اینکه مسئولان برای سوءمدیریتشان بازخواست شوند، جامعه برای حل مشکل عقب‌نشینی می‌کند و همین مسئله باعث می‌شود تا مسئولان از انجام وظایفشان شانه خالی کنند.»

این دانش آموز افزود: «فارغ از همه این مشکلات، ما دانش آموزان در شرایط بسیار سختی هستیم از یک طرف تعطیلی های پی در پی که باعث شد از آموزش حضوری در مدرسه محروم شویم و از طرفی دیگر، باعث عدم حضور دانش آموزان برای امتحانات دی ماه شد. هم اکنون این تعطیلی ها باعث شد امتحانات عقب بیافتند و بدتر از آن باید در مدرسه درس بخوانیم و پشت سر هم امتحان دهیم.»

دانش‌آموز خبرنگار: مهسا رادپور