راز چرخش ابوظبی به سمت تهران

عبدالرضا فرجی‌راد در گفت‌وگو با پانا درباره اخبار منتشرشده مبنی بر ایجاد تغییراتی در روابط ایران و امارات و احتمال سفر مشاور امنیت ملی امارات به کشورمان گفت: «در زمانیکه شاهد ایجاد رابطه و توسعه سریع آن بین امارات عربی متحده و اسرائیل هستیم و جمهوری اسلامی ایران نیز معترض این روابط است، همزمان تحرکاتی از سوی امارات دیده می‌شود که روابط خود را با ایران بهبود بخشد. به‌ویژه آنکه این تحرکات در زمانی بیشتر دیده می‌شود که در چند ماه اخیر دولتی در ایران مستقر شده که از انسجام داخلی بیشتری برخوردار بوده و در سیاست خارجی خود رویکردی نسبتا متفاوت دارد. سیاستی که از ابتدا بر همکاری بیشتر با همسایگان تاکید کرده است.»

وی ادامه داد: «بنابراین از یکسو رابطه نزدیک امارات با اسرائیل که تا حد مانورهای نظامی نیز کشیده شده است به‌عنوان مشکلی جدی برای جمهوری اسلامی بویژه از نظر امنیتی مطرح است و از سوی دیگر راهبرد نزدیکی به همسایگان در دولت جدید ایران نیز در برخورد با این سیاست نزدیکی به اسرائیل موانعی ایجاد کرده است. لذا به‌نظر می‌رسد دو کشور ایران و امارات‌ در حال مدیریت این تضاد در سیاست خارجی خود هستند تا از میزان تنش‌های احتمالی در حوزه خلیج فارس کاسته شود.»

سفیر سابق ایران در نروژ و مجارستان با اشاره به اقداماتی که به‌ویژه از سوی امارات در این رابطه در هفته‌های اخیر صورت گرفته است گفت: «گفته می‌شود در مذاکراتی که بین طرف‌های ایرانی و اماراتی صورت گرفته است، طرف اماراتی بر این امر تاکید داشته که به هیچ وجهی اجازه نخواهد داد از داخل خاک آن کشور تهدیدی علیه ایران صورت پذیرد که به احتمال قوی سفر آتی مشاور امنیت ملی امارات به ایران نیز در همین رابطه و گفت‌گوهای بیشتری در این زمینه است که صورت خواهد گرفت.»

این استاد دانشگاه گفت: «سفر وزیر خارجه امارات به دمشق را هم می‌توان در همین راستا ارزیابی کرد. هرچند که تعدادی از کشورهای عربی و از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس با دمشق در ارتباط بوده و هستند ولی حرکت علنی امارات که اتفاقا مورد انتقاد قطر نیز قرار گرفت حرکتی جسورانه بود که بقیه برای علنی کردن آن احتیاط می‌کردند. یکی به دلیل افکار عمومی جهان اهل سنت که به‌خاطر تبلیغات گسترده دولت‌ها علیه بشار اسد و کشتار اهل سنت احتیاط را پیشه کرده بودند و دیگری تاکید آن‌ها به اسد مبنی بر کاهش نفوذ ایران و حزب‌الله در سوریه که به‌عنوان شرط در مذاکرات غیر علنی همیشه مطرح می‌شد. اقدام امارات در نزدیکی به دمشق و توافق برای اجرای پروژه‌های اساسی نشان از این دارد که ابوظبی دیگر علاقه‌مند نیست که بر این موضوع تاکید کند و از سویی نیز چراغ سبزی است به جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه آماده روابط نزدیک‌تر و بدون پیش‌شرط است.»

این تحلیلگر مسائل بین‌المللی در این رابطه اضافه کرد: «همچنین خروج ناگهانی امارات از بندر الحدیده یمن و حتی بدون هماهنگی با سازمان ملل متحد که دسترسی آسان‌تری را برای حوثی‌ها به دریا فراهم می‌کند، خود نشان از این دارد که امارات به‌دنبال کاهش خطر احتمالی ناشی از روابط نزدیک با اسرائیل و ایجاد نوعی تعادل در روابط است.»

فرجی‌راد بیان کرد: «اخیرا از سوی بعضی از مسئولین اعلام شده که حدود ۳/۵ میلیارد دلار ارز وارد کشور شده که منبع آن‌را اعلام نکرده‌اند. با توجه به اینکه بعید به نظر می‌رسد این مقدار دلار از منابع موجود در کره، ژاپن، عراق یا چین باشد؛ این احتمال نیز وجود دارد که این مبالغ از حوزه خلیج فارس و شاید هم امارات تامین شده باشد که البته باید منتطر خبرهای بعدی بود.»

وی یادآوری شد: «این نکته را هم نباید فراموش کرد که از یکسو امارات در شروع یک رقابت با قطر قرار دارد که با توجه به وسعت و جمعیت کمتر نقش موثری را در سیاست منطقه‌ای به خود اختصاص داده و از سوی دیگر با توجه به بالا رفتن توان اقتصادی امارات، دیگر این کشور نمی‌خواهد اجراکننده سیاست‌های تحمیل‌شده عربستان در منطقه باشد. به‌ویژه آن‌که دیگر در عربستان چهره کاریزمایی در قدرت نیست که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس این ملاحظه را مد نظر قرار دهند.»

سفیر سابق ایران در نروژ و مجارستان تاکید کرد: «بنابراین به رغم فعال‌شدن ظاهری شورای همکاری خلیج فارس، در آینده باید شاهد سیاست‌های مستقل‌تری از سوی امارات، قطر، عمان و شاید هم کویت باشیم.»