چرا کتاب‌ها در کتابخانه‌های عمومی خاک می‌خورند
علیرضا مختارپور: ممنوعیت‌های شرایط کرونا نگذاشت کتاب‌ها در کتابخانه‌ها به‌روز شوند
تهران (پانا) - مدیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور دلیل نبود کتاب‌های تازه منتشرشده در کتابخانه‌های عمومی کشور را ممنوعیت رفت‌وآمدهای ستاد کرونا عنوان کرد و اعلام کرد که در این یک سال و نیم اخیر کتاب‌های جدیدی خریداری‌شده که در انبارها مانده است.
از وضعیت آماری تعداد کتابخانه‌های عمومی و کمبودها در کشور که بگذریم، موضوع تنوع کتاب‌های موجود در کتابخانه‌ها و میزان به‌روز شدن آن‌یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر میزان جذب مخاطب کتاب‌خوان در کتابخانه‌های عمومی است.
برای بررسی وضعیت به‌روز شدگی کتاب‌ها در کتابخانه‌های عمومی کافی است به سایت «سامان» متعلق به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور مراجعه شود. جستجوی نام کتاب یا نویسنده نشان می‌دهد که دقیقاً کتاب در کدام کتابخانه در کل کشور موجود است؛ اما دریغ از پیدا کردن کتابی از نویسنده معروفی که تازه منتشر شده باشد.
در شرایطی که کتابخانه‌های عمومی ایران با کمبود کتاب جدید روبرو هستند، تمایل به عضویت در این کتابخانه‌ها و مراجعه به آنها نیز بسیار اندک است. سازمان ملل متحد وضعیت کتابخانه‌های عمومی کشورهای جهان را به‌عنوان یکی از شاخص‌های تشخیص رشد کیفی و کمی کشورها بیان می‌کند و متأسفانه در ایران حال کتابخانه‌هایمان چندان خوش نیست.
هرچند در سال‌های اخیر گام‌های مؤثری برای بهبود این حال برداشته شده است، مخصوصاً از دوران دبیر کلی «علیرضا مختارپور» در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور که از پیگیری مطالبات و حقوق کتابداران گرفته تا جلوگیری از طرح‌ها و برنامه‌های بیهوده، همه نشان از یک‌روند رو بهبود است اما مسئله به‌روز شدن کتاب‌ها در کتابخانه‌های عمومی پاشنه آشیل نگهداشت همین تعداد باقی‌مانده از جمعیت کتاب‌خوان کشور است.
کتاب‌های تازه خریده شده در انبارها خاک می‌خورند
علیرضا مختارپور، مدیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در گفت‌وگو با پانا درباره وضعیت به‌روز شدن کتاب‌ها در کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: «در پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، بخشی با عنوان «سامان» داریم که بیش از 42 میلیون جلد از کتاب‌هایی که در کتابخانه عمومی است در آنجا فهرست شان موجود است. شما می‌توانید نام کتاب یا نویسنده یا ناشر را آنجا سرچ کنید و مشخص می‌شود که آن کتاب در چه تعداد کتابخانه عمومی موجود است.»
وی درباره اینکه چرا کتاب‌هایی که چاپ جدید هستند هنوز در کتابخانه‌ها موجود نیستند، اظهار کرد: «ما تعداد زیادی کتاب خریده‌ایم که به دلیل شرایط کرونا توزیع نکرده‌ایم و در انبار است. در شرایط کرونا اجازه توزیع این کتاب‌ها را نداریم زیرا باید حمل‌ونقل انجام شود و انتقال از شهری به شهر دیگر در شرایط کرونا از سوی ستاد کرونا ممنوع شده بود. ضمن اینکه باید کتابدار حضوراً در کتابخانه باشد تا کتاب را بچیند و همه این‌ها باعث شد که این یک سال و نیم نتوانیم کتاب‌های مان را به‌خوبی توزیع کنیم اما بعدازاین یک سال و نیم، با بهتر شدن وضعیت کشور کار توزیع کتاب‌ها و به‌روز شدن کتابخانه‌ها مجدد احیا می‌شود.»
مراجعه به بخش کودک و نوجوان کتابخانه‌ها به صد در صد رسیده است
مختارپور درباره اینکه چرا استقبال از کتابخانه‌ها بیشتر از سوی کنکوری‌هاست، عنوان کرد: «در سال قبل از کرونا ما برای اولین بار شاهد بودیم که در کتابخانه مرکزی مشهد یا کتابخانه پارک شهر برای ورود به کتابخانه صف داشتیم و البته همه این‌ها هم برای ورود به کنکور نبود. ضمن اینکه مگر فراهم کردن مکانی برای دانش آموزان که در آنجا درس بخوانند بد است؟ قاعدتاً این موضوع بسیار خوب است اما مسئله اینجاست که آیا این افراد فقط برای کنکور آنجا می‌روند، قطعاً چنین نیست. در این سال‌ها بخش کودک و نوجوان کتابخانه‌ها به صد در صد رسیده است و بیشترین مراجعه‌کننده و مخاطب را داشته است و این افراد لزوماً کنکوری نبوده‌اند.»
مخاطب کتابخانه‌ها فقط کنکوری‌ها نیستند
مدیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به اینکه اولویت ما در کتابخانه‌های عمومی، کودکان و نوجوانان هستند؛ گفت: «ما در این چند سال اعتراض از سوی کنکوری‌ها داشتیم که می‌گویند، شما آنقدر به بخش کودک توجه دارید که صدای آنها باعث شده ما نتوانیم درس بخوانیم. ما پاسخ می‌دادیم که اتفاقاً اولویت با همین کودک و نوجوان است که علاقه‌مند شوند. در سال‌های بعد که کرونا شروع شد شرایط بسیار زیاد تغییر کرد. کتابخانه‌ها جهت حضوری بودن مدتی تعطیل شدند و ستاد کرونا اجازه نمی‌داد و بعد از مدتی کم‌کم با گسترش واکسیناسیون عمومی کتابخانه‌ها باز شدند و سعی می‌کنیم به شرایط گذشته برگردیم.»
وی افزود: «در دوران کرونا علی‌رغم حضور فیزیکی مخاطبان در کتابخانه‌ها امکان نداشت اما این نهادها فعالیت شان به‌طور کامل تعطیل نشده بود. صدها برنامه در شهرهای مختلف اعم از محافل ادبی و قصه‌گویی‌های ادبی و شعر گویی در محافل و جمع‌های قرآنی داشتیم.»
ارسال دیدگاه