روایت کشتی از زبان یک پهلوان مازندرانی

عسکری محمدیان متولد سال 1341 در شهر ساری است. محمدیان تحصیلات ابتدایی را در دبستان جعفری و توفیقی و دوران متوسطه را در دبیرستان آموزگار به پایان رساند و از دبیرستان طالقانی فارغ التحصیل شد. او تمرینات کشتی را در شهر موطن خود شروع کرد، ابتدا در رشته فرنگی به تمرین پرداخت و چهار سال بعد به عضویت تیم ملی کشتی فرنگی ایران درآمد. محمدیان در دو دوره از بازی های المپیک، 1988 سئول و 1992 بارسلونا، در دسته های 57 و 62 کیلوگرم به نمایندگی از ایران روی تشک رفت. حاصل کار او بسیار رضایت بخش بود، به طوری که در هر دو نوبت از سکوی افتخار بالا رفت و به کسب دو نشان نقره نایل آمد. وی در بازی های آسیایی دهلی نو(1982) و سئول (1986) نیز شرکت داشت و صاحب یک نشان طلا (1986) و یک نشان نقره (1982) شد. وی ساکن ساری است و این روزها در کسوت مربی کشتی فعالیت می کند. خبرگزاری پانا با این پهلوان کشتی استان مازندران و کشور گفت و گویی انجام داده است که در ادامه می‌خوانید.

چه شد که از میان این همه ورزش، کشتی را انتخاب کردید؟

احساس می‌کنم شاید سرنوشت من این بود که کشتی را انتخاب کنم. کشتی ورزش اول کشور ماست و وجود پهلوانانی همانند آقا تختی هر انسان را علاقه مند به این رشته می کند. مازندران نیز از گذشته دیار پهلوانان کشتی بود و این ویژگی در انتخاب من تأثیرگذار بود. خدا را شکر می کنم که هم از نظر جسمی و هم از نظر روحی و روانی آمادگی ورود به این ورزش را داشتم.

برای نخستین بار چه زمانی شروع به کشتی گرفتن کردید؟

برای نخستین بار در منزل عمه ام کشتی گرفتم. در گذشته شب های جمعه اقوام و فامیل دور هم جمع می شدند. معمولا ما هر هفته میهمان یکی از اقوام بودیم. یکی از این شب ها در منزل عمه ام گرد هم جمع شده بودیم. او 4 پسر داشت که همگی کشتی گیر بودند. آن شب آقای مجید ترکان یکی از قهرمان های کشتی جهان هم در آن جمع حضور داشتند و مرا خطاب قرار دادند که من هم کشتی بگیرم. وقتی شوهرعمه من چابکی و سرزنده بودن را در کشتی من دید به یکی از پسرانش سپرد که فردا همراه او به باشگاه کشتی بروم. صبح جمعه همراه با پسرعمه ام به باشگاه نزد شادروان «حاج عبدالرحیم تبریزی» رفتیم و از آن جا ماجرای کشتی گرفتن من آغاز شد.

آیا در محل زندگی شما پهلوانان نامدار کشتی مازندران و ایران زندگی می کردند؟

در محله ما آقای «مجید ترکان» که نسبت خانوادگی نیز با ما دارد زندگی می کرد. یکی از روزها در مدرسه خبر قهرمانی همکلاسی کشتی گیر ما به نام آقای جامی در مسابقات استانی، سبب تعجب من و هم کلاسی ها شد. حالا کشتی گیری هم سن و از دل ما قهرمان شده بود. با خودم گفتم اگر همکلاسی من توانسته قهرمان کشتی مازندران شود من نیز این توانایی را دارم. من چیزی از او کم ندارم و عزم خود را برای تبدیل شدن به یک کشتی گیر حرفه ای جزم کردم.

از چه سالی به طور حرفه ای وارد کشتی شدید و اولین مربی شما چه کسی بود؟

از سال 1355 بر روی تشک کشتی پا گذاشتم و نخستین مربی من «حاج عبدالرحیم تبریزی» بود.

خانواده شما چه واکنشی نسبت به کشتی گیر شدن شما داشتند؟

در اوایل کار، پدر و مادرم نسبت به حضور من در باشگاه کشتی حساسیت چندانی نشان نمی دادند و این اتفاق مهمی برایشان به حساب نمی آمد، اما پس از آن که در چندین مسابقه موفقیت های بزرگی به دست آوردم و صاحب مدال شدم اشتیاق و انگیزه آنان برای ادامه دادن این مسیر بسیار افزایش یافت.

نخستین مقام قهرمانی شما در چه رقابت هایی بود؟

اولین قهرمانی من در مسابقات کشتی انتخابی تیم ملی در سال 1355 بود. آن مسابقات در محل مجموعه ورزشی آزادی برگزار شد که اکنون خانه کشتی جمهوری اسلامی ایران نیز در آن جا قرار دارد و آن زمان به مکان مسابقات کشتی «پنج سالن» می گفتند.

بزرگترین افتخارات ورزشی شما چیست؟

بزرگ ترین افتخارات ورزشی من کسب دو مدال نقره در المپیک است. در المپیک سال 1988 سئول در وزن 57 کیلوگرم مدال نقره را کسب کردم. مدال نقره من نخستین مدال در دوران انقلاب اسلامی بود. در این دوره من پس از برتری مقابل کشتی گیران مغولی، کنیایی، چینی، کره ای و بلغاری به دیدار فینال راه یافتم. دیدار پایانی من با قهرمان شوروی «سرگی بلاگازوف» برگزار شد که 5 بر 1 نتیجه را به این کشتی گیر روس واگذار کردم و به مدال نقره المپیک دست یافتم. در المپیک 1992 بارسلونا در یک دسته بالاتر یعنی 62 کیلوگرم حضور یافتم. در این دوره نیز با غلبه بر حریفانی از سوییس، یونان، لیتوانی، بلغارستان و استرالیا به دیدار پایانی راه یافتم. در مسابقه نهایی با دادن 6 نمره به جان اسمیت از آمریکا، بار دیگر مدال نقره را تصاحب کردم. از دیگر افتخارات من نشان نقره مسابقات آسیایی دهلی نو در سال 1982 و نشان طلای 1986 سئول است. افتخارات دیگری نیز همانند نشان نقره مسابقات جهانی مارتینی، نشان نقره مسابقات قهرمانی آسیا در دهلی نو، نشان طلای مسابقات قهرمانی آسیا در تهران و بیش از ده ها عنوان ملی و بین المللی را در کارنامه دارم.

چرا اهالی مازندران عاشق کشتی و کشتی گیران هستند؟

کشتی برای مازندرانی ها و تمام ایرانی ها مقدس است، این ورزش آنها را به یاد پهلوانی های بزرگان دین همچون «امیرالمومنین (ع)» و بزرگانی همانند «پوریای ولی» و «آقا تختی» می اندازد. تواضع و مردمی بودن پهلوانان کشتی همیشه مایه مباهات بوده است. در این دیار کشتی با پوست و خون مردم عجین شده است و مردم کشتی گیران را انسان هایی می دانند که مشکلات بسیاری را از آنان مرتفع می کند. همیشه وقتی یک قهرمان و پهلوان کشتی مازندرانی پس از پایان مسابقات خود به دیار خود باز می گردد صف های چند کیلومتری برای استقبال از او شکل می گیرد.

کشتی در گذشته و این زمان چه تفاوت هایی دارد؟

شرایط کشتی در گذشته سخت تر بود. فضاهای تمرین برای کشتی گیران محدودتر بود، رقابت میان آنان برای رسیدن به دونده تیم ملی بسیار سخت بود و فنون و تکنیک هایی که کشتی گیران به کار می بردند تنوع بالایی داشت. به نظر من کشتی ما نسبت به گذشته افت کرده و توجه بیش از حد به برخی رشته های ورزشی، کشتی را به حاشیه برده است، اما کشتی همیشه ورزش اول این مملکت بوده است و در مسابقات مهمی همچون المپیک همواره برای کشور ما آبروداری کرده است.

چرا در کشتی عشق و غیرت به انگیزه های مادی برتری دارد؟

جنس کشتی از عشق و غیرت است. انگار پهلوانان بزرگ این رشته آمده اند تا خود را وقف جامعه کنند. بسیاری از قهرمانان و پیشکسوتان کشتی از نظر مادی زندگی سختی دارند، اما همیشه برای عشق به پرچم کشور، بر تمایلات مادی خود غلبه کرده اند. در کشتی عشق به وطن، مردم و کشتی گرفتن و پهلوانی حرف اول را می زند. مدالی هم که نصیب کشتی گیر می شود بیش از آن که جنبه مادی داشته باشد، نشانی از تعهد به وطن و مردم است. من هیچ کدام از مدال های خود را با میلیاردها تومان پول عوض نمی کنم، زیرا این مدال را تنها متعلق به خود نمی دانم و آن را با تلاش و حمایت مردم به دست آوردم.

یک پهلوان کشتی چه چیزی دارد که او را متمایز می کند؟

تواضع و فروتنی و خود را ندیدن مهم ترین ویژگی یک پهلوان کشتی است. به قول آقا تختی از آن زمانی که مدال را بر گردن من نهادند آموختم که باید همیشه سرم را پایین نگاه دارم، اول برای خدا و سپس برای مردم. پهلوان کشتی آینه تمام نمای صفات برجسته انسانی و الگویی برای مردم است. او باید بر همه اعمال و رفتار خود مراقبت کند.

جهان پهلوان بودن یعنی چه؟

جهان پهلوان بودن یعنی پهلوانی به وسعت دنیا، یعنی دنیا تمام قد برایش بایستد، یعنی مردم او را تحسین کنند. هر قهرمانی نمی تواند جهان پهلوان باشد. جهان پهلوان کسی است که از خود عبور می کند تا به خدا برسد. اینجاست که حتی یک انسان معمولی هم می تواند جهان پهلوان باشد. شاید قهرمانی و رسیدن به سکوهای بزرگ جهانی و نمایش بر روی روزنامه ها و مجلات را درک نکرده باشد اما وجدانی بیدار و وجودی پر از ایثار و گذشت داشته باشد.

آیا مسئولان ما قدر قهرمانان و پیشکسوتان کشتی را می دانند؟

تا به امروز مسئولان ما تا آن حد و اندازه ای که باید قدر پهلوانان و پیشکسوتان را بدانند، ندانسته اند. اگر تاکنون موفقیتی در کشتی به دست آمده حاصل عشق و علاقه کشتی گیران و مربیان به کار بوده است. می توانم بگویم نود درصد قهرمانان کشتی ما خود ساخته هستند و با تمام فشارها و بحران ها تنها به موفقیت می اندیشند. بسیاری از قهرمانان کشتی ما پس از بازنشستگی به فراموشی سپرده می شوند و بسیاری از آنان با شرایط بد اقتصادی و مالی دست و پنجه نرم می کنند. گذشته از این حتی کشتی گیران ما با قراردادها و دستمزدهای پایین امرار معاش می کنند. بسیاری از مردم از شرایط آنان خبر دارند. وقتی رشته ای در تاریخ ورزش مملکت این اندازه افتخار آفرینی می کند نیازمند نگاه ویژه مسئولان است نه آن که توجه ها کمتر شود. آنان نباید پس از بازنشستگی دغدغه تأمین زندگی خود را داشته باشند.

آیا قهرمانان کشتی می توانند در پست های سیاسی مشغول شوند؟

به نظر من اگر قهرمانان کشتی در پست های سیاسی فعالیت نکنند محبوبیت بیشتری دارند. من فکر می کنم نگاه سیاسی کشتی گیران با نگاه قهرمانی و ورزشی آنان زمین تا آسمان متفاوت باشد. یک پهلوان کشتی هر چه کمتر در گیر و دار جریانات سیاسی گرفتار شود برایش بهتر است. البته اگر هدف خدمت باشد همه جا می تواند محل پهلوانی باشد. کشتی گیری که از فرصت های اجرایی برای خدمت به کشتی و ورزش این مملکت استفاده می کند همان محبوبیت دوران حرفه ای ورزش خود را کسب می کند. در کل کشتی گیران بسیار مهربان و رئوف هستند.

خبرنگار پانا: سونیا کاظمی